ELEKTRİK MAKİNALARI

Asenkron motorların dönen kısmı rotor, duran kısmı ise stator olarak adlandırılır. Asenkron motorunsargıları statorun iç yüzeyinde açılan açılan oluklara yerleştirilir. Stator sargıları direkt şebekeye bağlanır. Doğru cevap A'dır.

Üç fazlı bir asenkron motorun bir faz eşdeğer devresi sorudaki şekilde görülmektedir. V₁ statora uygulanan gerilimini, R₁ stator sargısı eşdeğer direncini, X₁ stator sargısı reaktansını, R_c stator demir kayıplarını ifade eden direnci, X_m is mıknatıslanma reaktansını göstermektedir. Rotor tarafında ise X_r rotor reaktansını , R_r ise rotor direncini ifade etmektedir. Doğru cevap B'dir.

formülü kullanılarak motorun senkron hızı n_s=600 d/d olarak bulunur. formülü düzenlenerek kutup sayısı formülü ile hesaplanabilir. Bir önceki adımda bulunan senkron hız değeri ve şebeke frekansı kullanılarak motorun kutup sayısı olarak bulunur. Doğru cevap E'dir.

Boş çalışma deneyi asenkron motorun sürtünme kayıpları ve boş çalışma bileşenlerini belirlemek amacıyla gerçekleştirilir. Doğru cevap C'dir.

Üçgen bağlı sargı için sargı direnci    olarak bulunmaktadır. Soruda verilen değerleri yerine koyduğumuzda direnç değeri   olarak bulunmaktadır. Doğru cevap D'dir.

Bir asenkron motorun girişine elektriksel güç (P_g) uygulandığında bu gücün bir kısmı stator demir kayıplarını (P_nüve), bir kısmı da stator bakır kayıplarını (P_scu) karşılar. Geri kalan güç hava aralığı gücü (P_ag) olarak adlandırılır ve statordan rotora aktarılır. Rotora aktarılan gücün bir kısmı rotor bakır kayıplarını (P_rcu) karşılar. Geri kalan (P_conv) güç mekanik güce dönüşür. Mekanik gücün bir kısmı da mekanik sürtünme ve rüzgar kayıplarını karşılar (P_fw), geri kalan güç motorun çıkış gücüdür (P_o). Doğru cevap A'dır.

Düşük gerilimle yol verme yöntemleri

Hava aralığı gücü, giriş gücünden demir kayıpları ve stator bakır kayıpları çıkarılarak bulunur:  W olarak bulunur. Hava aralığındaki güçten rotor bakır kayıpları, mekanik sürtünme ve rüzgar kayıpları çıkartılırsa motorun çıkış gücü  W bulunur. Motor verimi giriş gücünün çıkış gücüne oranına eşittir ve olarak bulunur. Doğru cevap C'dir.

Üçgen çalışacak olan bir motor ilk kalkınma anında Y olarak yol verildiği zaman üçte bir oranında daha az akım çeker. Motora ilk anda Y olarak yol verilir. Motor normal devir sayısına ulaştıktan sonra ∆  çalıştırılır Y-Δ yol verme devresi elektromekanik kontaktör ve zaman rölesi yardımıyla veya PLC kullanılarak gerçekleştirilebilir. Doğru cevap D'dir.

Belli bir yük (pompa ve fan gibi yükler) altında çalışan bir motorda besleme gerilim artırılırsa motorun ürettiği moment yük momentinden yüksek olacağından dolayı motor hızı artar. Belli bir yük momenti için rotor direnci artırılırsa motor hızı azalır, rotor direnci düşürülürse motor hızı artar. Bir asenkron motorun sargıları sarıldıktan sonra kutup sayısını değiştirmek mümkün değildir. Bununla birlikte motor sarılırken kutup sayısı değiştirilebilecek şekilde sarılarak devir sayısı belli sınırlarda değiştirilebilmektedir. Örneğin dört kutuplu bir motorun kutup sayısı değiştirilerek 6 kutuplu olarak çalıştırılabilir. Bu motor 50  Hz’lik bir frekansta çalışıyorsa senkron hızı 1500 d/d’dan 1000 d/d’ya düşer. Doğru cevap E'dir.

Sayfa 89, Denklem 4.1 kullanılarak devir sayısı 1500 d/d olarak bulunur.

Denklem 4.7 kullanılarak cevap 0.25 bulunur.

Denklem 4.10 kullanılarak cevap 6 ohm olarak bulunur.

Gerilim kayıpları asenkron motorların kayıplarından biri değildir.

Asenkron motorlarda girdap ve histeresiz kayıpları demir kayıpları olarak adlandırılır.

Asenkron motorlarda rotor bakır kayıpları motor yüklendikçe artar.

Denklem 4.17 kullanılarak motorun verimi %90 olarak hesaplanır.

Yüksek gerilimle yol verme asenkron motorlara yol verme yöntemlerinden biri değildir.

Asenkron motorun enerjisi kesildikten sonra stator sargılarına kısa süreliğine ters yönde gerilim uygulanmasıyla yapılan frenlemeye elektriksel frenleme denir.