EKOLOJİ VE TURİZM - Deneme Sınavı - 31

Jeotermal yenilenebilir enerji kaynağıdır.

Su enerjisinden faydalanılarak elektrik enerjisi elde etmek için kurulan santraller hidroelektrik santralleridir.

Döngülerin devam etmesi için gerekli olan enerji ise güneşten alınmaktadır.

Dünyanın en büyük sıcak çölü Afrika’daki Sahra Çölüdür.

Genel anlamda sürdürülebilirlik, insanları yaşamlarının tüm evresinde etkisi altında bırakan maddi ve manevi bütün varlıkların kalıcı veya devamlılığının sağlanması durumudur. Bu tanımın içerisinde bulunan maddi ve manevi değerlere bağlı olarak sürdürülebilirlik pek çok alanda karşımıza çıkmaktadır. Ekolojik sürdürülebilirlik, dünya üzerindeki biyolojik kapasite ve biyolojik zenginliği oluşturan türlerle bunlara ait yaşam alanlarının devamlılığını sağlamaktır.

Sürdürülebilir kalkınma kavramı 1987 yılında Birleşmiş Milletler Dünya Çevre ve Kalkınma Komisyonu (Brundtland Komisyonu) tarafından sunulan rapor ile önem kazanmaya başlamıştır. Raporda sürdürülebilir kalkınma “gelecek nesillerin kendi ihtiyaçlarını karşılama olanaklarını tehlikeye atmadan günün neslinin ihtiyaçlarını karşılayabilmesi” olarak tanımlanmıştır.

Sürdürülebilir turizm yaklaşımında ekolojik, ekonomik ve sosyal alanlarda tüm kaynakların üretim ve tüketim mekanizmalarının bir arada düşünülmesi gerekmektedir. Bütünü oluşturan parçalardan birinin ihmal edilmesi sistemin sürdürülmesine engel olmaktadır.

Turizm sektörünün gelişmesin de sağlıklı çevre koşulları son derece önemlidir. Sürdürülebilir turizm ilkeleri içerisinde yönetilen ve sürekli izlenen turizm faaliyetleri çevre üzerinde olumlu etkiler yapabilmektedir. Bu olumlu katkılar; doğal, tarihî ve kültürel değerlerin korunmasına katkıda bulunmak, turist ve yerli halkın çevre bilincini artırmak, alt yapı, atık toplama ve arıtma sistemleri ile çevre kirliliğini azaltmak, yaban hayatını korumak ve biyolojik çeşitliliğin tespit edilmesini ve sürekliliğini sağlamak şeklinde özetlenebilir.

1987 yılında Avrupa Çevre Eğitim Vakfı tarafından “Mavi Bayrak Kampanyası” adı altında başlatılan hareketin temel hedefi, yüzme amacı ile kullanılan deniz ve göllerin su kalitelerinin belli kriterlerin altına düşmeyecek şekilde yönetilmesi ve denetlenmesidir. Mavi Bayrak: Gerekli standart özellikleri taşıyan plaj ve marinalara verilen uluslararası çevre ödülü.

Ekolojik planlamalar dahilinde ekosistemlerin korunması, turizm işletmelerinde çevre bilincinin ve uygulamalarının artırılması amacı ile puanlama sistemine dayalı olarak Yunus, Çıpa ve Çam simgelerinin bulunduğu plaketler verilmektedir. çevreye duyarlılığın özendirilmesi ve artırılması amacı ile çevre ile uyumlu kriterlere uygun konaklama tesislerine Çam simgesi verilmektedir.

Herhangi bir ürünün üretilmesi, tüketilmesi, tekrar kullanılması, geri dönüşümü ve ömrünü tamamlayıncaya kadar çevreye verdiği zararın diğer ürünlere göre daha az olduğunu gösteren çevreci etiketlere eko etiket adı verilmektedir. Bu etiketlere sahip ürünlerin seçilmesi ve kullanılması çevre koruma politikalarına katkı açısından oldukça önemlidir.

Ekoturizm kavramını benimseyen ülkelerin uyması gereken temel ilkeler şu şekilde sıralanmaktadır:

Kitle Turizmi: Gezmek, eğlenmek ve dinlenmek amacı ile çevreye duyarsız bir şekilde büyük gruplar halinde yapılan turizm türüdür.

Speleoloji: Mağaraların ekolojik, biyolojik, arkeolojik, jeolojik, hidrojeolojik, minerolojik, paleontolojik yöntemler kullanılarak incelenmesi ile ilgili araştırmaların tamamını kapsayan bilim dalı.

Litosferin korunması (gübre ve pestisitlerde organik ürünlerin seçilmesi, erozyonla ve çölleşme ile mücadele, toprağın doğal yapısının korunması, atık yönetimi ile kirliliğin engellenmesi)

Biyolojik çeşitlilik veya biyolojik zenginlik, canlıların genetik özelliklerine bağlı ve farklı ekolojik ortamlara uyum mekanizmaları ile geliştirdikleri tür içi ya da türler arası farklılığın göstergesidir.

Endemik: Yeryüzünde yalnızca bulunduğu bölgeye adapte olmuş ve başka bölgelerde yaşamayan canlı türleri (yöreye özgü türler).

Herbaryum: Farklı bölge ve ekosistemlerden toplanarak kurutulan bitki örneklerinin düzenli bir şekilde saklandığı yer.

1971 yılında İran’ın Ramsar kentinde imzaya açılan “Yaşama Ortamı Olarak Uluslararası Öneme Sahip Sulak Alanlar Sözleşmesi” (RAMSAR Sözleşmesi)’ne Türkiye 1993 yılında taraf olmuş ve Göksu Deltası, Burdur Gölü, Manyas Gölü, Sultan Sazlığı, Seyfe Gölü, Uluabat Gölü, Kızılırmak Deltası, Akyatan Lagünü, Gediz Deltası, Meke Gölü, Yumurtalık Lagünü, Kızören Obruğu, Kuyucuk Gölü bu sözleşme kapsamında koruma altına alınmıştır.

1983 yılında ulusal ve uluslararası öneme sahip tabiat ve kültür varlıklarının seçilip belirlenmesine, özellik ve karakterleri bozulmadan korunmasına, geliştirilme- sine ve yönetilmesine ilişkin esasları düzenlemek amacı ile yürürlüğe giren Milli Parklar Kanunu’na göre dört farklı koruma alanı tanımlanmıştır. Milli Parklar, Tabiat Parkları, Tabiat Anıtları ve Tabiatı Koruma Alanlarıdır.