EKOLOJİ VE ÇEVRE BİLGİSİ - Deneme Sınavı - 27

Orta Anadolu İklimi dört alt tipe sahiptir:

1. Orta Anadolu Çanağı İklimi,


2. Orta Anadolu Yaylası İklimi,


3. Orta Anadolu Batı Geçit İklimi

4. Orta Anadolu Kuzey Geçit İklimi.

Tüm alt tiplerinde yaz-kış sıcaklık farkı oldukça fazladır. Orta Anadolu İklim tipleri arasında en yüksek sıcaklık Orta Anadolu Çanağı İklim alanında hissedilir. Diğerleri sıcaklık bakımdan birbirleriyle benzerlik gösterirler.

Organik tarım; bitki nöbetleşmesi, yeşil gübre, kompost, “biyolojik zararlı kontrolü”nü içeren ve toprak üretkenliğini sağlamada mekanik işlemlerin yapıldığı, sentetik gübre, pestisit, hormon, hayvan yem katkıları ve genetiği değiştirilmiş organizmaların kullanılmadığı tarım yöntemidir. Organik tarımın amacı; toprak ve su gibi doğal çevrenin tarım faaliyetleriyle kirletilmesini engellemek, temiz malzeme ve teknikler kullanılarak üretilen tarım ürünleri ile insan, hayvan ve çevrenin sağlığı üzerinde olumlu katkı sağlamaktır.

Ege bölgesinin organik tarım üretimi açısından önemli bir yeri vardır. Tarımda yoğun bir şekilde kimyasal olarak sun’i gübre ve mücadele ilaçları kullanılmaktadır. Organik tarım potansiyel çok yüksek olan bir alandır. Özellikle kuru ve kurutulmuş meyve ve sebzeler açısından (kuru üzüm, kuru incir vb.) hala organik üretim verimi oldukça yüksektir.

İç Anadolu Bölgesi alan açısından Türkiye’nin 2. geniş bölgesidir. Konumu ile bölge bir çukur çanak şeklindedir. Nüfusu Marmara bölgesinden sonra en fazla olan bölgedir. İklimi karasal iklim olup, doğal şorası bozkırdır. Su ve toprak erozyonlarının etkisi tarımsal faaliyetleri son derece olumsuz etkilemektedir. İç Anadolu Bölgesi toplam 15 bin 659 ton ekolojik ürün üretimi ile son sırada yer almaktadır.

Türkiye matematik konumu itibariyle 36°-42° Kuzey paralelleri arasında yer alır. Kuzey yönünden gelen soğuk hava kütleleri ile güney yönünden gelen sıcak hava kütlelerinin etkisi altındadır. Orta Kuşakta yer aldığı için dört mevsim yaşanır.

Bakı: Bir bölgedeki dağların güneş ışınlarını alış yönü veya güneşe bakış kısmı

Üçüncü sınıf arazi: Meyilli, yüksek erozyona hassasiyeti, aşırı ıslak, sığ toprak, fazla kumlu veya çakıllı, düşük su tutma kapasitesi ve verimliliğin az olması bu sınıf araziye ait özelliklerdir. Bu arazilerde uygun ekim nöbeti ve tarım teknikleri uygulanmak gibi tedbirlerle toprak işlemeli tarım yapılabilir.

Bitkisel üretim alanının %69’u tarla ürünleri, %19’u nadas alanları, %3’ü sebze üretim alanları, %5’i meyve alanları, %2’si zeytin alanları ve %2’si bağ alanları oluşturmaktadır. Bu tarla alanının %60’ında tahıl, %7’sinde baklagil, %6’sında endüstri bitkileri, %3’ünde yağlı tohumlar, %2’sinde yumru bitkiler ve %2’sinde yem bitkileri yetiştirilmektedir.

Bitki Gen Merkezi: Bitkilerin ilk olarak ortaya çıktıkları ve / veya evrimlerini ilk olarak tamamladıkları yerlere  bitki gen merkezi denir.

Marmara ikliminin yayıldığı alan, ülkemizin en verimli topraklarının bulunduğu ovalardır. Tarla ve bağ-bahçe tarımı yanısıra kültür hayvancılığı oldukça gelişmiştir. Güney Marmara özellikle ülkemizde kaliteli sofralık zeytin yetiştiriciliği için en uygun ekolojik bölgedir.

Frigana: Akdeniz iklim kuşağının kalkerli zeminde yetişen çalı formundaki bitkileridir.

Doğu Anadolu-1 İklimi: Kars ve Ardahan illeri ile Erzurum, Bayburt ve Ağrı’nın bu illere komşu yüksek yöreleri ile Artvin, Rize ve Trabzon’un dağlık alanlarını içeren bu bölgenin ortalama yüksekliği 2316 metredir. Ülkemizin en soğuk kışlarının hakim olduğu iklim tipidir. Ortalama yıllık sıcaklık 2,5 °C, yıllık toplam yağış 548 mm, nispi nem % 69 civarındadır.

Güneydoğu Anadolu Bölgesi ile Malatya ve Elazığ illerinin ovalarından oluşmaktadır. Yaz mevsimi sıcaklığı çok yüksek, kurak, nispi nem oranı düşük ve uzun, kış mevsimi ılıman, nadiren soğuk ve süresi kısadır.

Ege Bölgesi, Türkiye’de organik tarımın ilk olarak başladığı yöre olmakla birlikte, halen organik üretim ve ihracatının önemli
kalemlerin başında gelen kuru üzüm ve kuru incirin üretim merkezi olması nedenleriyle organik tarımda en önemli bölge konumundadır.

Türkiye matematik konum itibariyle 36°-42° kuzey enlemleri, 26°-45° doğu boylamları arasında yer alır. Doğru cevap A'dır.

Ülkemizde dağların uzanış biçimi etkisi sıcaklık ve yağışın dağılışı üzerinde görülmektedir. Güneyden gelen nemli hava kütlelerinin Anadolu’nun iç kısımlarına sokulmasını büyük ölçüde engelleyen Toros dağları kuzeyden gelen soğuk hava kütlelerinin de Akdeniz kıyılarına sokulmasına engel olmaktadır. Böylece kışın Akdeniz kıyılarında ılık ve bol yağışlı bir mevsim yaşanırken iç bölgelerimizde kışları şiddetli soğuklar görülmektedir. Ege Bölgesi’nde ise dağlar denize dik uzandığı için 150-200 km içerilere kadar deniz etkisi vardır. Doğru cevap E'dir.

Yedinci sınıf arazi: Çok meyilli, aşırı erozyona uğramış, taşlı ve bozuk ve nadiren bataklık alanlardır. Toprak; sığ, genellikle kuru, üzerindeki bitki örtüsü azaldığında şiddetli erozyona maruzdur. Çok fazla önlemler alınarak çayır, mera ve orman yetiştiriciliği amacıyla kullanılabilir. Doğru cevap E'dir.

Tarla alanının %60’ında tahıl, %7’sinde baklagil, %6’sında endüstri bitkileri, %3’ünde yağlı tohumlar, %2’sinde yumru bitkiler ve %2’sinde yem bitkileri yetiştirilmektedir. Doğru cevap A'dır.

Bitkisel üretim alanının %69’u tarla ürünleri, %19’u nadas alanları, %3’ü sebze üretim alanları, %5’i meyve alanları, %2’si zeytin alanları ve %2’si bağ alanları oluşturmaktadır. Doğru cevap A'dır.

Karadeniz sahil ardı ile İç Anadolu ve Doğu Anadolu Bölgeleri arasındaki kısım Karadeniz geçit iklimi’nin yayılış alanın ortalama yüksekliği 1281 metredir. Ortalama yıllık sıcaklık 7,8 °C, yıllık toplam yağışı 527 mm, nispi nem ise % 70 civarındadır. Karadeniz iklim tipleri içinde en soğuk olanıdır. Doğru cevap B'dir