EKOLOJİ VE TURİZM

Orman, çayır, mera ve sulak alanların koruma altına alınması ve yerleşim planlarının buna gore yapılması çevreyi olumlu etkilemektedir. Yine orman, çayır, mera ve sulak alanların besin sorununun çözülmesi için tarım arazine çevrilmesi ise çevreyi olumsuz yönde etkilemektedir.

Nüfus taşıma kapasitesi, sürdürülebilir kalkınma ve sürdürülebilir yaşam çerçevesinin dışında değil bu çerçeveye bağlı kalarak değerlendirilmelidir. Bu nedenle insanların temel ihtiyaçlarını karşıladığı doğal kaynaklar ve ekosistem içerisindeki canlı ve cansız tüm çevresel faktörlere büyük önem verilmelidir.

1986’da Ukrayna’da meydana gelen nükleer kaza Çernobil nükleer kazasıdır. Çernobil kentindeki nükleer kaza sonrasında atmosfere büyük miktarda radyoaktif madde salınmış, kaza anında onlarca insan yaşamını kaybetmiştir. Günümüzde kazanın etkileri kanser vakaları şeklinde hâlâ devam etmektedir.

Baraj gölünde tutulan suyun buharlaşması ile su içindeki tuz ve mineral seviyelerinin artması yenilenebilir enerji üreten hidroelektrik santrallerinin bilinen dezavantajlarından biridir. Yerleşim alanlarının ve endüstrilerin içme ve kullanma suyunu temin etme, sel ve taşkınları engelleme, ağaçlandırma çalışmalarını artırma, çevrenin estetik kalitesini arttırma  ve  turizmi geliştirmesi yenilenebilir enerji üreten hidroelektrik santrallerinin bilinen avantajları arasında yer almaktadır.

Türkiye’de ilk kez İzmir, Çeşme’de rüzgar enerjisi yatırımı yapılmış, daha sonra İstanbul, Çanakkale, Bandırma, Antakya, Manisa’da çalışmalar devam etmiştir.

Kısa dönemde enerji talebi olan ülkeler için rüzgar santrallerinin kısa sürede kurulması rüzgar enerjisinin avantajlarından biridir.

Yüzeysel sularda, doğal veya antropojenik yollarla besin maddesi (özellikle azot (N) ve fosfor (P) gibi) seviyesi yükseldiğinde, bu besin maddeleri sudaki canlılar için bir gübreleme etkisi yapmaktadır. Böylece, alg ve yüksek su içi bitkilerin (makrofitler) üretimi hızlanmaktadır. Bunların aşırı üremesi sonucu ekosistemin ölmesi ve atık maddelerin dipte çürümesi sonucu çamur birikimi meydana gelmektedir. Dış etkenler ve biyolojik ardışık yolla sularda besin tuzları ve buna bağlı olarak da alg ve bitki artışının sediment birikimi meydana getirmesine ötrofikasyon denir.

Su ile birleşerek sülfürik aside dönüştüğünde ekosistemler üzerinde olumsuz etkilere neden olan toksik etkili bileşen, Kömür ve petrolün yanması ile açığa çıkan, kükürt dioksit yani SO₂’dir.

Topoğrafik yapının sonucu olarak, yağış sularının depolandığı, yüzeysel akışa geçen suların bir mecrada toplandığı (su toplama alanı) ve bu olayların etki alanı içerisinde kalan alanların tamamına verilen ad havzadır.

Yerkürenin iççekirdeğinde ısı yaklaşık olarak 6000 °C’dir.

Nüfus artışının çevreye verdiği zarar bir çok ormanın, çayırın, ve sulak alanların tarım arazisine çevrilmek istenmesidir. Diğer sorunlar kentleşmenin getirdiği sorunlardır. Nüfus artışının çevreye verdiği diğer olumsuz etkiler şu şekilde sıralanabilir: Kentlere olan yoğun göç ile tarım alanlarına konut ve sanayi tesislerinin kurulması, 
evsel ve endüstriyel atıklarla su, hava ve toprak gibi doğal kaynakların kirlenmesi, 
kirliliğin yoğun olduğu bölgelerdeki flora ve faunanın zarar görerek biyolo
jik çeşitliliğin yok olması, 
teknolojik gelişmelerin artması ile küresel çevre felaketlerinin yaşanması.

Türkiye’de endüstrileşme 1970’li yıllardan itibaren tarım toplumundan sanayi toplumuna geçiş ile başlamıştır.

Toprak altı doğal kaynaklar madenlerdir. Artezyen, maden suyu, kaynak sular ve ılıca suları yer altı doğal kaynaklardır.

Yeryüzünde pek çok faktöre bağlı olarak bitki ve hayvan gen kaynakları küçümsenmeyecek düzeyde yok olmaktadır. Doğal ortamlarında canlı türlerin nesilleri yavaş yavaş ortamdan yok olurken yerine yeni türler gelmektedir. Bu olay tamamen normal olarak karşılanır. Ancak, günümüz koşullarında insanoğlu tarafın
dan bu süreç oldukça hızlanmış ve büyük bir tehlike altına girmiştir. Canlı türlerinin yok olma nedenlerinin başında, çevre kirliliği, bilinçsiz yapılan tarım, turizm, kentleşme, sanayileşme (özellikle ilaç, tekstil ve gıda sanayileri), avlanma faaliyetleri ve yetersiz çevre koruma politikaları yer almaktadır.

Her türlü maden işletmesi jeolojik yapı, peyzaj ve arazinin bozulmasına, toprak çökmesi ve kaymalarına, toprak üzerinde ve içerisinde yaşayan makro ve mikro canlıların yok olmasına, doğal ekosistemlerin tahrip olmasına, iklim değişikliklerine, yeraltı ve yüzeysel su kaynaklarının özelliklerinin değişmesine, çevresindeki halk sağlığının etkilenmesine ve turizm faaliyetlerinin azalmasına neden olmaktadır.

Günümüzde dünyadaki sürdürülebilir kalkınma çabalarının en önemli araçlarından birisini enerji üretimi oluşturmaktadır. 19. yüzyılda sanayileşme ile birlikte temel enerji kaynağı olan kömür, daha sonra yerini petrole bırakmıştır. 20. yüzyılda ise enerji ihtiyacının giderek artması, kaynakların hızla azalması, enerji üretimi ve tüketimi sırasında meydana gelen olumsuz çevre koşulları insanları farklı enerji kaynaklarına yönlendirmiştir.

Petrol, Kömür, Doğalgaz fosil kaynakları olduğu için yenilemez olarak bilinir. Uranyum ise radioaktif bir madde olduğu için sağlığa zararlıdır. Jeotermal enerji yerkürenin iç çekirdeğinden gelen ısıdır ve kayaları ve su havzalarını ısıtmaktadır. Bundan dolayı çevre dostu ve yeşil enerji olarak bilinir ve yenilebilir enerji kaynaklarındandır.

Enerji depolanmasında karşılaşılan sorunlar Güneş enerjisinin dezavantajlarından biridir. Karbon dioksit ve hidrojen sülfür gazlarının ortaya çıkması da Jeotermal enerjinin dezavantajlarındandır. Rüzgar enerjisi kullanımı gürültü problem ve görüntü kirliliği yaratır.

Bütün yıldızların ve gezegenlerin temel maddesi olan ve basit atom yapısına sahip hidrojen, evrende % 90’dan fazla oranda bulunmaktadır. Hidrojen, güneş ve diğer yıldızların termonükleer tepkime ile vermiş olduğu ısının yakıtı ve evrenin temel enerji kaynağıdır. Hidrojen fosil yakıtlara oranla yaklaşık % 30 daha verimli bir yakıttır ve yakıt olarak kullanıldığı enerji sistemlerinde, atmosfere atılan ürün sadece su veya su buharı olmaktadır. Hidrojen enerjisinin üretimi sırasında su buharı dışında çevreyi kirletici ve sera etkisini artırıcı hiçbir gaz ve zararlı kimyasal madde açığa çıkmamaktadır.

Son yıllarda üzerinde en fazla durulan turizm şekli olan ekoturizm; doğal görünümün korunmasını, su, hava ve toprak kaynaklarının temiz tutulmasını, atıkların en aza indirgenmesini, ekosistemlerdeki biyolojik çeşitliliğin korunmasını, temiz enerji kaynaklarının kullanılmasını, gürültü ve görüntü kirliliğinin önlenmesini, turizm sektörünün gelişmesi amacı ile ormanların yakılması, ağaçların kesilmesi ve tarım alanlarının yok edilmesinin engellenmesini, sosyal ve kültürel değerlerin korunmasını hedeflemektedir.