EKOLOJİ VE TURİZM - Deneme Sınavı - 11

İnsan faktörünün etkili olmadığı, kendini devamlı yenileyen, madde ve enerji döngülerinin sürekli görüldüğü, canlı ve cansız varlıklardan meydana gelen bütüne doğa veya tabiat adı verilmektedir. Ancak, günümüzde doğal alanların özellikle insan faaliyetleri sonucu tahribata uğradığı bilinen bir gerçektir.

Doğada bulunan canlı ve cansız tüm değerlerin yok olmasını engellemek, ekosistemler arasındaki dengeyi sağlamak, mevcut olumsuzlukları gidermek, çevresel açıdan her türlü geri kazanım ve iyileştirme eylemlerini gerçekleştirmek “çevre koruma” kavramı ile ifade edilmektedir.

Biyolojik çeşitlilik: Bir bölgede yaşayan genlerin, türlerin ve ekosistemlerin tümüdür. Biyolojik çeşitlilik, genetik, tür ve ekosistem çeşitliliği olmak üzere üç kategoride incelenmekte olup çeşitlilik üzerinde etkili olan ekolojik işlevlerle ilişkiler kurularak açıklanmaktadır.

Endemik: Yeryüzünde yalnızca bulunduğu bölgeye adapte olmuş ve başka bölgelerde yaşamayan canlı
türleri (yöreye özgü türler) dir.

Suları akıntılı veya durgun, tatlı, acı veya tuzlu, sürekli veya geçici var olan, doğal ya da yapay su kütlelerinin tümüne sulak alan denilmektedir. Sazlık, bataklık, turbalık, çayırlık, denizlerde altı metreyi geçmeyen derinliğe kadar olan kısımlar, nehir ağızları, haliçler, lagünler, akarsuların taşkın alanlarının tümü sulak alan olarak bilinmektedir.

RAMSAR Sözleşmesi'nin ülkemizde uygulanmasını sağlamak amacı ile 2005 yılında “Sulak Alanların Korunması Yönetmeliği” yürürlüğe girmiştir. Yönetmelik sulak alanların korunması ile ilgili doğrudan çalışan tek mevzuattır.

Türkiye’deki dünya mirasları; İstanbul’un tarihi yerleri, Kapadokya, Göreme Milli Parkı, Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası, Hattuşaş, Pamukkale, Hiearopolis Milli Parkı, Ksantos-Letoon, Nemrut Dağı, Safranbolu, Truva Antik Kenti, Edirne Selimiye Camii ve Külliyesi’dir.

Doğal sit: Doğal oluşumları ya da insanlar tarafından yapılan düzenlemeleri sonucu korunacak değere
sahip olan, ender ve taşınmaz doğa parçalarıdır.

Milli Parklar Kanunu: Bu kanunun amacı, yurdumuzdaki milli ve milletlerarası düzeyde değerlere sahip milli park, tabiat parkı, tabiat anıtı ve tabiatı koruma alanlarının seçilip belirlenmesine, özellik ve karakterleri bozulmadan korunmasına, geliştirilmesine ve yönetilmesine ilişkin esasları düzenlemektir.

Brezilya’nın Rio de Janeiro kentinde düzenlenen dünyanın en büyük çevre konferansı olarak bilinen Birleşmiş Milletler Çevre ve Kalkınma Konferansı’nda imzalanan üç büyük sözleşmeden birisi Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi’dir. Türkiye’nin de taraf olduğu sözleşmenin amacı biyolojik çeşitliliğin korunması, bu çeşitliliğin sürdürülebilir kullanımı, genetik kaynaklar ve teknoloji üzerinde sahip olunan bütün hakları dikkate almak kaydıyla, bu kaynaklara gereğince erişimin ve ilgili teknolojilerin gereğince transferinin sağlanması ve uygun finansmanın tedariki de dahil olmak üzere, genetik kaynakların kullanımından doğan yararların adil ve hakkaniyete uygun paylaşımı olarak belirlenmiştir.

Bir bölgede yaşayan genlerin, türlerin ekosistemlerin tümüne birden biyolojik çeşitlilik adı verilir.

Biyolojik zenginliklerin önemi ekolojik, ekonomik, estetik, etik açıdan değerlendirilmektedir.

Sümbül endemikler arasında yer almaz.

Aşırı nüfus artışı, kentleşme ve doğal kaynakların bilinçsizce kullanılması biyolojik çeşitliliği tehdit eden unsurlardandır.