EKOLOJİ VE ÇEVRE BİLGİSİ - Deneme Sınavı - 6

Yaylalar: Orman içerisindeki açıklıklar veya ağaç sınırının üstünde bulunan ve genellikle yaz mevsiminde hayvanların otlatılmak üzere götürüldüğü, kış mevsiminde ise ulaşılamayan dağ meralarıdır. Doğru cevap C’dir.

Bitki örtüsü, toprak ve doğal kaynaklara zarar vermeden en fazla hayvansal ürünü elde etme amaçlı otlatma alanlarının kullanımının planlamasına ve planların uygulanmasına mera amenajmanı denilmektedir. Doğru cevap B’dir.

Mera bitki örtüsünün nitel ve nicel olarak yükselmesini, değerli yem bitkilerinin hayvanlar tarafından optimum tüketilmesini, maksimum hayvansal ürünün elde edilmesini, toprak yapısının ve biyolojik çeşitliliğin korunmasını ve erozyonun engellenmesini amaçlayan tüm metotların belirli bir bölgedeki mera üzerinde uygulanmasına mera ıslahı adı verilmektedir.

Mera ıslah metotları içerisinde; otlatmanın kontrol altına alınması (otlatma zamanı, aralığı, kapasitesi ve vejetasyon tipine uygun hayvanların seçimi), aşılama (suni tohumlama, tür seçimi, ekim zamanı ve ekim şekli), gübreleme, yabani otlarla mücadele, erozyonla mücadele (teraslama, karık açma, derin yırtma, rüzgâr perdeleri, drenaj) yer almaktadır. Doğru cevap ‘C’dir.

Çıplak kayalar ve kumullar üzerinde başlayan ve doruk (klimaks) bitki örtüsü ile sonlanan kurak bitki gelişimine kurakçıl bitki süksesyonu denilmektedir.

Dağlık bölgelerde orman sınırlarının üzerinde gelişen meralara alp meraları denilmektedir.

Kuraklık, aşırı otlatma, yabancı bitki istilası ve yakma meraları tehdit eden faktörlerdendir. Endemik bitkiler ise bu faktörlerden birisi değildir.

Doğal yollarla oluşmuş bitki örtüsünün yangın, tarla açma, otlatma, erozyon gibi nedenlerden dolayı tahrip edilmesi sonucu oluşan alanlarda zamanla yeniden bitki örtüsünün gelişmesine subser denir.

Çayırlar taban suyunun yüksek olduğu nemli alanlar, meralar ise taban suyunun derin oldugu kurak alanlardır. Çayırlar düz, meralar ise engebeli alanlarda oluşmaktadır. Çayırlar biçilmeye, meralar ise otlatmaya uygun alanlardır.

Bir likeni oluşturan yapı veya gövdenin tamamına tallus denilmektedir.

Ekolojide kullanılan ekolojik piramit ya da enerji piramidi kavramının ilk basamagını üreticiler (yesil bitkiler, bazı bakteriler ve protistler) yani ototrof canlılar oluşturmaktadır ve bu canlılar güneş enerjisini fotosentez yolu ile kimyasal enerjiye çevirerek depolamaktadır.

Heterotrof organizmaların yani besinini dışarıdan alan organizmaların ilki birincil tüketiciler yani otoburlar (herbivor) piramidin ikinci basamagını olustururlar.

Enerji piramidinin üçüncü basamağını etçiller yani ikincil tüketiciler oluştururlar.

İlkbahar mevsiminde otlatmadan sonra tekrar büyüyerek biçilen çayırlara biçenekler denir.

Farklı bitki türlerinden oluşan, belirli bir bölgede yaşayan, birbirleri ve çevresel faktörlerle sürekli ilişki içerisinde olan bitki topluluğuna bitki örtüsü denilmektedir.

Bitki topluluklarının düzenli bir biçimde birbirini takip ederek mevcut alanı kaplamasına sıralı değişim ya da süksesyon denir.

Çayır ve mera ekosistemlerinin belli başlı öğeleri şu şekilde sıralanabilir; • Abiyotik (cansız) maddeler; toprak, su, kaya, çevrede bulunan temel organik ve inorganik bileşikler, • Üreticiler, ototrof organizmalar; fotosentez yapan yeşil bitkiler, • Tüketiciler, heterotrof organizmalar; diğer canlılarla beslenenler, • Ayrıştırıcılar; genelde bakteri ve mantarlar olup ölü protoplazmik kompleks bileşikleri daha basitlerine parçalayanlar.

Ototroflar tarafından alınan güneş enerjisinin fotosentez ürünlerine dönüştürülmesine toplam birincil üretim denir ve bunun bir kısmı solunumda harcanırken geriye kalanı yeni dokular yapmak için kullanılmaktadır (net birincil üretim). Üreticiler (ototrof, yeşil bitkiler) içerisinde yer alan kekik sorunun doğru çözümüdür.

Bitki örtüsü bozulmasının nedenleri; kuraklık, aşırı otlatma, erken otlatma, kontrolsüz otlatma, yakma, yabancı bitki istilası, tarla açma, tarımsal mücadeledir.

Sinekoloji: Bir ekosistem içerisinde bulunan çeşitli türlerin ya da tür topluluklarının çevreleri ile arasındaki ilişkileri araştıran bilim dalıdır.