ELEKTRİK ENERJİSİ ÜRETİMİ

Suyu depolayan baraj, suyu türbinlere taşıyan su kanalı, elektrik üreten ve türbin tarafından çevrilen jeneratör, akan suyun çarpması sonucunda dönen türbin (Şekil 4.1). Doğru cevap A’dır.

Aşırı yağışlı dönemlerde baraj gölü maksimum su seviyesine kadar dolduğunda, baraj gövdesinin zarar görmemesi için fazla gelen suların nehir yatağına atılmasını sağlar (sayfa 94). Doğru cevap A’dır.

Yapay Baraj Göllü Santralleri Depolamalı Santral sınıfındandır (sayfa 95). Doğru Cevap A’dır.

Toprak dolgu barajlar, baraj gölünü besleyen akarsu rejimi düzensizdir. Baraj gölüne su genellikle ilkbahar ve sonbahar mevsimlerinde yoğun olarak gelir. Gelen bu su baraj gölünde depolanır (Sayfa 98). Doğru Cevap A’dır.

Bir akarsuyun belli bir kesitinden birim zamanda geçen su miktarına o suyun o andaki debisi denir (sayfa 105). Doğru Cevap A’dır.

Cevap

CEVAP: P=Qhng P=2500x80x0,82x10 P=1,6GW Doğru Cevap A’dır.

Uzun bir süreci kapsayan, temini oldukça zor ve pahal› meteorolojik, hidrolojik, jeolojik, topografik ve çok yönlü istatistiki bilgiyi içeren sistematik veri toplama faaliyetleri ile her biri başlı başına bir mühendislik disiplini konusu etüt faaliyetlerine dayalı olarak gerçekleştirilen çalışmalardır (Sayfa 107). Doğru Cevap A’dır.

İlgili kitabın 108. Sayfasında verilen Çizelge 4.1’e göre Karakaya barajı verilenler içinde en büyük güce sahiptir. Doğru cevap A’dır.

Suyun göl, deniz, okyanus gibi depolama alanlarından atmosfere, atmosferden tekrar yeryüzüne, ve yeniden göl, deniz ve okyanuslara ulaşması şeklinde tanımlanan genel turuna hidrolojik döngü adı verilir.

Türbinlerin saniyedeki dönüş sayısı akımın frekansını, manyetik alan ise voltajını belirler. Bu iki değişkenken evimize gelene kadar 50 Hz frekans ve 220 V etkin voltaj değerlerine getirilir.

Bir akarsuyun herhangi bir kesitinden birim zamanda geçen su miktarına debi adı verilir.

Kurulu güce göre santraller mikro, mini, midi ve maksi olmak üzere 4 başlık altında incelenir. • Çok küçük kapasiteli (mikro) hidroelektrik santraller <100 kW • Küçük kapasiteli (mini) hidroelektrik santraller 100–1.000 kW • Orta kapasiteli (midi) hidroelektrik santraller 1.000 – 10.000 kW • Büyük kapasiteli (maksi) hidroelektrik santraller >10.000 kW Dolayısı ile 650 kW gücündeki hidroelektrik santral küçük kapasiteli hidroelektrik santraller sınıfı içerisinde yer alır.

Hidroelektrik tesise ait baraj gölünde toplanan su bir enerji deposudur. Baraj gölündeki duran suda potansiyel enerji mevcuttur. Suyun akış enerjisi, hidrolik santrallerde su türbinleri aracılığıyla mekanik enerjiye ve bu mekanik enerjide, su türbinlerinin tahrik ettiği jeneratörler aracılığıyla elektrik enerjisine çevrilir. Üretilen bu elektrik enerjisi ise enerji nakil hatları vasıtasıyla enerji ihtiyacı olan yörelere taşınır.

Francis türbinleri 2 ile 600 m arası hidrolik düşülerde kullanıdığına göre h=450 m için de bu tipteki türbin kullanılabilir.

Kaplan tipi hidrolik türbinler 2 ile 60 m arası hidrolik düşülerde ve 2 kW ile 200.000 kW güçler arasında imal edilmektedir. Dolayısı ile h=40 m için bu tipteki türbin kullanılabilir.

Bir hidroelektrik santral planlanırken, belirlenen bir amaca yönelik olarak daha önce incelenmemiş olan bir yörenin, bu amaç doğrultusunda araştırılması için yapılan ilk çalışmalar istikşaf(ön inceleme) aşaması içerisinde yer alır.

Bir hidroelektrik santral planlanırken, havza çapında yapılan veya tali bir havza bazındaki çeşitli tesis ya da tesisler grubunu kapsayacak şekilde gerçekleştirilen ön inceleme çalışmalarını takip eden aşama master plan aşamasıdır. Bu aşamadaki çalışmalarda kullanılan veri ve etüt çalışmalarının ön inceleme aşamasındakilere kıyasla daha ileri seviyede olmaları gerekmektedir.