EĞİTİM PSİKOLOJİSİ

Yapılandırmacılık bir öğretim yöntemi ya da öğretim stratejisi değildir. Yapılandırma­cılıkta öğretimden çok öğrenme üzerinde durulduğu görülmektedir. Bu kuramın özü; bil­ginin, bireyin zihninde ve bireysel özelliklerine göre anlamlandırıldığı, yapılandırıldığıdır.

Yapılandırmacı yaklaşıma göre öğrenme; bireyin bilişsel özellikleri, içinde bulunduğu kültür, öğrenmenin gerçekleştiği ortam ve öğrencinin öğrenmede üstlendiği rollere göre biçimlenir. Geleneksel eğitim anlayışında öğrenciler, içleri bilgiyle doldurulabilecek boş kaplar görülmektedir. Oysa öğrenciler, okula çok farklı deneyimlerle ve düşüncelerle gelirler. Her öğrenci okula kendi deneyimlerini, alışkanlıklarını ve beğenilerini beraberinde getirirler. Bundan dolayı, ortaya çıkacak öğrenme her öğrencide farklıdır. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Bireyin bilişsel yapısı, yeni bir bilgi ile karşılaşıncaya kadar denge durumundadır. An­cak yeni bir bilgi var olan dengeyi bozmaktadır. Edinilen bu yeni bilgi, bireyin bilişsel yapısıyla çelişmeden ilişkilendirilebiliyorsa birey bu bilgiyi özümsemektedir. Bilginin özümsenmesi ile birey yeniden denge durumuna ulaşmaktadır. Bilginin, bireyin bilişsel yapısıyla uyuşmaması durumunda, özümseme gerçekleşememekte ve bilişsel denge­sizlik durumu oluşmaktadır. Birey bu durumda, bilgiyi özümsemek için bilişsel yapısında yeni bir düzenleme yapmaktadır. Bu aşamada birey ye­niden bilişsel dengeye ulaşmaktadır. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Sosyal yapılandırmacılığın temelinde Vygotsky’nin görüşleri bulunmaktadır. Vygotsky ise çalışmalarında Piaget’nin görüşlerinden etkilenmiştir. Fakat Piaget’ye alternatif güçlü bir kuram geliştirmiştir. Vygotsky öğrenmenin bireyin sadece kendi başına gerçekleştirdiği bir süreç olmadığını, öğrenmede sosyal etkileşimin ve dilin de önemli bir yere sahip oldu­ğunu vurgulamaktadır. Doğru yanıt C seçeneğidir.

Yapılandırmacı yaklaşımda öğrenme-öğretme sürecinde önceki bilgilerin harekete geçirilmesi, yeni bilginin kazanılması, bilginin anlaşılması, bilginin uygulanması ve bilginin farkında olunması olmak üzere beş aşamadan söz edilebilir. Yeni bilginin kazanılması aşamasında bilgi öğrencilerin kendi zihinlerinde varolan bilgi yapı­larına uyup uymadığına karar vermelerine yardımcı olacak biçimde sunulmalıdır. Bu nedenle öğretmen bilgiyi bir bütün olarak ele almalı, öğrencilerin öğrenmesine yardım etmelidir. Öğrencilerin konuyu ezberlemeleri yerine onların anlamaları için “bütünü”, “ilgili parçalarını” ve bu parçalar ile bütün arasındaki ilişkiyi görme­leri gerekir. Doğru yanıt B seçeneğidir.

Yapılandırmacı yaklaşıma dayalı bir öğrenme- öğretme sü­recinde öğrencilerin konuya ilişkin sahip oldukları temel kavramlar açıklığa ka­vuşturulmalı, örneklerin günlük yaşantıdan ve bulunulan çevreden seçilmesine özen gösteril­meli, öğrencilerin kendi bakış açılarını oluşturmalarına, ifade etmelerine ve savunmala­rına olanak sağlanmalı, eğitim ortamında öğrencinin etkin olmasını sağlanmalı ve öğrencilerin gerek birbirleriyle gerekse öğretmenle rahatça iletişim kurmalarına olanak sağlayacak ortamlar yaratılmalıdır. Bilginin tekrar edilmesi yerine, bilginin zihinde yeniden yapılandırılmasına özen gösterilmelidir. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Yapılandırmacı yaklaşımda bir öğrencinin, öğrenme ortamında pasif bir biçim­de öğretmeni dinleyerek, izleyerek ya da yalnızca ders kitabını izleyerek öğrenmeyi ger­çekleştirmesi beklenemez. Bu yaklaşımda öğrenci öğrenmeyi öğrenmek durumundadır. Öğrenenler öğren­meyi kendilerine sunulan biçimiyle değil, zihinlerinde yapılandırdıkları biçimiyle oluştururlar. Öğrenciler kendilerine sunulan bilgilerin kesin doğru olduğunu düşünmek yerine bilgile­ri karşılaştırma, değerlendirme ve yorumlama olanaklarına ulaşırlar. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Yapılandırmacı yaklaşımda öğrenciler, bilgileri anlamlandırıcılar, öğretmenler de onla­ra rehber, danışman olarak görülürler. Yapılandırmacı eğitim ortamında öğretmen geleneksel öğretimde alışageldiği ve yıl­lardır sürdürdüğü sınıfta disiplin sağlayıcı, bilgi dağıtıcı gibi rollerinden sıyrılarak öğ­renmeyi kolaylaştırıcı ve herhangi bir gereksinme anında yardımcı olabilecek bir rehber rolü üstlenmiştir. Sınıfta işbirliği ve etkileşimi kolaylaştırıcı tutum ve davranışlar sergiler. Doğru yanıt C seçeneğidir.

Karşılıklı sorgulama tekniğinde öğretmen konuyu sunduktan sonra, öğ­renciler ikili ya da üçlü gruplara ayrılırlar. Birbirlerine konu ile ilgili sorular sorarlar ve yanıtlar verirler. Öğretmen öğrencilere soruların nasıl sorulması gerektiği konusunda bil­gi verir. Sorular genellikle öğrenciyi düşünmeye yöneltecek biçimde düzenlenir. Doğru yanıt C seçeneğidir.

Örnekolaya dayalı öğrenme gerçek yaşamda karşılaşılan sorunlar için, öğretim sürecinde çözüm yolları üretilerek öğrenmenin sağlanmasıdır. Örnekolaya dayalı öğrenmenin ama­cı bir olayı inceleyerek; olayın oluşum biçimini belirlemek, olayın nedenlerini belirlemek, olayın sonuçlarını ortaya koymak ve olayla ilgili çözüm yolları önermek, öğrenilenlerin uygulamada kullanılabilmesini sağlamak ve eleştirel düşünme, problem çözme ve karar verme becerilerini geliştirmek biçiminde sıralanabilir. Sorunlar neden-sonuç ilişkisi kurmaya uygun olmalı, alternatif çözüm yolları ya da çelişkiler içermelidir. Bu­nunla birlikte bu yaklaşım, öğrencilerin bilgisi ve deneyimi olmayan konularda kullanıl­mamalıdır. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Öğrenenin bilgiyi bireysel ve sosyal olarak kendisinin oluşturduğunu kabul eden yapılandırmacılık, bilgiyi araştırma, yorumlama ve analiz etme, bilgiyi ve düşünme gücünü geliştirme, düşünce ve kavramların oluşturulması ile anlam geliştirme, geçmişteki yaşantılarla yeni yaşantıları bütünleştirme süreçlerini temel almaktadır. Doğru cevap D'dir.

Yapılandırmacılığın temelinde yer alan özellikler şöyle sıralanabilir: 

Doğru cevap B'dir. 

Radikal yapılandırmacı yaklaşım, Ernst von Glasersfeld’in öncülüğünde ortaya çıkmıştır. Doğru cevap E'dir. 

Bilişsel yapılandırmacılık, Piaget’nin zihinsel gelişim kuramı üzerine kuruludur. Piaget’nin görüşlerine dayalı olan bilişsel yapılandırmacılık, öğrenenin dünyaya ilişkin bilgisini özümseme ve uyum yolu ile oluşturduğu düşüncesini temel alır. Bu kurama göre, bilgi; özümseme, uyum ve denge kavramlarıyla açıklanmaktadır. Doğru cevap A'dır. 

Yapılandırmacı yaklaşımda öğretimin beş temel öğesi şunlardır:

Doğru cevap B'dir.

Yapılandırmacı eğitim ortamlarında öğrencilerin sorumluluk almalarına, daha fazla etkin olmalarına, etkileşimde bulunmalarına ve kendilerini ifade etmelerine olanak sağlayacak uygulamalara yer verilmektedir. Bu uygulamalardan kimileri şunlardır:

Doğru cevap C'dir. 

Johnson ve Johnson, işbirliğine dayalı öğrenmenin beş temel öğesi olduğundan söz etmektedirler. Bu öğeler şu biçimde sıralanabilirler:

Doğru cevap E'dir.

Programlama aşaması: Bu aşamada ise, öğretmen ve öğrenciler proje ile ilgili zaman çizelgesi yapmalı ve ölçütler belirlemelidir. Projenin öğrencilerin özelliklerine uygun olmasına dikkat edilmelidir. Doğru cevap A'dır. 

İşbirliğine dayalı öğrenme teknikleri şu biçimde sıralanabilir: 

Doğru cevap D'dir. 

Yapılandırmacı yaklaşımda bir öğretmenin taşıması gereken özellikler şunlardır: 

Doğru cevap B'dir.