EKONOMİK ANALİZ - Deneme Sınavı - 16

Güçlüklerini sıraladığımız trampada, mübadelenin gerçekleşebilmesi bazı koşulların gerçekleşmesine bağlıdır. Bunlar;
• Karşılıklı mal mübadelesi ya da değişimi yapacak edecek “A” ve “B” gibi iki tarafın bulunması,
• A’nın sunduğu malın B’nin aradığı mal olması,
• B’nin sunduğu malı, A tarafından talep edilmesi,
• A ve B’nin her ikisinin de bu değişimden kârlı çıkacakları düşüncesinde olmasıdır. Doğru cevap A'dır.

Paranın geleneksel fonksiyonları; hesap birimi olma, mübadele (değişim) aracı olma, dayanıklı olma, bölünebilir olma, standart olma ve tasarruf aracı olma olarak sıralanabilir. Doğru cevap B'dir.

Paranın modern fonksiyonları; destekleyici olma, engelleyici olma, geliri yeniden dağıtma aracı olma, kuvvet ve hakimiyet aracı olma olarak sıralanabilir. Doğru cevap C'dir.

Gurley Shaw yaklaşımına göre, halkın alternatif likit olarak kabul edilebileceği tüm mali değerler para arzı kapsamına alınmalıdır. Doğru cevap D'dir.

M3 = Nakit + Vadesiz Mevduatlar + Vadeli Mevduatlar + Resmi kuruluşlar Mevduatı + TCMB’daki Diğer Mevduat

Doğru cevap E'dir.

Para çarpanı denklemi; m= 1+c / r+c olarak yazılır. Bu durumda; m = 1,03 / 0,10 = 10,3 olarak hesaplanır. Doğru cevap A'dır.

B = C + R formülüne göre; C 60 milyar Türk Lirası ve R yani kanuni karşılık 250 * 0,02 denklemine göre 5 milyar Türk Lirası olarak gerçekleşir. Bu durumda baz para;

B = 60 + 5 = 65 milyar Türk Lirası olarak gerçekleşir. Doğru cevap B'dir.

Para politikasının amaçları; fiyat istikrarı, tam istihdam, iktisadi büyüme, mali piyasalarda istikrar ve son olarak da faiz oranları ile döviz kurlarında istikrarın sağlanmasıdır. Doğru cevap C'dir.

Dünyanın hemen bütün ülkelerinde, bankaların kurulabilmesi için yasal açıdan çeşitli kural ve kısıtlamalar bulunmaktadır. Örgütlenmedeki yasal özellikler açısından bankalar;
• Şahıs şirketleri şeklindeki bankalar
• Sermaye şirketleri şeklindeki bankalar
• Özel yasalarla kurulmuş bankalar olarak üç grupta toplanabilir. Doğru cevap D'dir.

Bankalar, gördükleri ekonomik hizmetin özelliklerine göre sekiz grupta incelenebilir. Bunlar;
• Emisyon Bankaları (Merkez Bankaları),
• Ticaret (Mevduat) Bankaları,
• Yatırım ve Kalkınma Bankaları,
• Halk Bankaları,
• Tarım ve Kredi Bankaları,
• Dış Ticaret Bankaları,
• İpotek Bankaları,
• Maden Bankaları, olarak sıralanmaktadır.

Doğru cevap E'dir.

Mübadele (değişm) aracı olarak kullanılacak paranın bazı özellikleri taşıması gerekir.
Bu özellikler aşağıdaki gibi açıklanabilir:
Para dayanıklı olmalıdır: Fiziksel varlık olarak dayanıklılığı olmayan bir varlığın
para olarak kullanılması mümkün değildir. Böyle bir varlık bozuldukça değeri düşebilir.
Örneğin, demir mal para olarak kullanılamaz. Çünkü demir çabuk paslanır ve değerini
koruyamaz.
Para bölünebilir olmalıdır: Paranın farklı miktarlardaki malları satın alabilmesi için,
küçük birimlere ayrılabilmesi yani bölünebilir olması gerekir.
Para standart olmalıdır: Para olarak kullanılan varlığın standart olması yani kalite
farklılığının olmaması gerekir.

Monetarist Yaklaşım
Bu yaklaşıma göre para arzı tanımına, fiilen tedavüldeki para ve vadesiz mevduatlar yanında ticari bankalardaki vadeli mevduat da girmektedir.
M = C + TT + DD
şeklinde ifade edilir.
DD=Vadesiz Mevduatlar
TT=Vadeli mevduatlar

Baz Para (Parasal Taban): Bankacılık kesiminin merkez bankasında tuttuğu kanuni
karşılıklar ile halkın ve bankaların elindeki nakit paranın toplamı baz para olarak tanımlanmaktadır. Yani baz para;

m= (1+c)/(r+c)

m= 1+0,08)/(0,05+0,08)

m= 8,307

Bankacılık sistemine sağlanan reeskont kredileri üç temel amaç için kullanılmaktadır. Bunlar;
• Mali açıdan güç durumdaki bankalara yardım,
• Para ve kredi koşullarını kontrol etmek,
• Selektif kredi politikalarını etkilemek, olarak sıralanmaktadır

Senyoraj nedir?
Paranın üretim maliyetiyle üzerinde yazılı değer arasındaki farktır. Devletler bu farkı kasalarına gelir olarak yazarak, herhangi bir borçlanmaya veya vergi toplamaya ihtiyaç duymadan
harcamalarının bir kısmını finanse edebilir

Vergi oranlarını belirlemek Merkez Bankasının görevleri arasında yer almaz.

Türkiye Cumhuriyeti kurulduktan sonra ulusal bir Merkez bankası kuruluşuna öncelik
verilmiş ve 30 Haziran 1930 tarihinde 1715 sayılı yasa ile “Türkiye Cumhuriyet Merkez
Bankası” kurulmuş ve banka 1931 yılında faaliyete geçmiştir

Mülkiyet Yapılarına Göre Bankalar
Sermayesinin ait olduğu kesimler açısından bankalar,
• Kamu bankaları
• Özel bankalar
• Karma bankalar
• Yabancı bankalar olarak sınıflandırılır.

Bankacılığın temel ilkeleri olarak ifade edilen üç temel ilkenin varlığından söz edilir. Bunlar likitide, güven ve kâr olarak sıralanmaktadır.