EKOLOJİ VE ÇEVRE BİLGİSİ - Deneme Sınavı - 18

Arazilerin özelliklerine ilişkin kullanılamaması, Ormanların çeşitli nedenlerle tahrip edilmesi, Eğimli tarım arazilerinde erozyona karşı gerekli önlemlerin alınmaması, Meraların düzensiz ve aşırı kullanılması ve gerekli ıslah tedbirlerinin alınmaması, Toprağın korunması için gerekli fiziki, kültürel ve bitkisel tedbirlerin alınmaması, Çok dik yerlerde ağaçlandırma yerine bilinçsiz tarımsal faaliyet yapılması, toprak erozyonunun sebeplerini oluşturmaktadır.

Televizyon, bilgisayar röntgen cihazları gibi araç-gereçler ile nükleer santraller, nükleer silah denemeleri gibi radyasyon kaynaklarına yapay radyasyon kaynakları denir.

Alternatif enerji kaynakları şöyle sıralanabilir; Biomas (Biyolojik Kütle) Enerjisi, Güneş enerjisi, Rüzgâr enerjisi, Jeotermal enerji, Hidro enerji şeklindedir.

Koruma alanları şu şekilde sıralanabilir:
Milli parklar
Doğayı Koruma Alanları
Biyogenetik Rezervler
Biyosfer Rezervleri
Doğa Parkları
Av Hayvanları Üretme ve Koruma Alanları ve İstasyonları
Anıt Ağaçlar

Çevrenin ekonomik, politik ve toplumsal ögelerinin tek bir çevre sistemine doğru yönelmesi sürecine küreselleşme denir.

Küresel çevre problemlerini:
Nüfus artışının neden olduğu sorunlar,
Küresel iklim değişikliği,
Biyolojik çeşitliliğe yönelik tehditler,
Asit yağmurları,
Atıklar ve doğal kaynakların tükenmesi,
Radyoaktivite ve radyoaktif kirlilik şeklinde sıralayabiliriz.

Canlıların tür veya birey sayıları, tür kombinasyonu sayısı, canlıların genetik karakteristikleri, gelişim dereceleri ve yaşam şekillerini ifade eden kavram ekolojik çeşitlilik olarak adlandırılır.

Okyanus ve denizlerde yaşayan besin zincirinin temelini oluşturan tek hücreli mikroorganizmalara plankton adı verilir.

Artan ultraviyole ışınlarının ve küresel ısınmanın çevre ve canlı sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerini şu şekilde sıralamak mümkündür;
Cilt kanseri vakalarında artış,
Katarakt vakalarında artış,
Canlıların bağışıklık sistemini zayıflatıcı etkisi,
Ürün veriminin azalması,
Yazların daha sıcak olması,
Kışın nem oranının artması,
Denizlerin ekolojik dengelerinin bozulması fitoplankton gibi türlerin zarar görmesi,
Okyanusların su seviyesinin yükselmesi ve kasırgaların daha sık ve şiddetli görülmesi,
Kuraklıklar ve su taşkınlarının yaygınlaşması.

Asit yağmurlarının uluslararası bir sorun olarak ilk ortaya çıkışı 1960’lı yıllara denk gelmektedir.

Katı atıklardan kaynaklanabilecek sorunlar kısaca asagıdaki gibi listelenebilir:
Sinek, fare vs. nin çoğalması ile epidemik hastalıkların yayılması,
Toprak kirliliği,
Yeraltı ve yerüstü sularının kirlenmesi,
Toz ve koku problemlerinin artması,
Sera olayına katkıda bulunabilecek derecede hava kirlenmesi,
Yangın ve patlama gibi risk unsurlarının artması şeklindedir.

Radyasyon, enerjinin foton dalga veya parçacıkşseklinde enerji paketleri şeklinde yayılmasıdır.

Atom bombası ilk kez 1945 yılında kullanılmaya başlamıştır.

Alternatif enerji kaynakları söyle sıralanabilir;
Biomas (Biyolojik Kütle) Enerjisi,
Güneş enerjisi,
Rüzgâr enerjisi,
Jeotermal enerji,
Hidro enerji şeklindedir.

İnsanlığın ortak varlığı olan hava, su, toprak, bitki ve hayvan türleri ile doğal ve tarihi zenginlikler bütünü olarak tanımlanan çevre, sanayi devrimi ile yıpranmıştır. Çevrenin ekonomik, politik ve toplumsal ögelerinin tek bir çevre sistemine doğru yönelmesi sürecine küreselleşme denir.

Uluslararası alanda devletlerin sınırları bellidir fakat ekosistemin sınırları dev- letlerin çizdiği sınırlarla üst üste gelememektedir. Denizler, hava, su, göçmen kuşlar gibi sınır ötesi ekolojik değerler sınırların ötesine taşınmakta; sorunları ulusaldan uluslararası platformlara taşımaktadır. Bu kapsamdaki küresel çevre problemleri, nüfus artışının neden olduğu sorunlar,küresel iklim değişikliği, biyolojik çeşitliliğe yönelik tehditler,asit yağmurları, atıklar ve doğal kaynakların tükenmesi, radyoaktivite ve radyoaktif kirlilik şeklinde sıralayabiliriz

Erozyon ile sadece toprak taşınmayıp aynı zamanda toprakla birlikte bitki türlerinin, çeşitli ekosistemlerin, tarım arazilerinin çorak- laşarak üretim veriminin azalmasına da neden olmaktadır. Toprak erozyonunun ekonomik açıdan verdiği önemli zararlar vardır. Bunlar; En büyük zarar, oluşması için binlerce yıl gereken toprağın elden çıkması, tarımsal üretimi arttırmak için suni gübrenin toprağa verilmesi artan maliyetler, meraların erozyon nedeniyle kaybolması ile istihdam ve tarım-hayvancılık gelirlerinde azalmanın olması, barajların erozyon nedeniyle sedimentle dolması ve ekonomik ömürlerinin azalması, yağış rejiminin düzensizleşmesi ile yeraltı ve kaynak sularının azalması,
Toprak kaybının yanı sıra, sel, çığ, toprak kayması gibi afetlere neden olması, verimsizleşen tarım ve mera arazileri ile kentlere göçün giderek artması şeklinde sıralanabilir.

Günümüzde artan insan nüfusu ile orantılı olarak enerji ihtiyacı da artmaktadır. Bu da dünyada nükleer enerjiye yönelimi doğurmuştur. 1 kg kömürden 3kW/h, 1 kg petrolden 4 kW/h elektrik enerjisi üretilirken 1 kg uranyumdan 50000 kW/h elektrik enerjisi üretilebilmektedir. Bu kapsamda nükleer enerji, diğer enerji türlerine göre enerji yoğunluğu en fazla olan enerji kaynağı olarak karşımıza çıkmaktadır.

Nükleer santraller, CO2 salınımı minimum düzeyde olup sera etkisine katkısının az oluşu, asit yağmurlarına sebep olmayışı, yeterli nükleer yakıt olması durumunda dışarıya bağımlılığın azalmasına ve enerji üretim maliyetlerini azaltması anlamında avantajlara sahiptir. Bu avantajların yanı sıra bazı önemli dezavantajlara  sahiptir. Uranyum madeninin çıkartılması aşamasında yaklaşık 1 ton uranyum için 20000 ton atık madde oluşmaktadır. Ayrıca, kullanılmış nükleer yakıt atıklarının uzaklaştırılması, taşınması, gömülmesi gibi bertaraf süreçleri büyük riskleri de beraberinde getirmektedir .

Hükümetlerin açık politikalar izleyerek ticaret üzerindeki haksız etkilerden kaçınılması ve çevresel uygulamaların verimliliğinin arttırılması hususlarında bir dizi tavsiyeleri içermektedir. Bunlar; Ticari liberalizasyonun çevre üzerine etkileri üretim ve proses metotları, çevre standartlarının uyumluluğu, ekonomik araçlar, çevre sübvansiyonları ve ticaret, anlaşmazlıkların çözümü şeklinde sıralanabilir.