GENEL TANIMLAR

• elektron
• proton
• nötron

• sürtünme ile
• etki ile
• dokunma ile

Bazı atomların dış yörüngelerinde bulunan elektronlar; ısı, manyetik alan, kimyasal reaksiyon gibi etkilere maruz kaldıklarında yörüngelerinden koparak serbest hale gelir. Bu şekilde atomdan ayrılan elektrona “serbest elektron” adı verilir.

• Plastik tarakla taranan saçın elektriklenmesi
• Transmisyon tertibatlarındaki miller, yataklar, kayış ve kasnaklarda statik elektrik yükünün birikmesi
• Borulardan toz partiküllerin aktarılması

Statik elektriğe doğadan örnek olarak ise yıldırım ve şimşek verilebilir. Özellikle fırtınalı havalarda, atmosferdeki bulutlarda statik elektrik yükü birikir. Bu elektrik yükü, hava hareketlerindeki sürtünmelerden ve yağmur damlacıklarının sürekli çatlamasından oluşur. Neticede farklı polaritedeki bulutlar arasında ve bulutla yer arasında, statik elektrik yüklerinin boşalması söz konusu olur. Bulutlar arasında elektrik yükünün boşalmasına “şimşek”, bulutla yer arasında elektrik yükünün
boşalmasına ise “yıldırım” adı verilir.

Örnek olarak lazer yazıcı, statik boyama ve baca filtreleri verilebilir.

Elektrik akımını iletebilme özelliklerine göre doğadaki maddeler
iletken, yalıtkan veya yarı iletken olarak sınıflandırılır. İletkene örnek olarak bakır, alüminyum, gümüş ve altın verilebilir. İletkenlerin son yörüngesinde 1-3 elektron bulunur. Yalıtkanlar ise son yörüngelerinde 6-8 elektron bulunan ve elektrik akımını iletmeyen maddelerdir. Cam, lastik, tahta yalıtkan malzemelerdir. Yarı  iletkenler ise doğada yalıtkan halde bulunan ve bir enerji uygulandığında iletken hale geçen  maddelerdir. Yarı iletkenlerin son yörüngelerinde 4-6 elektron bulunur. Germanyum, silisyum, galyum arsenür, indiyum fosfür yarı iletkenlere örnek olarak verilebilir.

İletkenden (veya alıcıdan) birim zamanda geçen elektrik yükü (elektron) miktarına akım denir. Akım I ile gösterilir ve birimi Amper (A)’dir.

I= Q / t idi. bu formülde zamanı yalnız bırakırsak formül;

t= Q / I şekline dönüşecektir.

t= 3000 / 25 

t= 120 saniye = 2 dakika

Bir elektrik yükünü bir noktadan başka noktaya hareket ettirebilmek için gerekli
enerji miktarı potansiyel fark veya gerilim olarak isimlendirilir

Dirençlerin devredeki işlevleri aşağıdaki gibi sıralanabilir:
• Devreden geçen akımı sınırlamak,
• Gerilimi bölmek,
• Hassas yapılı devre elemanlarının aşırı akıma karşı korunmasını sağlamak,
• Isı enerjisi elde etmek.

 formülünde A kesit alanını bulmamız istenmektedir.

600= (2 . 12) / A

600= 24/A

A=0,04 mm²

P=I²R

P=8².20

P=64.20

P= 1280W

Elektrik akımı, hiç kesintiye uğramadan başladığı noktaya dönüyorsa devre kapalıdır.

Elektrik akımı, başladığı noktaya geri dönemiyorsa devre açık devredir. Bu durumda açık devre olan kol üzerinde akım akışı olmaz (I = 0 A).

Doğru akımın yönü ve şiddeti zamana bağlı olarak değişmez, alternatif akımın ise genliği (şiddeti) ve yönü zamana göre periyodik olarak değişir.

Bir tam dalganın oluşması için geçen süreye periyot denir. Birimi saniye (s) olup  T ile gösterilmektedir.

Birim zamanda oluşan periyot sayısı ise frekans olarak adlandırılmaktadır. Frekansın birimi Hertz (Hz), saykıl/s ya da s^-1 olup frekans f ile gösterilir.

Frekans ile periyot arasında ters orantı bulunmaktadır.

buna göre;

ilişkisini yazmak mümkündür.

V = V_mSin (2πft)

V = 15Sin (2π.60.(1/20))

V = 15Sin (2π.3)

V=15.0

V=0 Volt olacaktır.

• Taşıma tehlikeleri,
• Hatta oluşan yüksek manyetik alandan dolayı etkileşim,
• Hatta oluşan yüksek manyetik alandan dolayı kablolarda ters gerilimler oluşması ve gerilim saflığının bozulması

Çok fazlı sistemlerin tek fazlı sistemlere göre üstünlükleri vardır.
1. Çok fazlı bir jeneratörün veya motorun çıkış gücü, boyutları arasında aynı olan bir fazlı jeneratörün veya motorun çıkış gücünden fazladır. Böylece, daha güçlü ve verimli makinalar yapılabilir.
2. Transmisyon (iletim) sistemlerinde aynı gücün taşınması için çok fazlı sistemde, bir fazlı sisteme göre kullanılan bakır daha azdır.
3. Bir fazlı kollektörlü tipler hariç, çok fazlı motorların döndürme momentleri düzgündür. Bir fazlı motorların döndürme momentleri ise darbe biçimindedir.
4. Kollektörlüleri hariç, bir fazlı motorlar, yardımcı sargıları olmadan kendi kendilerine harekete geçemezler.
5. Stator tepkisinin darbeli olması nedeniyle bir fazlı jeneratörleri paralel çalıştırmak çok zordur.

U_Hat =√3 U_Faz

150= √3 U_Faz

U_Faz = 150 / √3 

U_Faz =86,6 V

I_Hat =I_Faz = 10 A

V=I.R

V=1.10^-3 . 600

V= 0,6 Volt

Kirchhoff ’un Akım Kanunu’na göre bir düğüm noktasına gelen akımların toplamı, bu düğüm noktasından çıkan akımların toplamına eşittir. Başka bir ifadeyle; bir düğüm noktasındaki tüm akımların cebirsel toplamı sıfırdır.

Kirchhoff ’un Gerilim Kanunu’na göre herhangi bir kapalı devre boyunca bütün devre elemanlarının uçları arasındaki potansiyel farkların cebirsel toplamı sıfır olmalıdır. 

I_T=I₁ + I₂ + I₃ olmalıdır.

I_T= 2 + 0,4 + 5

I_T=7,4 A olmalıdır.