EKOLOJİ VE TURİZM

Ekolojik ekonomi büyümenin doğal ve kültürel varlıklar üzerindeki olumsuz etkilerinin en aza indirgenmesini hedeflemektedir. Bu bağlamda doğal kaynakların sınırsız olmadığının ekonomistler tarafından benimsetilmesi ekolojik ekonominin en önemli amacını oluşturmaktadır.

Ekolojik ekonomi, ekonomik getirisi olan her türlü amaç için yapılacak faaliyetlerin; nüfus planlaması, doğal kaynakların verimli kullanılması, koruma alanlarının ayrılması,kentlere ve diğer yerleşim alanlarına ait çevreci imar planlarının düzenlenmesi,
çevre dostu enerji kaynaklarının kullanımı, organik tarım ilkelerinin uygulanması ve sürdürülebilir kalkınmanın merkezinde olması gibi temel hususları içermesi büyük önem taşımaktadır.

Çevre planlama yaklaşımına göre, kalkınma politikaları planlamaların tüm aşamalarında bazı amaçların ön planda olması gerekmektedir. Bunlar;
• Planların ekolojik dengeleri koruması,
• Ekolojik koruma ilkeleri kapsamında mevcut değerlerin kullanılması,
• Doğal, tarihi, kültürel, sosyal ve ekonomik varlıkların değerlerinin geliştirilmesi,
• Çalışma bölgesi için uygulanan imar planlarının dışına çıkılmaması,
• Çalışma bölgelerindeki doğal ve yapay faktörlerin birbirlerine olan etkilerinin izlenmesi,
• Ekosistem göstergeleri olan hava, su, toprak ve biyolojik çeşitlilik ile ilgili yapılan ölçüm ve analiz sonuçlarının yasal limitlere uygunluğunun sürekli takip edilmesi,
• Muhtemel herhangi bir olumsuzluk veya felakete karşı acil önlem planlarını içermesi ve
• Çevre planlarının içerisinde yer alan bütün alt planların sürekli güncellenebilir özellikte olmasıdır.

Belli bir bölgenin, alanın veya sistemin çevre kalitesi ve ekolojik dengesi bozulmadan herhangi bir unsurunda meydana
gelebilecek artışları azami şekilde kaldırma yeteneğine taşıma kapasitesi adı verilmektedir.

Büyüme değişkenlerine; nüfus, konut, işyeri, okul veya sosyal tesis sayısının artması, ulaşım yollarının ve araç sayısının artması örnek olarak verilebilir. Büyümeyi engelleyici değişkenler olarak; su, besin, yakacak veya diğer doğal kaynakların azalması, kentin büyümesine yeterli olacak kadar arazi kaynaklarının olmaması gösterilebilir.

Çevresel etki değerlendirmesi hareketleri 1950 ve 1960’lı yıllarda çevre koruma bilincinin ortaya çıkması ile başlamış, 1970 tarihinde ABD’de Ulusal Çevre Politikası Kanunu ile çevresel etki değerlendirmesi projeler için bir zorunluluk haline getirilmiştir.

"Ortak Geleceğimiz" adlı rapor problemleri birbirine bağlayan ve küresel çözüm önerileri için yol gösteren ilk çalışmadır.

Ekolojik tasarım ile planlanan binalarda uygulama özellikleri şu şekilde özetlenebilir:
• Doğal çevre ile uyumlu olması,
• Yapım maliyetlerinin azaltılması,
• İnşaat sırasında çıkan atıkların yeniden kullanılması,
• Yalıtım sistemleri ile birlikte ısıtma ve soğutmadan enerji tasarrufunun
sağlanması,
• İzolasyon gücü yüksek malzemelerle ses yalıtımının sağlanması,
• Güneş ışığı ile aydınlanmanın maksimum düzeyde sağlanması,
• Çatı bahçelerinin oluşturulması,
• Bitkisel peyzaj ile güneş ve rüzgâr kontrolünün sağlanması,
• Sensörlü aydınlanma ve havalandırma sistemlerinin kullanılması ve
• Binanın kendisine yetecek enerjiyi üretecek sistemlere sahip olması.

Geleneksel tarım, entansif tarım, endüstriyel tarım, yoğun tarım olarak da adlandırılan konvansiyonel tarımın çevreye olumsuz etkileri bulunmaktadır.

Permakültür tarımsal verimliliğe yönelik ekosistemlerin bilinçli bir şekilde tasarlanması ve sürdürülmesi ilkesine dayanan bir kavramdır.

Ekolojik planlamalar ise doğanın etkilenmediği ya da çok az etkilendiği, gelecekte olabilecek etkilerin önceden tahmin edildiği ve uzun süreli ekonomik yararların sağlandığı planlama yöntemleridir

Büyüme değişkenlerine; nüfus, konut, işyeri,okul veya sosyal tesis sayısının artması, ulaşım yollarının ve araç sayısının artması örnek olarak verilebilir. Büyümeyi engelleyici değişkenler olarak; su, besin, yakacak veya diğer doğal kaynakların azalması, kentin büyümesine yeterli olacak kadar arazi kaynaklarının olmaması gösterilebili

Çevresel etki değerlendirmesi hareketleri 1950 ve 1960’lı yıllarda çevre koruma bilincinin ortaya çıkması ile başlamış, 1970 tarihinde ABD’de Ulusal Çevre Politikası Kanunu ile çevresel etki değerlendirmesi projeler için bir zorunluluk haline getirilmiştir.

ÇED çalışmalarında takip edilmesi gereken basamaklar şu şekilde sıralanabilir:
Hazırlık çalışmaları, problemin tanımlanması ve eleme aşamaları: ÇED çalışmasının amacına ulaşması için bir ön hazırlık çalışması yapmak gereklidir. Çalışmaya yön verecek olan hazırlık aşamasında; karar mercilerinin belirlenmesi, proje koordinatörünün seçimi, proje ekibinin kurulması, iş bölümü ve çalışma takviminin oluşturulması, planlanan faaliyetin tanımlanması, yasal ve teknik tüm inceleme ve düzenlemelerin belirlenmesi şeklinde çalışmalar gerçekleştirilmektedir

Enerji etkin yaklaşımı: Enerji üretim ve tüketiminin bireysel, toplumsal ve çevresel yarara yönelik olarak miktar ve maliyetinin azaltılması.

Ekolojik tarım tekniklerinde, organik çiftlik gübreleri ve bitkilerden elde edilen yeşil gübreler kullanılmaktadır. Hastalıklarla mücadelede ve bitki direncini artırmada kimyasal ilaç yerine parazit ve predatör canlılardan yararlanılmaktadır. Sürekli aynı bitki türünün üretimi yerine, ekim nöbeti şeklinde farklı bitki yetiştirme teknikleri uygulanmaktadır.

Ekolojik ekonomi konusunda yapılan uygulamalardan birisi olan permakültür (kalıcı tarım) tarımsal verimliliğe yönelik ekosistemlerin bilinçli bir şekilde tasarlanması ve sürdürülmesi ilkesine dayanan bir kavramdır. Permakültür ile doğal ekosistemlerdeki biyotik ve abiyotik çeşitliliğin, kararlılığın ve dayanıklılığın sürdürülebilirliğini sağlamak mümkündür

Atıkların kaynakta azaltılması ve tekrar kullanımı geri kazanım sürecindeki önemli kavramlardır. Alınan ürünlerin kısa süre yerine uzun süreli kullanımı, kaynakta azaltılması ve
gereksiz atık oluşumunun engellenmesi atık azaltımı olarak, açığa çıkan atıkların ekonomik ömürlerini tamamlayıncaya kadar defalarca kullanımı ise tekrar kullanım olarak tanımlanmaktadır

Ekosistemlerin yenilenebilirlik kapasiteleri, insanların kullandığı doğal kaynakları sağlayabilmeleri için gerekli verimli alanları ve suyun bulunduğu bölgeleri ve dünya ekosisteminin insanoğluna yetmeme durumu ile ilgili hesaplamaların tümüne ekolojik ayak izi adı verilmektedir