EĞİTİM PSİKOLOJİSİ

Mizaç kişiliğin duygusal boyutunu, yetenek, zihinsel ve bedensel  boyutunu ilgilendirir. Benlik bireyin kendini algılamasına ve değerlendirmesine ilişkin geliştirdiği görüşlerdir. Benlik ise, bireyin benliğini beğenme derecesidir. B durumda doğru cevap C şıkkıdır.

Bazı kuramcılar, kişilik ve davranışın  yeniden yapılandırılabileceği konusunda iyimser görüşlere sahipken, diğerleri bu konulara umutsuz bakmaktadır, bu durum A şıkkını,

İnsan davranışları üzerinde doğuştan getirilen özelliklerin mi yoksa çevresel etmenlerin mi daha belirleyici olduğu konusunda kuramcılar arasında görüş farklılıkları bulunmaktadır. Bu durum B şıkkını,

Kimi kuramcılar, her bireyin kendine özgü ve benzersiz olduğunu düşünürken diğerleri insanların temelde oldukça benzer özelliklere sahip olduklarına inanmaktadır. Bu ise C şıkkını,

Başka bir varsayım da, insan davranışlarının basit bir şekilde dışarıdan gelen uyarıcılara verilen tepkilerden ibaret olduğunu düşünürken diğerleri ise davranışın, bireylerin içsel yapısından kaynaklandığını düşünmektedir. Bu da E şıkkını açıklar.

Bu yüzden doğru cevap D şıkkıdır.

Sigmund Freud'un psikanalitik kuramında insan davranışı haz ve dürtülerle şekil almaktadır. Bu durumu 3 başlıkta inceler. Id, insanın temel güdü ve arzularını temsil eder,Ego kişinin mantıksal yönünü arzuların gerçkeleşmesinin gerçekçiliğini ifade eder, Süperego ise kişiliğin çevreyle etkileşim ve toplumsal yaşama uyum sürecinde en son gelişen kısmını oluşturmaktadır. Suçluluk duygusu ise çevreyle olan iletişm sonucu kaynaklandığından doğru cevap E şıkkıdır

Oral evre 1 yaşa kadar olan dönemi kapsar ve haz alma organı ağızdır, Anal evredeki temel haz kaynağı ve potansiyel çatışma kaynağı, anüs- tür. Bu evrede yerine getirilmesi gereken temel gelişim görevi, tuvalet eğitimidir. Gizil evre, genellikle 6 yaşından ergenliğe kadar devam eder bu evrede, çocuğun dış dünyayla ilişkilerin artması, okul yaşamı ve arkadaş edinme gibi görevler ön plana çıkmaktadır . Genital evre, ergenlik dönemini kapsar. Karşı cinse yönelim ile birLikte cinsel dürtülerin tekrar ortaya çıktığı görülmektedir. Bastırılan cinsel dürtüler, bu dönemde yaşanan çatışmanın kaynağını oluşturmaktadır. Yukarı verilen bilgiler ise Fallik evreyi tanımalaktadır. bu yüzden doğru cevap C şıkkıdır. 

Erikson’un psikososyal gelişim kuramında en kritik evre, kimlik edinmeye karşı kimlik krizinin yaşandığı ergenlik dönemini kapsayan evre olarak değerlendirilmektedir. Ergen- lik dönemini kapsayan süreçte, bireylerin yaşamının geri kalanını önemli derecede etkileyecek ve daha sonraki gelişim evrelerindeki krizlerin ne yönde çözümleneceğini belirleyecek olan sosyal ve mesleki kimlikleri edinmeleri gerekmektedir. Bu yüzden doğru cevap D şıkkıdır.

Yeni doğmuş bebekler, temel gereksinimlerinin karşılanması için diğer insanlara güvenmeyi öğrenmelidir. Bu evrede, anne veya bebeğin bakımıyla ilgilenen kişi, temel sosyal çevreyi oluşturur.

Bu evrede, çocuklar yemek yemek ve giyinmek gibi öz bakım gereklilikleri konusunda özerk olmayı öğrenmelidir. 

Bu evrede başarılı olan çocuklar, kendilerine güvenlerini geliştirecek sosyal ve akademik becerileri edinirler. Bu becerileri edinmede başarısız olan çocuklarda ise yetersizlik duygusu gelişir.

Bu evrenin temel gelişim görevleri, güçlü arkadaşlıklar ve eş edinmektir.

Skinner, kişilikle ilgili çalışmalarını tamamen dış çevreden gelen uyarıcılarla belirlenen bir yapı ile sınırlandırmıştır.Kişinin davranış örüntülerini ve böylece kişiliğini oluşturan öğrenme türlerinden biri de klasik koşullanma yoluyla öğrenmedir. Klasik koşullanma kişiliğin analizinde duygu- lanma durumlarını açıklamak için kullanılmıştır. Doğru cevap C şıkkıdır

Dil becerisi, kişilik gelişimini etkileyen bilgileri işlemek ve anlamak için önemli bir araç olan dile vurgu yapmaktadır. Gözlemsel öğrenme, başkalarının davranışlarını ve bunların sonuçlarını izlemeyi, taklit etmeyi ve böylece öğrenmenin gerçekleşmesini ifade etmektedir.Kendi kendini analiz, bireyin kendi düşünce ve hareketlerini takip etmesine yarayan içsel süreçleri ifade etmektedir. Klasik koşullanma kişiliğin analizinde duygulanma durumlarını açıklamak için kullanılmıştır.

Amaçlı davranış, bireyin yaptığı gözlemlere dayalı olarak olayları önceden tahmin etmesini, buna ilişkin hedefler belirlemesini ve plan yapmasını ifade etmektedir. Bu süreç, kişilik gelişimini ve değişimini etkilemektedir. 

Burada kişinin artıkborç vermeyecek olması kişiliğn değişimine sebep bir durumdur. Doğru cevap E şıkkıdır.

Carl Rogers’a göre insan davranışlarını yönlendiren en önemli ihtiyaç insanın kendini gerçekleştirme ihtiyacıdır. İnsanlar var olan potansiyellerini geliştirmek ve gerçekleştirmek için çeşitli seçimlerde ve davranışlarda bulunurlar. Doğru cevap B şıkkıdır

III, aşırı otoriter anne baba, IV koruyucu ve müdaheleci V eşitlikçi ve demokratik anne baba tutumu ile ilgilidir. Doğru cevap A şıkkıdır.

Rogers’a göre kişilik bireyin deneyimleri ile şekillenen örgütlenmiş kendilik algısıdır.

Bilim adamlarına göre kişilik, kişinin çevresi ile etkileşimi ile ortaya çıkan ve böylece içsel işlevlere ve birey- çevre arasındaki faaliyetlere aracılık eden psikolojik bir sistemdir.

Davranışlarını toplumda değer verilen ahlak kurallarına uygun olarak yönetebilen, sosyal değerler sistemini benimsemiş̧ kişilere karakterli denmektedir.

Bazı kuramcılar bireylerin kendi davranışları üzerinde kontrol sahibi olduklarını ve davranışların altında yatan nedenleri anlayabileceklerini ileri sürmektedir. Belirlenimciliği savunan diğerleri ise insan davranışlarının bir takım içsel ve dışsal güçler tarafından belirlendiğini ve bireylerin, davranışları üzerindeki kontrolünün sınırlı olduğunu düşünmektedir.

Psikanalitik kuramın öncüsü ve yaratıcısı 1856-1939 yılları arasında yaşamış bir nörolog olan Sigmound Freud’dur. Freud'a göre kişiliğin gelişiminde ve davranışların ortaya çıkışında bilinçdışı güçler ve dürtülerin önemli etkileri bulunmaktadır. Bu bilinçdışı güçleri ve dürtüleri ortaya çıkarmak için kullanılabilecek üç teknik bulunmaktadır. Bunlar; serbest çağrışım, rüya analizi ve dil sürçmeleridir. Serbest çağrışım tekniğinde, bireylerden akıllarından geçen düşünce veya imgeler hakkında konuşmaları istenerek onların bilinçdışı hakkında bilgi elde etmeye çalışılır. 

Freud’a göre fallik dönem kişilik gelişimi açısından oldukça özel bir öneme sahiptir. Cinsel kimliğin ve kişilik gelişiminin temelleri bu dönemde atılmaktadır. Bu dönemde kız çocuklar babaya, erkek çocuklar anneye ilgi duyarlar. Bu durum kızlarda ‘elektra karmaşasına, erkeklerde ‘oedipus karmaşasına neden olur.

Psikososyal gelişim kuramında, sosyal çevrenin kişilik gelişimi üzerindeki etkilerine vurgu yapılmaktadır. Erikson ‘un kişilik gelişimi yaklaşımında, çocuğun annesi ve çevresinde yakın ilişki içinde olduğu diğer bireylerle arasındaki fiziksel değiş-tokuşun etkileri irdelenmektedir.

Erikson’ un kuramında kişilik gelişimi yaşam boyu devam eden bir süreç olarak kabul edilmiştir.

Arkadaş edinmede veya ilişki kurmada başarısız olan bireyler yalnızlık ve yalıtılmışlık duygusu yaşayabilirler.

Maslow’un gereksinimler hiyerarşisine göre; insan gereksinimleri fizyolojik gereksinimlerden başlayarak, güvenlik gereksinimi, ait olma ve sevgi gereksinimi, saygı gereksinimi ve son olarak da kendini gerçekleştirme gereksinimi şeklinde sıralanmaktadır.