EKİP YÖNETİMİ VE LİDERLİK

Ekiplerin oluşumu, organizasyon açısından değerlendirildiğinde yönetim katmanlarının ortadan kaldırılmasının, daha az kişi ile daha fazla iş yapılmasının ve zaman tasarrufunun sağlanmasının etkili bir yolu olarak görünmektedir. Ancak her ekibin de başarılı olacağı anlamına da gelmektedir. Ekiplerin genel anlamda başarısının önündeki engeller arasında (Greenberg, 2011):

Bireyler arası koordinasyon eksikliği: Organizasyon amaçları çerçevesinde oluşturulan ekiplerin performansı, zaman zaman üyelerin birbiri ile çalışmaya istekli olmaması sebebiyle etkilenmektedir. Üyeler ortak amacı paylaştığında ve koordinasyon gerçekleştiğinde arzu edilen çıktıların elde edilmesi sağlanırken, bunun tam tersi yaşanması durumunda da ekipler başarısız olabilmektedir.

Yönetim desteği eksikliği: Ekip başarısızlığına sebep olan bir diğer neden ekibin, yönetimden gereken desteği görmemesidir. Örneğin, Kansas’ta tıbbi hastalar için solunum cihazı üreten Puritan-Bennett Corporation’ın Lenexa işletmesinde ürün geliştirme ekipleri, solunum cihazları için geliştirilmiş bir yazılım için yedi yıl çalışmalarına rağmen yönetici desteği görmemeleri sebebiyle projeyi tamamlayamamışlardır (Greenberg, 2011). Dolayısıyla, ekiplerin ihtiyaç duydukları anda üst yönetimin desteğini görmeleri hem üyelerin motivasyonunu azaltmakta hem de projenin gerçekleştirilme süresini artırmaktadır.

Yetki devrinin olmaması: Başarıyı etkileyen diğer bir unsur yöneticilerin kontrolü ellerinden bırakmak istememeleri ile ilgilidir. Her karara dâhil olma isteği ekip motivasyonunu negatif yönde etkilemektedir. Başarılı bir yönetici ise ekip üyelerinin, amaçlar doğrultusunda karar vermelerini sağlamaktadır.

Farklı ekipler ile koordinasyon eksikliğinin bulunması: Organizasyonlar, kendi faaliyetleri için farklı bölgelerde veya ülkelerde ekipler kurabilmektedir. Ekipler arası koordinasyonun gerçekleşmemesi, grup performansını negatif yönde etkileyen bir durumdur. Örneğin General Electric işletmesinin iki farklı yerde oluşturduğu ekiplerin birbiri ile dil, kültür farklılığı gibi sebepler ile koordinasyon sağlamaması başarısızlığı getirmiştir (Greenberg, 2011).

Tablo 1.6’da da görüldüğü üzere ekip etkinliği için gerekli olarak bilgiler arasında misyon ifadesinin, hedeflerin, kuralların ve kaynakların bulunduğu bunun yanısıra görevlerin ve çalışma alanların anlaşılması; görevlerin öncelik sırasına riayet edilmesi; mantıklı bir görev dağılımının gerçekleşmesi; görevlerin yerine getirilme usullerinin anlaşılması, ekip içerisindeki rolün anlaşılması, sorunların çözümünde doğru yaklaşımın sergilenmesi ve doğru bilgiye sahip olunması ve ekip çalışmasına yatkınlığın olması önemlidir. Ayrıca, ekip üyelerinin sahip olması gereken beceriler arasında da üyelerin performansını doğru ölçebilme becerisi, gelişmelere hızlı uyum sağlama, gerektiği durumlarda gerçekleşen eylemleri düzeltme becerisi, bilgi paylaşma becerisi, ekip üyelerini motive etme becerisi, olası çatışmaları yönetme becerisi, çözüm odaklı işbirliği ve paylaşma becerisi. Son olarak ekip çalışması yetkinliğine sahip olunması, vizyonun paylaşılması, ekip ruhunu paylaşılması ve üyelere bağlılık, karşılıklı güven duyulma, ekip etkinliğine güvenilmesi ve ekip üyelerine değer verilmesi, ekip çalışması için gerekli tutumlar arasındadır.

E seçeneğinde verilen "Ekip ruhunu paylaşma ve bağlanma" tutumlara örnektir.

Kitaba göre Fayol’un Yönetim İlkeleri tablosunda uzmanlaşmanın verimliliğini artıran ilke işbölümüdür. Doğru cevap C seçeneğidir.

Kitaba göre etkileşimi olumsuz etkileyen unsurlar arasında organizasyondaki devamsızlık oranlarının veya işten ayrılma oranının yüksek olması örneği verilebilmektedir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Kitaba göre; Birincil Gruplar: Uzun süreli ve yakın bir etkileşimin var olduğu gruplardır. Örneğin
aileler, cemaatler, çeteler. Doğru cevap A seçeneğidir.

Kitaba göre; Formel Gruplar: Organizasyonlarda belirli görevler için oluşturulan gruplardır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Kitaba göre; İkincil Gruplar: Belli bir amaç için bir araya gelmiş gruplardır. Örneğin, sendikalar, öğrenci toplulukları. Doğru cevap E seçeneğidir.

Kitaba göre; Gruplar, üyelerine güç vermektedir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Kitaba göre; Gruplarda riskten kaçınma ve mevcut durumun korunması amacı güdülürken, ekiplerde riski kabullenme davranışı sergilenir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Kitaba göre; Kalite kontrol çemberleri, organizasyonda çeşitli sorunları belirlemek ve çözümüne ilişkin önerilerde bulunan gruplardır. Doğru cevap A seçeneğidir.

İş Tanımları: İş analizinin sonucunda elde edilen yükümlülükler, sorumluluklar, raporlama ilişkileri, çalışma koşulları listesi.

İşbölümü: Uzmanlaşma verimliliği artırır.

Otorite: Yöneticiler işleri yaptırabilmelidir.

Kumanda birliği: Emirler tek bir yöneticiden gelmelidir.

Teşebbüs fikri: İşletmelerde girişimcilik desteklenmelidir.

Eğitim, Deneyim, Beceri, Sorumluluk ,Zihinsel Çaba, Fiziksel Çaba, Çalışma Ortamı, Risk ve Toplam gibi maddeler İş Tanıtım Formunun işin gerektirdiği nitelikler bölümünde yer almaktadır.

Hesap verebilirlik: Devredilemeyen yükümlülüklerdir

Grup algısı, sosyal etkileşim, istikrarlılık, ortak amaç, bu temel özelikler arasındadır.

Wagner & Hollenbeck’e (2020) göre ise grup üyeleri aşağıdaki özellikleri paylaşmaktadırlar: • Kendilerini, üye olarak tanımlarlar, • Başkaları tarafından üye olarak tanımlanırlar, • Birbirleriyle özdeşleşirler, • Birbirleriyle sıklıkla etkileşime geçerler, • Birbiri ile örtüşen rollere sahip olurlar, • Ortak normları paylaşırlar, • Ortak hedeflerin peşinden giderler, • Gruba üyeliklerinin ödüllendirici olduğunu düşünürler, • Birlik algısına sahiptirler. • Diğer gruplarla herhangi bir çatışmada birlikte hareket ederler.

İkincil Gruplar: Belli bir amaç için bir araya gelmiş gruplardır. Örneğin, sendikalar, öğrenci toplulukları.

Grupların üyeleri üzerindeki etkilerini genel olarak aşağıdaki şekilde vermek mümkündür (Bulut & Polat, 2018): - Gruplar, üyelerin davranışlarını geliştirmektedir. - Gruplar, üyelerin tepkilerini belirlemektedir. - Gruplar, üyelerinin etkileşimi ile birlikte öğrenme süreçlerinin hızlanmasını ve sorunların çözülmesini kolaylaştırmaktadır. - Gruplar, üyelerine güç vermektedir. - Gruplar, üyelerin aidiyet ihtiyacını karşılamaktadır. - Gruplar, üyelerine sosyal statü sağlamaktadır.

Ekiplerin oluşum süreci dört temel seviyede gerçekleşmektedir (Greenberg, 2011): (a) Ön çalışma süreci, (b) koşulların belirlenmesi, (c) iş analizlerinin planlanması, (d) Desteğin sağlanması

Ekip çeşitleri arasında yer alan kalite kontrol çemberleri, organizasyonda çeşitli sorunları belirlemek ve çözümüne ilişkin önerilerde bulunan gruplardır. Üyeler genellikle gönüllülük esasına dayanarak, düzenli aralıklarla bir araya gelmektedirler