EKONOMİK ANALİZ

Enflasyonun düşmesi; fiyatların düşmesi, insanların alım gücünün artması, gelirlerinin yükselmesi demek değildir. Enflasyonun düşmesi, fiyatların daha az artması, insanların alım güçlerinin daha az azalması ve neticesinde istikrar ve refah demektir.

Genel olarak enflasyonunun nedenleri şunlardır;
• Tüketici gelirlerindeki artışın talebi artırması,
• Tüketicilerin gelirlerinden fazla harcama yapmaları,
• Cari fiyatlarda toplam talebin toplam arzı aşması,
• Toplam üretimin azalması,
• Üretim maliyetlerinin artması,
• İthal mallarının fiyatının yükselmesi,
• Olumsuz iklim şartlarında tarımsal ürün arzının azalması ve yüksek taban fiyatı uygulaması,
• Para arzının artması,
• Teknolojik yenilikler ve yetersizlikler

Fiyat istikrarının sağlanamadığı enflasyonun yüksek olduğu durumlarda;
• Elde para bulundurma bir enflasyon vergisine maruz kalacak ve para tutmanın maliyetini arttıracaktır.
• Bireyler tasarruflarının değerini korumak için yabancı ülke paraları, altın ve konut gibi üretken olmayan alanlara firmalar ise, borsa, faiz ve repo gibi üretim dışı alanlara kaymaya başlayacaktır.
• Etkin olmayan kaynak dağılımına ve gelir dağılımının değişmesine neden olacaktır.
• Sabit gelirli bireylerin gelirlerinin reel değerinin düşmesine neden olacaktır.
• Uzun dönemde yüksek enflasyon düşük bir büyüme oranına yol açacaktır.
• İş gücü piyasasının verimli çalışmasını engelleyecektir.
• Dış ticaret dengesini olumsuz yönde etkileyecektir.
• Yabancı sermayenin ağırlıklı olarak kısa vadeli olmasına ve doğrudan yatırımların azalmasına neden olacaktır.

“Uluslararası Para Fonu (IMF)” enflasyonu düşürme maliyetindeki azalmanın;
• Uygulanacak politikanın kamuoyuna önceden açıklanması,
• Politikanın ısrarlı bir şekilde uygulanması,
• Enflasyon beklentisinin cari enflasyonu önemli ölçüde etkiliyor olması,
• Fiyatlar ve ücretlerin talep şartlarına karşı duyarlılığının yüksek olması, gibi faktörlere bağlı olduğunu belirtmektedir.

Ilımlı enflasyon: Enflasyon oranının iki haneli rakamlara ulaşmadığı yılda % 1 - % 10 arasın da kalan, ancak halkın açıkça etkilerini hissettiği ve enflasyonist beklentilerin oluştuğu bir süreçtir.

Çekirdek enflasyon dışsal etkilere (enerji fiyatlarında artış, mevsimsel koşullar, maliye politikası vb.) daha açık olan ve geçici nitelikler taşıyabilen mal ve hizmetlerin Tüketici Fiyat Endeksi sepetinden çıkarılmasıyla hesaplanır.

Türkiye, 2006 yılı başında “enflasyon hedeflemesi rejimi”ni uygulamaya başlamıştır.

Tüketici Fiyatları Endeksi ile hesaplanan enflasyon sonuçları, ekonomide aşağıdaki konularda karar alıcılara yol gösterici rol oynamaktadır. Bunlar;
• Makroekonomik anlamda enflasyonun ölçmesinde,
• Uluslararası enflasyon karşılaştırılmasında,
• Ekonomi politikalarının belirlenmesinde,
• Reel verilerin elde edilmesinde,
• Ücret ve fiyat ayarlamasında,
• Fiyat analizlerine gösterge olması,
• Kira artış tespitlerine yardımcı olması, olarak sıralanmaktadır.

Enflasyon  fiyatlar genel düzeyinin sürekli ve önemli bir oranda artması ve aynı zamanda da paranın satın alma gücünün azalmasıdır. Doğru cevap B şıkkıdır.

Enflasyonunun nedenleri:Tüketici gelirlerindeki artışın talebi artırması, tüketicilerin gelirlerinden fazla harcama yapmaları, cari fiyatlarda toplam talebin toplam arzı aşması, toplam üretimin azalmasıdır. Doğru cevap E şıkkıdır.

Olumsuz iklim şartlarında tarımsal ürün arzının azalması ve yüksek taban fiyatı uygulaması, para arzının artması ve teknolojik yenilikler ve yetersizlikler enflasyonun nedenleri arasında yer almaktadır. Doğru cevap E şıkkıdır.

Kaynaklarına göre enflasyon talep enflasyonu, maliyet enflasyonu ve fiyat enflasyonu olmak üzere üçe ayrılır. Doğru cevap C şıkkıdır.

Talep enflasyonu, cari fiyatlar genel düzeyinde üretilen mal ve hizmetlerin toplamının toplam talebi karşılayamaması durumunda, fiyatların yükselmesidir. Doğru cevap A şıkkıdır.

Maliyet Enflasyonu bir ekonomide, üretim faktörleri piyasasında rekabetin bozulması sonucu girdi fiyatlarının yükselme sinin, maliyetlerin artmasının ve dolayısıyla toplam arzın azalmasının neden olduğu enflasyon türüdür. Doğru cevap B şıkkıdır.

Uzun dönemde yüksek enflasyon düşük bir büyümenin oranına yol açması ve iş gücü piyasasının verimli çalışmasının engellenmesi enflasyonun maliyetleri arasındadır. Fakat yüksek enflasyon yabancı sermayenin ağırlıklı olarak uzun vadeli değil kısa vadeli olmasına neden olacaktır. Doğru cevap B şıkkıdır.

Çekirdek enflasyon, enflasyonun geleceğine yönelik tahmin veren, enflasyonun eğilimini belirleyen ve para politikasının oluşturulmasına yardımcı olan bir göstergedir. Doğru cevap D şıkkıdır.

Gayri Safi Yurtiçi Hâsıla Deflatörü, bir ekonomide üretilen tüm malları ve hizmetleri içeren, oldukça geniş kapsamlı bir fiyat endeksidir. Doğru cevap E şıkkıdır.

Alkollü içecekler ve tütün tüketici fiyatları endeksi hesaplamasında ele alınan ana guruplar içinde yer almaktadır. Doğru cevap C şıkkıdır.