EKONOMİNİN GÜNCEL SORUNLARI

Teknolojinin gelişmesiyle beraber üretimin iş­gücü maliyetlerinin daha ucuz olduğu ülkelere kayması olarak tanımlanan offshoring kavramı da emeğin çıktıdan aldığı payı azaltan nedenlere açıklama getirmektedir.

İkame parametresinin sıfırdan büyük olması (σ > 0) durumunda,   oranındaki artış teknolojinin beceri yanlı olduğunu göstermektedir. Yani bu durumda daha çok miktarda becerili, daha az miktarda becerili olmayan, ancak toplamda daha az miktarda çalışanla aynı işgücü çıktısı elde edilebil­mektedir. Dolayısıyla beceri yanlı teknolojik de­ğişim beceri yanlı işgücünün verimliliğini ve nispi talebini artıracaktır. Katz and Murphy (1992) am­pirik olarak beceri yanlı teknolojik değişimin ABD ekonomisinde yılda yüzde on civarında gerçekleşti­ğini tespit etmişlerdir.

Leontief Paradoksu: Ülkelerin ellerinde daha kıt olan üretim faktörünün yoğun olduğu malları (örneğin ABD’nin emek yoğun mallar ihraç etmesi) ihraç ettiğini iddia eden hipotezdir.

Buna benzer pa­radoks 1980’li yıllarda da bilgisayar teknolojisinin gelişimine paralel olarak Solow tarafından ortaya atılmıştır (verimlilik paradoksu). Solow’a göre bu dönemde bilgi teknolojisindeki (IT) gelişmeler ile verimlilikteki değişim arasında ters yönlü bir ilişki vardır. Bu paradoksa ilişkin bir çok hipotez ortaya atılmıştır. Bunların başlıcaları yanlış ölçüm, öğ­renme ve uyarlamadaki gecikmeler, IT’nin yanlış yönetimi, yeniden dağıtım (bilgi teknolojisi yatı­rımlarının yalnızca belirli üretim faktörlerine ya­rar ve endüstriye ve ekonomiye katkısı yoktur) ve IT’nin verimsizliğidir.

Soyut ICT’nin verimliliği artırdığı gerek makro gerekse de mikro bazlı yürütülen birçok ampirik çalışmada, farklı düzeylerdeki esneklik katsayılarıy­la ispatlanmıştır (Corrado, 2009; Van Reenen ve diğerleri, 2010; Marrocu ve diğerleri, 2011; Crass and Peters, 2013; Bontempi and Mairesse; 2015).

ICT’nin verimliliği artırırken bunun yanında piya­sa yoğunlaşmasına da yol açtığı tartışılmaktadır. Bu tekelleşme eğilimi piyasa gücündeki değişmelerden veya rekabetçi bir ortamdaki teknolojik değişme­lerden kaynaklanmaktadır ve bu yüzden soyut ICT kullanımını teşvik etmek ve aynı zamanda piyasa yoğunlaşması aynı anda politika yapılırken dikkate alınmalıdır.

Diğer yandan soyut ICT finansman bakımından da üstünlüklere sahiptir. Bazı yatırımlar doğası gereği batık veya firmaya özgü olurken, soyut ICT yatırımları için bu geçerli değildir. Ayrıca soyut ICT yatırımları 2008 küresel krizinde somut yatırımlar kadar olumsuz etkilenmemiş, toplam faktör verimliliğindeki azalma düşük soyut sermaye derinliğine sahip ülkelerde en güçlü hissedilmiştir (Haskel, 2018). Son olarak, finansal kısıtların etkilerini ortadan kaldırıcı genişletici para politikalarının soyut ICT üzerindeki güçlü etkisi Ahn, Duval ve Sever (2019) tarafından ampirik olarak ispatlanmıştır.

Bilgi teknolojileri ekipmanları, bulur servisleri, çeşitli süreçler için geliştirilmiş ve standart hâle getirilmiş yazılımlar, web uygulamaları ve e-ticaret platformları dijital metalaşmanın konusuna girmektedir.

Dijitalleşme sürecinin birincil faydaları genel olarak tüm ekonomiye dair faydaları ima ederken, ikincil faydalar dijitalleşmeyi geliştiren, dağıtan ve bunu yönlendiren aktörler olarak karşımıza çıkmaktadır.

Esas olarak hükümetlerin kontrolünde olmayan para fikri 1976 yılında Hayek tarafından ortaya atılmıştır.

Sonuç olarak, kripto para sistemi kimsenin sis­tem üzerinde kuralları koyacağı veya bunları değiş­tireceği bir güce sahip değildir.

Herkese merkez bankasında hesap açmanın belli olumsuz yanları da olacaktır. İlk olarak, bu bankalar paralarının illegal aktivitelerden kullanımının nasıl engelleneceğine bir cevap verememektedir. İkinci ola­rak, bu politikanın devreye sokulmasıyla finansal istikrarın gidişatı ve finansal aracılar bundan olumsuz etkileneceklerdir. Banka hücumları kolayca gerçekleşir ve banka mevduatları oldukça dalgalı hâle gelebilir.

Teknolojinin gelişmesiyle beraber üretimin işgücü maliyetlerinin daha ucuz olduğu ülkelere kayması olarak tanımlanan offshoring kavramı da emeğin çıktıdan aldığı payı azaltan nedenlere açıklama getirmektedir

Leontief Paradoksu: Ülkelerin ellerinde daha kıt olan üretim faktörünün yoğun olduğu malları (örneğin ABD’nin emek yoğun mallar ihraç etmesi) ihraç ettiğini iddia eden hipotezdir

Meslek kutuplaşması: Orta düzey nitelikli işlerin robotlaşarak kaybolması sonucu ekonomideki işgücünün düşük ve yüksek nitelikli işgücü arasında dağılmasıdır

Somut bilgi ve iletişim teknolojisi sermayesi arasında "ticari markalar" yer almaz

"Maliyetleri düşürür" ve  "Uluslararası işbölümünü sağlar" şeklinde verilen iki özellik İnovasyon kapasitesinin özellikleri arasında yer almaz

Verimlilik paradoksu: Bilgi teknolojisi gelişirken toplam verimliliğin azalması veya aynı ölçüde artmamasıdır

Soyut ICT’nin esneklik katsayısı: Soyut ICT’deki yüzde birlik bir değişimin, kişi başı verimlilikte veya toplam faktör verimliliğinde meydana getirdiği yüzdelik değişime karşılık gelen bir katsayıdır.

Beşeri sermaye  dijital metalaşmanın konusuna girmemektedir. Bu yüzden yanıt E şıkkıdır

"Merkez bankalarının açık piyasa işlemlerinin kripto paralar ile ikamesi"

 Dijitalleşmenin paranın ve kredinin geleneksel formlarını ve bunun sonucunda para politikasının teorisini ve pratiğini değiştireceği alanlar içinde yer almaz

"Kripto para sisteminin kamuoyunda güven kazanabilmesi için   tanıtıma önem verilmelidir"  hususu kripto para sisteminin  revize edilecek hususları arasınd yer almamaktadır