ELEKTROMEKANİK KUMANDA SİSTEMLERİ - Deneme Sınavı - 5

Üç fazlı güç kaynağı, üç iletken tel ve bir nötrden oluşan dört kablo içerir. Üç iletken faz birbirleri arasında 120º’lik bir faz açısına sahiptir. R fazının tepe noktası 90⁰ ise diğer iki fazın tepe noktalarının açısı 

90+120 =210⁰ ya da

210+120 =330⁰ olabilir. Doğru cevap a şıkkı.

Tek fazlı şebekenin faydaları
• Tasarım daha az karmaşıktır
• Tasarım maliyeti daha azdır
• Çok çeşitli endüstrilerde ve uygulamalarda kullanılır ve yaygın bulunur.

Doğru cevap a şıkkı

Üçgen bağlantıda;

V_h = Hat gerilimi (iki terminal arasındaki gerilimdir)
V^_f = Faz gerilimi (her bir faza düşen gerilimdir) olma üzere

V_f=V_h dir. Buna göre hat gerilim ile faz gerilimi arasındaki oran 1'dir.

Doğru cevap a şıkkı

I_f = Faz akımı
I_h= Hat akımı olmak üzere yıldız bağlantıda:

I_f =I_h 'dir. Buna göre faz akımı ile hat akımı arasındaki oran 1'dir.

Doğru cevap a şıkkı

n_s = (120 f)/p
1500 = (120x50)/p
p=4 olarak bulunur.

Doğru cevap a şıkkı

AC motorun senkron devir sayısı =1500RPM
Rotorun devir sayısı =1300RPM
Devir cinsinden kayma: S = 2500 – 2000 = 500RPM
Yüzde cinsinden kayma: %S = ((n_s – n)/n_s)x100
                                          =((2500-2000)/2500)x100

                                          =(500/2500)x100

                                           =0,20X100 = %20

Doğru cevap C şıkkı

Motorlarda verim kaybına neden olan etmenler:
Motor verimi hesaplamada çıkış gücünü bulurken giriş gücünden kayıplar çıkartılır. Motorlarda oluşan güç kayıplarının temel nedenleri aşağıdaki gibidir.
• Stator bakır kayıpları: Stator sargılarının iç direncinden dolayı oluşan kayıplardır.
• Rotor bakır kayıpları: Rotor sargılarının iç direncinden dolayı oluşan kayıplardır.
• Demir kayıpları: Değişken ve dönem manyetik alan içerisinde kalan demirler üzerinde Eddy akımı oluşur bu da ısı enerjisi olarak kayba neden olur.
• Sürtünme ve rüzgâr kayıpları: Rotorun mil yataklarında oluşan sürtünme ve hava sürtünmesi sonucu oluşan kayıplardır
• Kaçak yük kayıpları: Hem statorda hem rotorda oluşan kaçak akımların kayıplarıdır.

Doğru cevap a şıkkı

Tek fazlı motorlar;
• Yardımcı sargılı asenkron motor
• Kalkış kondansatörlü motorlar
• Kalıcı kondansatörlü motor
• Kalkış ve daimî kondansatörlü asenkron motor
• Gölge kutuplu motor olmak üzere beş çeşittir.

Doğru cevap a şıkkı

Tek fazlı şebekelerin tasarımı daha az karmaşıktır. Cevap A'dır.

Bir sincap kafesli rotor, sincap kafesli indüksiyon motorunun dönen parçasıdır. Yüzeyine gömülü alüminyum veya bakır iletkenlere sahip bir silindir çelik sac paketinden oluşur. Çalışma sırasında, dönmeyen stator sargısı bir alternatif akım güç kaynağına bağlanır; statordaki alternatif akım döner bir manyetik alan üretir. Cevap B'dir.

Tek fazlı beslemede sadece ana sargı ile döner alan oluşmayacağından döner alan oluşturup ve ilk hareketin verilmesini sağlayacak olan yardımcı sargılar kullanılır. Yardımcı sargı ile iki fazlı bir sistem elde edilir. Cevap C'dir.

Kondansatör ilk kalkışta şarj olup yardımcı sargı ile döner manyetik alan yaratacaktır ve motora ilk hareketini verecektir. Bu yöntemle merkezkaç anahtarı kullanmayarak bakımı ve maliyet, düşürülmektedir. Cevap D'dir.

Verim= P(çıkış)/P(giriş)

=58000/69000=0,84

=%84

Motorlarda verim çıkış gücünün giriş gücüne oranına denir. Verim asla 1 (%100) olmaz. Çünkü her motorda enerji kayıpları vardır. Doğru cevap a şıkkı

Gölge kutuplu bir motorda, rotor basit bir c-çekirdeğine yerleştirilir. (iki kutuplu için) Her bir direğin yarısı bir “gölgeleme” bobini ile kaplanmıştır. Besleme bobininden bir AC akımı geçtiğinde, titreşimli bir akı üretilir. Cevap E'dir.

425A motorun normal çalışma akımını ifade eder. Cevap A'dır.

2 x 1100V motorun nominal çalışma gerilimini ifade eder. Cevap B'dir.

Y(yıldız) motorun bağlantı şeklini ifade eder. Cevap C'dir.

600RPM motorun nominal çalışma devridir. Cevap D'dir.

S6472/2F modelin model tipini ifade eder. Cevap E'dir.