EKOLOJİ VE ÇEVRE BİLGİSİ - Deneme Sınavı - 23

Orta Anadolu İklimi: Genel olarak Orta Anadolu İklimi yazları sıcak ve kışları soğuktur. Doğru cevap C'dir.

Ege Bölgesi: Alan itibariyle dar bir bölge ve yer şekilleri açısından engebeli araziye sahiptir. Nüfus sayısı bakımından ülkemizin 4. sırasında olmasına rağmen nüfus yoğunluğu ile 2. sırada yer almaktadır. Doğru cevap E'dir.

Marmara ve Trakya Bölgesi: Özellikle sanayi tesislerinin ve hatta ağır sanayinin kurulduğu ve geliştiği alan olarak her türlü çevre kirliliğinin görüldüğü yerleşim alanıdır. Organik tarım açısından ise özellikle toprak ve su kirliliğinin görüldüğü bölgeler arasında ilk sırayı almaktadır. Doğru cevap B'dir.

Güneydoğu Anadolu Bölgesi: Bölge hem geleneksel hem de organik tarım açısından potansiyeli en yüksek bölgemizdir. Özellikle kimyasal maddelerin fazla kullanılmaması organik tarım yetiştiriciliğini ön plana çıkarmaktadır. Doğru cevap D'dir.

Ülkemizin üç tarafının denizlerle çevrili olması, göllerinin ve barajlarının varlığı, çeşitli yeryüzü şekilleri, değişken yükseltiler, denizlere paralel veya dik olarak uzanan dağlar, iç kesimlerde dağların plato ve ovaları sarması ve değişik hava kütlelerinin etkileri farklı özellikte iklim tiplerinin oluşmasına neden olmuştur. Doğru cevap E'dir.

Birinci sınıf arazi; düz veya düze yakın, su ve rüzgâr erozyonu riski az, dolayısıyla su taşkını zararlarına maruz olmayan, toprağı derin, verimli ve kolayca işlenebilen, iyi drenajlı ve toprak işlemeli tarıma uygun arazi sınıfıdır. Meyili % 1 den az; derin, tınlı, iyi su tutma kapasitesinde ve orta derecede geçirgen topraklara sahip sulu tarım için ideal arazilerdir. Çapa bitkileri ve diğer entansif yetiştiriciliği yapılan ürünlere uygundurlar. Doğru cevap A'dır.

Karadeniz sahilinde Rize’den Trakya’ya kadar olan bu bölgede ortalama yükseklik 462 metredir. Yazlar nispeten serin, kışlar ise ılıman geçmekte, yaz ile kış arasındaki sıcaklık farkı azdır. Her mevsimi yağışlı olup su sıkıntısı görülmez. Genellikle geniş yapraklı nemli ormanlar oluşan bitki örtüsü vardır. Ortalama yıllık sıcaklık 12,8 °C, yıllık toplam yağış 842 mm iken yıllık ortalama nispi nem %73 civarındadır. Günlük güneşlenme süresi doğudan batıya doğru azalmaktadır. Doğru cevap D'dir.

Marmara ikliminin yayıldığı alan, ülkemizin en verimli topraklarının bulunduğu ovalardır. Tarla ve bağ-bahçe tarımı yanısıra kültür hayvancılığı oldukça gelişmiştir. Güney Marmara özellikle ülkemizde kaliteli sofralık zeytin yetiştiriciliği için en uygun ekolojik bölgedir. Doğru cevap A'dır.

Akdeniz İklimi üç alt tipe sahiptir: Akdeniz Sahil İklimi, Akdeniz Sahil Ardı İklimi ve Akdeniz Geçit İklimi. Doğru cevap A'dır.

Akdeniz Geçit İklimi sınırlarında meyvelerden üzüm, ceviz, elma, armut, erik, kiraz, kestane ve badem ile sebzelerden domates, biber, hıyar, kavun, karpuz, fasulye, maydanoz, sarımsak, kabak, lahana, karnabahar, soğan, pırasa, havuç ve ıspanak, tarla bitkilerinden buğday, çeltik, tütün, arpa, ayçiçeği, nohut, patates, fasulye, mısır ve şekerpancarı; yem bitkisi olarak silajlık mısır, fiğ ve yonca; hayvansal ürünlerden ise beyaz et, süt, kırmızı et, yumurta, bal, deri ve yapağı üretilmektedir. Doğru cevap B'dir.

Iğdır, Malatya ve Elazığ illerine ait bazı yöreler hariç tüm Doğu Anadolu Bölgesi ile Tokat, Sivas ve Kayseri illerinin yüksek kesimlerini kapsayan bölgedir. Kış mevsimi oldukça soğuk ve uzun sürerken yazlar ise serin ve kısa geçer. Soğuk dönem boyunca bölge çoğunlukla kar altındadır ve don olayları görülür. Yağışlar bakımından ise en yağışlı mevsim ilkbahardır, en kurak mevsim ise yazdır. Doğru cevap C'dir.

Güneydoğu Anadolu İklimi alanının doğal bitki örtüsünü düşük rakımlı düzlüklerde cılız bozkırlar ve kuraklığa dayanıklı çalılar oluşturmaktadır. Doğru cevap C'dir.

Marmara Bölgesi hem yaşayan insan sayısı hem de birim alana düşen fert sayısı açısından en yoğun olan bölgedir. Aynı zamanda tüketimin en fazla olduğu bölgedir. Özellikle sanayi tesislerinin ve hatta ağır sanayinin kurulduğu ve geliştiği alan olarak her türlü çevre kirliliğinin görüldüğü yerleşim alanıdır. Organik tarım açısından ise özellikle toprak ve su kirliliğinin görüldüğü bölgeler arasında ilk sırayı almaktadır. Doğru cevap C'dir.

En fazla kimyasal ilaç ve kimyasal gübre kullanılması organik ürünler açısından büyük tehlike oluşturmaktadır. Özellikle narenciye ve sebze tarımının yapıldığı alanlar aşırı gübre ve ilaç kullanımından kirlenmiş durumdadır. Bu alanlarda organik tarım yapmak pek mümkün değildir. Bu nedenle sahillerin iç kısımları, bölgenin doğusu ve daha yüksek kısımlarda çiftçilere tarım kültürü ve zirai bilgilendirme yapılarak organik tarım teşvik edilmelidir. Doğru cevap A'dır.

Denizler, hava, su, göçmen kuşlar gibi sınır ötesi ekolojik değerler sınırların ötesine taşınmakta, sorunları ulusaldan uluslararası platformlara taşımaktadır. 
Bu kapsamdaki küresel çevre problemlerini
• Nüfus artışının neden olduğu sorunlar,
• Küresel iklim değişikliği,
• Biyolojik çeşitliliğe yönelik tehditler,
• Asit yağmurları,
• Atıklar ve doğal kaynakların tükenmesi,
• Radyoaktivite ve radyoaktif kirlilik şeklinde sıralayabiliriz.

Nüfus Artışı ve Neden Olduğu Çevresel Sorunlar
Dünyamızı ve barındırdığı tüm canlıları tehdit eden çevre sorunlarına neden olan unsurların başında hızla artan nüfus, çarpık kentleşme ile çevreyi dikkate almadan ve onu olumsuz şekilde etkileyen teknoloji kullanımı yani sanayileşme gelmektedir.

Köylerde yaşayan nüfusun çoğunun yoksul olması, tarımsal üretimdeki verim düşüklükleri, ekilen toprakların çok parçalı olması, makineli tarımın artması ve buna bağlı tarımda daha az insan gücü gereksinimleri, köylerdeki altyapı ve sosyal hizmetlerin kentlere göre düşük düzeyde kalması ve tarım dışı alanda yeterli istihdam olanaklarının olmaması, köylerden kentlere yoğun bir göz olmasına neden olmuştur.

Artan ultraviyole ışınlarının ve küresel ısınmanın çevre ve canlı sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerini şu şekilde sıralamak mümkündür.
• Cilt kanseri vakalarında artış
• Katarakt vakalarında artış
• Canlıların bağışıklık sistemini zayıflatıcı etkisi
• Ürün veriminin azalması
• Yazların daha sıcak olması
• Kışın nem oranının artması
• Denizlerin ekolojik dengelerinin bozulması fitoplankton gibi türlerin zarar görmesi
• Okyanusların su seviyesinin yükselmesi ve kasırgaların daha sık ve şiddetli görülmesi
• Kuraklıklar ve su taşkınlarının yaygınlaşması

Biyoçeşitlilik, çevre ve türlerle ilgili olabilen geniş kapsamlı bir ifadedir. Örneğin, tatlı
suları, denizleri, ormanları, toprağı, ekilen bitkileri, evcil ve yabani türleri, mikroorganizmaları
ve doğanın diğer bileşenlerini kapsar. Temel olarak 4 farklı biyoçeşitlilik tanımlanabilir:
• Ekosistemler ve peyzaj (habitat çeşitliliği)
• Ekosistemlerin işlevsel (fonksiyonel) açıdan çeşitliliği
• Hayvan, bitki, bakteriyel türler (tür çeşitliliği)
• Tüm genler (genetik çeşitlilik)

Katı atıklardan kaynaklanabilecek sorunlar kısaca aşağıdaki gibi listelenebilir.

• Sinek, fare vs. nin çoğalması ile epidemik hastalıkların yayılması
• Toprak kirliliği
• Yeraltı ve yerüstü sularının kirlenmesi
• Toz ve koku problemlerinin artması
• Sera olayına katkıda bulunabilecek derecede hava kirlenmesi
• Yangın ve patlama gibi risk unsurlarının artması şeklindedir.