ELEKTROMEKANİK KUMANDA SİSTEMLERİ - Deneme Sınavı - 7

Basınç anahtarları önceden ayarlanmış bir basınca ulaştığında kontağı açan ya da kapatan bir yapıya sahiptir. Dolayısıyla cevap B şıkkıdır.

Reed anahtar, manyetik sınır anahtarları ile aynı prensipte çalışır. Kontaklar bir manyetik etkiye maruz kalındığında konum değiştirir. Dolayısıyla cevap C şıkkıdır.

Sınır anahtarları yapılarına göre;
• Makaralı
• Pimli
• Manyetik
olmak üzere çeşitleri vardır. Dolayısıyla cevap D şıkkıdır.

Pimli sınır anahtarları, mekanik sınır anahtarı ile aynı şekilde çalışır fakat bu anahtarın devreye girmesi için yapısında bulunan pimli çıkıntıya dikey bir kuvvet uygulanması gerekir. Dolayısıyla cevap E şıkkıdır.

Röleler çalışma prensiplerine göre; Düz Zaman Rölesi, Ters Zaman Rölesi, Motorlu Zaman Röleleri, Elektronik Zaman Röleleri, Doğru Akım Zaman Röleleri olarak incelenebilir. Dolayısıyla cevap A şıkkıdır.

Darbe zaman rölesi her istasyonda tek bir anlık anahtar veya basma düğmesiyle tek bir cihazı bir veya daha fazla konumdan açmak veya kapatmak gibi uygulamalar için uygundur. Dolayısıyla cevap B şıkkıdır.

Doğru Akım Zaman Röleleri, yapı bakımından basit ve oldukça ucuzdur. Bobinli sıradan röleler gibidirler fakat zaman gecikmesi devreye bağlanan yardımcı elemanlarla sağlanır. Bakır halkalı, bakır halkasız ve kondansatörlü olmak üzere 3 çeşittir. Dolayısıyla cevap C şıkkıdır.

NTC termistör rölelerde sıcaklık yükseldiğinde direnç azalır. Dolayısıyla cevap D şıkkıdır.

Bir sistemin belirli bir sıcaklık seviyesinde (ayar noktası) tutulmasını sağlayan kontrol devre elemanlarıdır. Termostatlar bina ısıtma, otomobil motorları, klimalar, su ısıtıcıları, ütüler, fırınlar vb. birçok alanda kullanılırlar. Yapısına ve çalışma prensiplerine göre termostatların farklı tipleri mevcuttur. Bunlar;

• Bimetal termostatlar
• Körüklü termostatlar
• Cıva kontaklı termostatlar
• Elektronik termostatlardır.

Dolayısıyla cevap E şıkkıdır.

Bu soru için “Elektromekanik Kumanda Sistemleri” Ders Kitabının “Kumanda Devre Elemanları” başlıklı 3. Bölümünde aşağıdaki bilgi verilmiştir.

Sinyal Lambaları: Bir elektrik tesisatının çalıştığını, motorun devrede olduğunu gösteren ya da ikaz etmek için ışıkla uyarı veren elemanlardır. Çalışan sistemi etkilemez sadece sistemin çalıştığı hakkında bilgi verir. Çeşitli gerilim değerlerinde çalışan tipleri mevcuttur. Yapısında genel olarak LED lambalar bulunur. Kullanılan alanlarına göre farklı boyutlarda ve çaplarda imal edilirler. Panoya veya rafa monte edilebilirler. Endüstride PLC’nin, rölelerin ve kontaktörlerin çıkışlarına bağlanabilir. Sinyal lambaları butonlar veya anahtarla bütünleşik olabilmektedir. Asansörlerde kat butonuna basınca butonun ışık vermesi buna bir örnektir.

Bu nedenle sorunun doğru cevabı A seçeneğidir.

Bu soru için “Elektromekanik Kumanda Sistemleri” Ders Kitabının “Kumanda Devre Elemanları” başlıklı 3. Bölümünde aşağıdaki bilgi verilmiştir.

Kontaktörler genel olarak röleler gibi elektromanyetik anahtarlardır. Çalışma prensibi rölelerle aynıdır fakat daha yüksek yük ve güç gerektiren sistemleri yönetmek için kullanılırlar. Kontaktörlerin akım taşıma kapasitesi de büyüktür. Genellikle motor gibi yüksek akım çeken sistemleri açıp kapamaya yarar. Rölelere benzer şekilde, bobine sarılmış bir nüve ve paletten oluşur. Bobine akım verildiğinde bobin elektromıkna­tıs özelliği kazanır ve paleti çeker böylece kontak ile temas sağlanır. Bobine gerilim verilmediğinde çekilen palet yay ile başlangıç konumuna gelir.

Bu nedenle sorunun doğru cevabı B seçeneğidir.

Bu soru için “Elektromekanik Kumanda Sistemleri” Ders Kitabının “Kumanda Devre Elemanları” başlıklı 3. Bölümünde aşağıdaki bilgi verilmiştir.

Sigortalar bağlandığı sistemi, devreyi, kabloları koruyan, yangın ve büyük kazaları önleyen önemli bir devre elemanıdır. Kısa devre gibi da akım yük­selmesi durumlarında elektrik enerjisini keserek sistemi korur. Bilinçli olarak akım taşıma kapasite­si zayıflatılmış noktalardır. Devreye genellikle seri olarak bağlanır.

Bu nedenle sorunun doğru cevabı C seçeneğidir.

Bu soru için “Elektromekanik Kumanda Sistemleri” Ders Kitabının “Kumanda Devre Elemanları” başlıklı 3. Bölümünde aşağıdaki bilgi verilmiştir.

Koruma Röleleri: Motorların çalışırken istenilen değerin üzerinde akım çektiğinde, tesisatın veya motor sargılarının zarar görmemesi için devredeki akımı kesen elemanlardır. Yapısına ve çalışma prensiplerine göre farklı çeşitleri vardır.

Bu nedenle sorunun doğru cevabı D seçeneğidir.

Bu soru için “Elektromekanik Kumanda Sistemleri” Ders Kitabının “Kumanda Devre Elemanları” başlıklı 3. Bölümünde aşağıdaki bilgi verilmiştir.

Selenoid Valfler: Elektrik enerjisiyle hava, gaz su gibi akış­kanların aktığı boruları açma, kapama ve yönlendirmeye yararlar. İnsan müdahalesi olmadan elektronik olarak bir borudaki sıvı akışını kesmek, bir yerden akan sıvıyı başka bir yere yönlendirmek gibi işlevleri vardır.

Bu nedenle sorunun doğru cevabı E seçeneğidir.

Bu soru için “Elektromekanik Kumanda Sistemleri” Ders Kitabının “Kumanda Devre Elemanları” başlıklı 3. Bölümünde aşağıdaki bilgi verilmiştir.

Termistör Rölesi: Yapısındaki PTC ve NTC termistörleri saye­sinde ortam ısısı algılanır ve ısı ayarlanan değerden yüksekse röle kontağı açar. PTC’ler ortam ısısı art­tıkça direnci artan devre elemanlarıdır. NTC’ler ise ortam ısısı arttıkça direnci düşer. Termistör rölesi­nin içinde PTC ve NTC’ye bağlı direnç değişimine göre kontağı açıp kapatan bir manyetik röle vardır.

Bu nedenle sorunun doğru cevabı B seçeneğidir.

Bu soru için “Elektromekanik Kumanda Sistemleri” Ders Kitabının “Kumanda Devre Elemanları” başlıklı 3. Bölümünde aşağıdaki bilgi verilmiştir.

Vakum Kontaktörleri: Yapıları dayanıklılık ve güvenilirlik esasına göre oluşturulmuştur. Kontakların açma kapama işlemi tamamen havasız (vakumlu) bir ortamda gerçekleş­tirmektedir. Kontak palet teması sırasında oluşan elektriksel ark sönümlenir. Böylece kontaktörlerde­ki kontak aşınması ve ark bozunumu önlenir.

Bu nedenle sorunun doğru cevabı E seçeneğidir.

Bu soru için “Elektromekanik Kumanda Sistemleri” Ders Kitabının “Kumanda Devre Elemanları” başlıklı 3. Bölümünde aşağıdaki bilgi verilmiştir.

Fotosel Röle: Bu tip röleler genellikle hava karardığı zaman aydınlatmaları devreye sokmak veya hava aydınlat­tığında aydınlatmaları tekrar devreden çıkartmak için tasarlanmıştır. Röleye ışık algılayıcı sensör bağ­lanması gerekmektedir. Sensörün konumuna göre, yapısında bulunan manyetik röle kontakları açar

Bu nedenle sorunun doğru cevabı A seçeneğidir.

Bu soru için “Elektromekanik Kumanda Sistemleri” Ders Kitabının “Kumanda Devre Elemanları” başlıklı 3. Bölümünde aşağıdaki bilgi verilmiştir.

Optik Yaklaşım Anahtarı: Optik alıcılar ışık tespitine göre çalışmaktadır. Genellikle bir alıcı ve bir verici olmak üzere iki aygıttan oluşur. Vericide bulunan LED veya IR (kızılötesi) ışık yayar, alıcı ise bu ışık kaynağından gelen veya algı­lanacak cisme çarpıp ve yansıyan ışığı algılar. Optik yaklaşım anahtarlarının, alıcının ve vericinin konumuna göre farklı uygulama alanları vardır;

Bu nedenle sorunun doğru cevabı C seçeneğidir.

Bu soru için “Elektromekanik Kumanda Sistemleri” Ders Kitabının “Kumanda Devre Elemanları” başlıklı 3. Bölümünde aşağıdaki bilgi verilmiştir.

İndüktif yaklaşım anahtarları, metal hedef­leri hedefle fiziksel temas olmadan algılayabilir. Endüktif salınım (osilatör) devresindeki bobin (L) tarafından yüksek frekanslı bir manyetik alan üretilir. Bir hedef manyetik alana yaklaştığında, elektromanyetik indüksiyon nedeniyle hedefte bir indüksiyon akımı (girdap akımı) akar. Bu akıma Eddy akımı da denir. Hedef bobine yaklaştıkça, indüksiyon akımı akışı artar ve bu da salınım yani osilatör devresi üzerindeki yükün artmasına neden olur. Sinyal değerlendirme devresi osilatör üzerin­deki değişimleri algılar. Böylece cisim varlığı algı­lanmış olur.

Bu nedenle sorunun doğru cevabı A seçeneğidir.

Sinyal lambaları, bir elektrik tesisatının çalıştığını, motorun devrede olduğunu gösteren ya da ikaz etmek için ışıkla uyarı veren elemanlarına verilen isimdir. Dolayısıyla cevap A şıkkıdır.