EĞİTİM SOSYOLOJİSİ - Deneme Sınavı - 4

Yatay hareketlilik, bireylerin ya da grupların toplumsal statü, saygınlık ve gelir açısından bir toplumsal konumdan yine benzer bir başka konuma geçmesi demektir. Doğru yanıt E şıkkıdır.

Süpermarket işleten bir bireyin bakkal dükkânı işletmeye başlaması ya da fabrikada şef olarak çalışan bir bireyin işçi olarak çalışmaya başlaması aşağı doğru hareketliliğe birer örnek olarak verilebilir. Doğru yanıt D şıkkıdır.

Biyolojik yaklaşım: Özellikle, 18. yüzyılda etkili olan bu yaklaşıma göre bi- reyler biyolojik kökenleri, genetik mirasları, kadın veya erkek olmaları gibi etken- ler nedeniyle farklılaşmışlardır. Eşitsizliğin doğal bir süreç olduğunu öne süren bu yaklaşım, ırk ve toplumsal tabakalaşma ile ilgili tartışmalarda, beyazların zencilere göre biyolojik bir üstünlüğü olduğu konusunda çeşitli tezler öne sürmüştür. Doğru yanıt A şıkkıdır.

Kölelik sisteminin temel özelliklerini şu şekilde sıralayabiliriz:

Katman sisteminin özelliklerini şu şekilde sıralayabiliriz:

Kısaca belirtmek gerekirse modern toplumda eğitim, farklı sınıf/tabaka ve/ya cinsiyetlere ayrılmış grupların toplumsal hareketliliklerini farklı şekillerde etkilemektedir. Nitekim konuyla ilgili olarak yapılan araştırmalarda da fırsat eşitliği ve yaygın eğitimin olduğu modern toplumlarda, bireylerin ve grupların farklı toplum- sal hareketlilik biçimlerine ve oranlarına sahip oldukları yönünde sonuçlara ulaşılmıştır. Bu sonuçlara göre, modern toplumlarda;

Son olarak, ülkeler arası toplumsal hareketlilik üzerine yapılan en son çalışmalarda da genel olarak toplumsal hareketlilik oranlarında bir artış olmakla birlikte hareketlilik oranlarında uzun dönemli bir artış eğiliminin söz konusu olmadığı sonucuna varılmıştır. Doğru yanıt D şıkkıdır.

Modern toplum olgusu 18. yüzyıl da ortaya çıkmıştır.

Öğretmen olmak kazanılmış statüdür.

Bireylerin yada grupların benzer sosyal ve ekonomik konumlar arasındaki hareketliliğine yatay hareketlilik adı verilir.

Sosyal eşitsizlik biçimine toplumsal tabakalaşma adı verilir.

Biyolojik yaklaşım 18. yüzyılda etkili olmuştur.

Toplumsal eşitsizliğin en uç noktada olduğu tabakalaşma sistemi kölelik dir.

Toplumsal hareketliliğe açıktır ifadesi Kast sistemi ile ilgili  yanlıştır.

Sutra lar köleler  grubu nu temsil etmektedir.

Vaişyalar katman sisteminin tabakalarından biri değildir.

Toplumsal hareketliliği bireylerin çalışma yaşamlarındaki hareketliliği yukarı ve aşağı doğru hareketleriyle ölçmek kuşaklar içi hareketlilik kapsamına girmektedir.

Toplumsal yaşamda sahip olduğumuz statülerin bir bölümü sonradan kazanılmaktadır. Bireylerin kendi çabaları, becerileri, yetenekleri ve başarıları ile elde ettikleri toplumsal konumlara kazanılmış statü adı verilmektedir.

Kast sistemi dinsel bir temele dayalıdır.

Kast sisteminde dört temel kast vardır. Bunlar sırasıyla Brahmanlar (üst düzey din adamları, rahipler), Kişatriyalar (soylu savaşçılar, prensler), Vaişyalar (tüccarlar, iş adamları, toprak sahipleri), Sudralardır (köleler, işçiler).

Katman sisteminde 5 tabaka bulunmaktadır. Bunlar; kraliyet ailesi, soylular, özgür yurttaşlar, serfler ve köylülerdir.