EKONOMİK ANALİZ - Deneme Sınavı - 1

Kamu harcamaları veya aynı anlamda olmak üzere kamu giderleri genellikle üç temel başlık altında ele alınır. Bunlar;
• Kamu kesimi cari harcamaları,
• Kamu kesimi yatırım harcamaları,
• Transfer harcamalarıdır. Doğru cevap D'dir.

Tahdit: Bütçe kanunu genellikle bir yılı kapsayan geçici bir kanundur. Doğru cevap E'dir.

Bütçenin siyasal işlevi: Demokrasilerde iktidara gelen parti veya partilerin harcama yapma ve vergilendirme yetkilerinin sınırsızca kullanılmasını önlemek için bütçe her yıl parlamento onayından geçmelidir. Aslında bu onay hükümetin her yıl güvenoyu tazelemesi anlamına gelmektedir. Doğru cevap B'dir.

Bütçe uygulanırken şu aşamalar izlenir: Ödeneklerin harcama programına bağlanması; harcama yetkilisi tarafından harcama talimatı verilmesi; yüklenmeye (taahhüde) girişilmesi; işin gerçekleştirilmesi (mal ve hizmetin alınması) ve belgelendirme; bazı işlemlerin ön malî kontrole tabi tutulması; muhasebe yetkilisi tarafından ödeme yapılması olarak sıralanabilir. Doğru cevap A'dır.

Merkezi Yönetim Bütçe Açığı + KİT’lerin Finansman Açığı +Bütçe Dışı Fonların Finansman Açıkları + Mahalli İdarelerin Finansman Açıkları + Sosyal Güvenlik Kurumlarının Finansman Açıkları + Döner Sermayeli Kuruluşların Finansman Açıkları = Toplam Kamu Kesimi Açığı olarak hesaplanır. Doğru cevap D'dir.

Dış borçlar, borcun kaynağına göre sınıflandırıldığında kaşımıza üç yönetem çıkmaktadır. Bunlar;
• Başka bir devletten,
• IMF, Dünya Bankası, İslam Kalkınma Bankası, Asya Kalkınma Bankası, Avrupa Yatırım Bankası gibi uluslararası kuruluşlardan,
• Uluslararası para ve/veya sermaye piyasalarından(döviz cinsinden,) borçlanma şeklinde sıralanmaktadır. Doğru cevap B'dir.

Borçlanmanın niteliğine göre yapılan sınıflandırmada ise, karşımıza yine üç yöntem çıkmaktadır. Bunlar;
• “Proje-program kredileri”,
• “Serbest-bağlı krediler”,
• “Yeni borçlanmalar-borç ertelemeleri”dir. Doğru cevap E'dir.

Dış borçlar konusunda ülkenin statüsünün değerlendirilmesi konusunda IMF ve Dünya Bankası’nın belirlediği
bazı kriterler vardır. Buna göre (Çepni, 2007: 107-108);
• Dış Borç/GSMH oranı %30 ile %50 arasında bir değer almalı,
• Dış Borç/İhracat Gelirleri % 165- %275 arasında olmalı,
• Dış Borç Servisi / İhracat Gelirleri %18- %30 arasında olmalı,
• Faiz Servisi/İhracat Gelirleri %12-%20 arasında olmalıdır. Doğru cevap A'dır.

Özelleştirme kamu işletmelerinin ya da varlıklarının özel sektöre ya da pay sahiplerine satılması sürecidir (Ison ve Wall, 2007: 172). Doğru cevap A'dır.