EKOLOJİ VE ÇEVRE BİLGİSİ

Farklı bitki türlerinden oluşan, belirli bir bölgede yaşayan, birbirleri ve çevresel faktörlerle sürekli ilişki içerisinde olan bitki topluluğuna bitki örtüsü denilmektedir.

Bitki topluluklarının düzenli bir biçimde birbirini takip ederek mevcut alanı kaplamasına sıralı değişim ya da süksesyon denir.

Çayır ve mera ekosistemlerinin belli başlı öğeleri şu şekilde sıralanabilir; • Abiyotik (cansız) maddeler; toprak, su, kaya, çevrede bulunan temel organik ve inorganik bileşikler, • Üreticiler, ototrof organizmalar; fotosentez yapan yeşil bitkiler, • Tüketiciler, heterotrof organizmalar; diğer canlılarla beslenenler, • Ayrıştırıcılar; genelde bakteri ve mantarlar olup ölü protoplazmik kompleks bileşikleri daha basitlerine parçalayanlar.

Ototroflar tarafından alınan güneş enerjisinin fotosentez ürünlerine dönüştürülmesine toplam birincil üretim denir ve bunun bir kısmı solunumda harcanırken geriye kalanı yeni dokular yapmak için kullanılmaktadır (net birincil üretim). Üreticiler (ototrof, yeşil bitkiler) içerisinde yer alan kekik sorunun doğru çözümüdür.

Bitki örtüsü bozulmasının nedenleri; kuraklık, aşırı otlatma, erken otlatma, kontrolsüz otlatma, yakma, yabancı bitki istilası, tarla açma, tarımsal mücadeledir.

Sinekoloji: Bir ekosistem içerisinde bulunan çeşitli türlerin ya da tür topluluklarının çevreleri ile arasındaki ilişkileri araştıran bilim dalıdır.

Doğal çayırlar bulundukları yerlere göre dört sınıfta incelenmektedir. Dağ çayırları, yayla çayırları, orman çayırları ve biçenekler.

İstilacı bitkiler: Hayvanlar tarafından severek tüketilmeyen, otlatma alanları içerisinde istenilmeyen, lezzetsiz, dayanıklı çabuk gelişen ve yabani ot olarak adlandırılan türlerdir.

Engebeli, meyilli, taban suyu derinde, otsu veya çalımsı bitki türlerinden meydana gelen vejetasyon ile kaplı, evcil ve yabani hayvanlar için doğal otlatma alanları mera olarak adlandırılmaktadır.

Çayırlar, genellikle düz, taban suyu seviyesi yüksek, yılın bazı dönemlerinde su basan, sık ve uzun boylu kendine özgü bitki türleri bulunan ve biçilmeye uygun alanlardır.

Bitki topluluklarının düzenli bir biçimde birbirini takip ederek mevcut alanı kaplamasına sıralı değişim ya da süksesyon denir.

Suyun yetersiz olduğu durumlarda başlayan süksesyonların farklı  gelişim safhalarına kseroser denir.

Sığ göller, bataklıklar, havuzlar veya herhangi bir sucul ortamda başlayan süksesyonun safhalarına hidroser adı verilmektedir.

Çayır ve mera ekosistemlerinin belli başlı ögeleri şu şekilde sıralanabilir;Abiyotik (cansız) maddeler; toprak, su, kaya, çevrede bulunan temel organik ve inorganik bileşikler,Üreticiler, ototrof organizmalar; fotosentez yapan yeşil bitkiler, Tüketiciler, heterotrof organizmalar; diğer canlılarla beslenenler, Ayrıştırıcılar; genelde bakteri ve mantarlar olup ölü protoplazmik kompleks bileşikleri daha basitlerine parçalayanlar.

Derin ve nemli toprakların bulunduğu yaylalarda gelişen çayırlardır.

Kıraç meralar Kurak ve besin maddesi bakımından fakir topraklarda oluşurlar ve Türkiye’nin büyük bir kısmı bu tür meralara sahiptir.

Meraların bilimsel ve teknik dayanağı olmadan gelişigüzel ve ekonomik olmayan bir şekilde otlatılması, kontrolsüz otlatmadır ve düzensiz otlatmaya devam edildiği sürece mera bozulması kaçınılmazdır.

Mera parsellerindeki bitkilerin durumuna ve ekolojik koşullara göre uygun olarak otlatmanın sağlanmasına üniform otlatma denir. Hayvanların mera üzerinde sevk ve idaresini uygun bir şekilde temin ederek üniform otlatma sağlanmalıdır.

Mantarlar ile alglerin birleşerek morfolojik ve fizyolojik bir bütün halinde meydana getirdikleri simbiyotik birliklere likenler adı verilir.

Belirli genişlikteki bir alanda, belirli bir süre içerisinde doğal kaynaklara zarar vermeden otlatılabilecek en çok hayvan sayısına otlatma kapasitesi denir.