EKONOMETRİNİN TEMELLERİ - Deneme Sınavı - 14

İnsanlar hatalarını öğrendikçe zamanla hatalar giderek azalır yönermesi nedeniyle hata teriminin değişen varyanslı olması öğrenme etkileri olarak adlandırılabilir. Doğru cevap B'dir.

SEKK tahmincilerinin varyans va standart hataları yanlış sonuçlar verir Doğru cevap C'dir.

Değişen varyans için çok sayıda düzenli istatistiksel test vardır. Bunlar içinde basit ve güçlülüğü yanında metodolojik üstünlüğü de olan bir test Goldfeld-Quandt testidir. Doğru cevap D'dir.

White testi, test değişen varyansın biçimi hakkında birkaç varsayım yapması nedeniyle özellikle yararlı bir testtir. Doğru cevap E'dir.

Ağırlıklı en küçük kareler tekniği, başlangıçtaki (değişen varyanslı) modeli, değişen varyansın biçimi hakkındaki bilgiyi kullanarak eşvaryanslı hâle getirmeyi amaçlar. Doğru cevap A'dır.

Verilerdeki Atalet: Makroekonomik veriler uzun dönemde devresel dalgalar sergiler. Bu devresel dalgalar değişkenler arasındaki pozitif otokorelasyonun önemli bir kaynağıdır. Öyle ki belli bir dönem uzunca dönem boyunca pozitif değişimler başka pozitif değişimleri ya da negatif değişimler başka negatif değişimleri izlerler. Bunun sonucu birbirini izleyen gözlem dönemleri arasında pozitif otokorelasyon oluşmasına neden olur. Doğru cevap B'dir.

Olağan t ve F anlamlılık testleri geçerli olmazlar, uygulandığında tahmin edilen regresyon katsayıları hakkındaki hipotez testlerinin ciddi bir şekilde yanıltıcı sonuçlar vermesi olasıdır. Doğru cevap C'dir.

Pozitif otokorelasyon olduğunda grafikte gözlemleri temsil eden noktalar çoğunlukla birinci ve üçüncü kadranlarda yer alır. Doğru cevap D'dir.

Negatif korelasyon olduğunda  gözlemleri temsil eden noktalar çoğunlukla ikinci
ve dördüncü kadranlarda yer alır. Doğru cevap E'dir.

İncelenen iktisadi olgunun değişkenleri arasındaki doğrudan yapısal ilişkileri ortaya koyan model “yapısal biçim” veya “eşanlı yapısal model” olarak adlandırılır. Doğru cevap A'dır.

Eşanlı yapısal denklemin içsel değişkenler için çözülmesiyle elde edilen denklemler “indirgenmiş (daraltılmış) biçim” denklemleri olarak adlandırılır. Doğru cevap B'dir.

Bir denklemde X açıklayıcı değişkeni hata terimi ile ilişkiliyse bu denklemin SEKK ile tahmini sapmalı parametre tahminlerine yol açar. Bu sapmaya eşanlılık sapması veya eşanlı denklem sapması adı verilir. Doğru cevap C'dir.

Denklemin tam belirlenmesi durumunda yapısal parametreler indirgenmiş biçim parametrelerinden tek değerli olarak elde edilebilir. Doğru cevap D'dir.

Denklemin aşırı belirlenmesi durumunda yapısal parametreler indirgenmiş biçim parametrelerinden birden fazla değerli olarak elde edilebilir. Doğru cevap E'dir.

Sonucu formülleştirmek için sistemin bütününde yer alan tüm içsel ve dışsal değişkenlerin sayısı K ve denklemdeki tüm içsel ve dışsal değişkenlerin sayısı M olsun. Bu durumda, K – M, denklemden dışlanan, yani denklemde yer verilmeyen değişken sayısıdır. Bunun sonucu mertebe koşulu şöyle yazılabilir:
K – M ≥ G – 1 olmalıdır. Doğru cevap A'dır.

Her iki denklemde yer alan değişkenlerin sayısı sayısı K = 3’dür. Denklem sayısı 2 ve bir eksiği yani G – 1 = 2 – 1’dir. O hâlde her bir denklemin belirlenmesi için en az 1 değişkenin dışlanması gerekir. Doğru cevap B'dir.

SEKK’yi doğrudan yapısal denklemlerde kullanmak mümkün olmamaktadır. Doğru cevap C'dir.

İki Aşamalı En Küçük Kareler yöntemi tam ve aşırı belirlenmiş denklemlerin her ikisinin de tahmininde kullanılır. Doğru cevap D'dir.

Araç değişkenler yöntemi, yapısal modelde hata terimiyle ilişkili içsel değişkenler yerine bu değişkenle yüksek derecede ilişki ancak hata terimi ile ilişki olmayan başka değişkenlerin kullanılmasını önermektedir. Bu değişkenler ‘araç değişkenler’ olarak bilinir. Doğru cevap E'dir.

İncelenen iktisadi olgunun değişkenleri arasındaki doğrudan yapısal ilişkileri ortaya koyan model “yapısal biçim” veya “eşanlı yapısal model” olarak adlandırılır. Bu modelin denklemlerine yapısal denklemler, parametrelerine ise yapısal parametreler denir.