ELEKTROMEKANİK KUMANDA SİSTEMLERİ - Deneme Sınavı - 8

Kontaktör; elektromanyetik, mekanik veya diğer otomatik kumanda imkânlarıyle çalışıp bir elektrik devresini isteğe göre sık sık açıp kapayan bir cins anahtardır. Doğru cevap A şıkkıdır.

Aspiratör, kompresör, pompa ve vantilatörlere ait kumanda devrelerinde kalıcı butonlardan faydalanılır. Doğru cevap B şıkkıdır.

Paket şalter olarak adlandırılan cihazlar kumanda devrelerinde butonların yerine kullanılabilir. Doğru cevap C şıkkıdır.

Uzaktan kumanda şemalarında durdurma butonları seri şekilde devreye bağlanırken başlatma butonları ise paralel olarak devreye bağlanır. Doğru cevap D şıkkıdır.

Butonla uzaktan çalıştırma durumunda eş zamanlı olmayan motoru; kesikli, sürekli ya da kesikli ve sürekli olarak 3 farklı şekilde çalıştırmak mümkündür. Doğru cevap E şıkkıdır.

İki adet eş zamanlı olmayan motor; başlatma butonuna basılı olduğu sürece her iki motor da dönecek, başlatma butonu üzerindeki etki kalktığında ise birinci motorun hareketi hemen sona erecek ikinci motor ise 15 saniye daha dönmeye devam edecek ve sonrasında duracaktır. Doğru cevap A şıkkıdır.

Üç adet eş zamanlı olmayan motor; Başlatma butonuna basıldığı anda birinci motor sürekli dönecek, Birinci motor dönmeye başladıktan 5 saniye sonra ikinci motor çalıştırılacaktır. Doğru cevap B şıkkdır.

Üç adet eş zamanlı olmayan motor; Başlatma butonuna basıldığı anda birinci motor sürekli dönecek, Birinci motor dönmeye başladıktan 5 saniye sonra ikinci motor çalıştırılacak, 8 saniye sonra ise üçüncü motor hareket edecektir. Doğru cevap C şıkkıdır.

İki adet eş zamanlı olmayan motor ancak başlatma butonuna basıldığında birinci motor kesikli, ikinci motor ise sürekli çalışacak, durdurma butonuna basıldığında ise her iki motor da duracaktır. Doğru cevap D şıkkıdır.

Üç adet eş zamanlı olmayan motor; Başlatma butonuna basıldığı anda birinci motor sürekli dönecek, Birinci motor dönmeye başladıktan 5 saniye sonra ikinci motor çalıştırılacak, 8 saniye sonra ise üçüncü motor hareket edecektir Doğru cevap E şıkkıdır.

Asenkron motorlar rotorun tork üretmesi için gereken elektrik akımını stator sargısının manyetik alanından elektromanyetik indüksiyonla elde ettiği bir AC motor türüdür. Bu nedenle rotora elektrik bağlantısı yapılmadan dönüş sağlanabilir. Asenk­ron motorların yapısında rotor ve stator bulunur.

Bir asenkron motorun statoru rotora etki eden bir manyetik alanı indüklemek için besleme akımı taşıyan kutuplardan oluşmaktadır. Bu manyetik alanı indüklemek için statorun yapısında bakır sar­gılar bulunmaktadır. Bir indüksiyon motorunun statoru, rotora nüfuz eden bir manyetik alanı indüklemek için besleme akımı taşıyan kutuplardan oluşur.  Stator, motorun hareket etmeyen bölümüdür.  Statorda bir mekanik hareket yoktur. Sadece statorun ürettiği manyetik alan dön­mektedir. Rotor ile bu dönen manyetik alan mekanik enerjiye dönüştürülür.

Bir indüksiyon motorunun çalışması, eşit olmayan sayıda sta­tor ve rotor kutbu ile mümkün değildir ve bu tip rotor, bir dizi stator kutbundaki değişime otomatik olarak yanıt vermez. Bu ne­denle rotor kutuplarının sayısı, stator kutuplarının sayısına eşit olmalıdır. Sincap kafesli asenkron motorlar hem sabit hızlı hem de değişken frekanslı sürücü uygulamalarında çok yaygın olarak kullanılmaktadır. Sincap Kafesli Rotorun düşük başlangıç torku, yüksek başlangıç akımları ve zayıf güç faktörü gibi dezavantajları vardır. Sargılı rotor sincap kafesli motorlara göre daha yüksek başlangıç torkuludur. Rotor, alternatif akımın statorda meydana getirdiği dönen manyetik alanla indüklenen bir elektrik ma­kinesinin hareketli bir parçasıdır. Stator içerisine geçmeli yapıdadır ve bir mil ekseninde döner. Bu durumda sadece ‘Stator, rotor içine geçmeli yapıdadır ve bir mil ekseninde döner.’ İfadesi yanlıştır.

Rotor statorda üretilen döner manyetik alanla aynı frekansta dönmez ve sincap kafesli motorlar ve diğer endüksiyon motorlara asenkron motor den­mesinin sebebi budur. AC frekansı ile rotor şaftının dönme frekansı arasında her zaman bir miktar kayıp veya “kayma” vardır. Rotor aynı frekansta dönecek olsaydı, rotor çubukları üzerindeki kuvvetin büyük­lüğü sıfıra eşit olacak ve böylece hareket oluşturmayacaktır.

Resimdeki motor Kalıcı Kondansatorlu Motordur.

Bu tür motorlarda kondansatör sürekli devrededir. Kondansatör ilk kalkışta şarj olup yardımcı sargı ile döner manyetik alan yaratacaktır ve motora ilk ha­reketini verecektir. Bu yöntemle merkezkaç anahtarı kullanmayarak bakımı ve maliyet, düşürülmektedir.

Etikette 3~ AC motor yazmaktadır. Bu nedenle 3 kutupludur.