EĞİTİM PSİKOLOJİSİ

Karakter, kişiliğin ahlaki boyutunu, mizaç ise duygusal ve devinimsel boyutunu ifade eder. Zihinsel ve bedensel olarak ikiye ayrılan yetenek ise bireylerin zihinsel özellikleri ile psikomotor becerilerinden oluşur. Doğru cevap B'dir.

Özgürlüğe karşı belirlenimcilik: Bazı kuramcılar bireylerin kendi davranışları üzerinde kontrol sahibi olduklarını ve davranışların altında yatan nedenleri anlayabileceklerini ileri sürmektedir. Diğerleri ise insan davranışlarının bir takım içsel ve dışsal güçler tarafından belirlendiğini ve bireylerin, davranışları üzerindeki kontrolünün sınırlı olduğunu düşünmektedir. Doğru cevap B'dir.

Tekilliğe karşı tümellik: Bazı kuramcılar, her bireyin kendine özgü ve benzersiz olduğunu düşünürken diğerleri insanların temelde oldukça benzer özelliklere sahip olduklarına inanmaktadır. Doğru cevap E'dir.

Kalıtıma karşı çevre: İnsan davranışları üzerinde doğuştan getirilen özelliklerin mi yoksa çevresel etmenlerin mi daha belirleyici olduğu konusunda kuramcılar arasında görüş farklılıkları bulunmaktadır. Doğru cevap C'dir.

Freud’a göre zihinsel yapı; bilinç, bilinçaltı ve bilinçdışı olmak üzere üç öğeden oluşmaktadır. Doğru cevap D'dir.

Gizil Evre: Bu evre, genellikle 6 yaşından ergenliğe kadar devam eden süreci kapsamaktadır. Freud’a göre bu evrede, çocuğun cinsel gelişiminde durma meydana gelir. Dış dünyayla ilişkilerin artması, okul yaşamı ve arkadaş edinme gibi görevler ön plana çıkmaktadır. Bu süreçte çocuklar toplumsal yaşamın bir parçası haline gelmekte ve toplumsal değerleri edinmeye başlamaktadır. Akademik konular ve sportif etkinliklere olan merakı artan çocuklarda, bu dönemde başarma güdüsü ön plana çıkmaktadır. Bu dönemde ilgi ve merakları uygun şekilde doyurulmayan çocuklar tedirgin, içedönük, güvensiz bir kişilik yapısı geliştirirler. Doğru cevap D'dir.

Yakınlığa Karşı Yalıtılmışlık (20-40 yaş, genç yetişkinlik): Bu evrenin temel gelişim görevleri, güçlü arkadaşlıklar ve eş edinmektir. Arkadaş edinmede veya ilişki kurmada başarısız olan bireyler yalnızlık ve yalıtılmışlık duygusu yaşayabilirler. Yakın arkadaşlar, sevgililer ve eşler, bu evrede sosyal çevrenin temel aracılarıdırlar. Doğru cevap E'dir.

Hümanist kuramlar, insanın basit uyaran-tepki bağı ile tanımlanan veya yalnızca cinsellik ve saldırganlık gibi bilinçdışı güçler ve geçmiş deneyimler tarafından yönetilen veya şekillendirilen edilgen bir doğası olduğu anlayışını kabul etmemektedir. İnsanı, yaratıcı, anlık tepkileri olan ve etkin bir varlık olarak gören hümanist kuramlar bu bağlamda psikoloji akımları içinde, insanın sahip olduğu kendini kontrol etme gücüne ve insan olarak taşıdığı değere vurgu yapan bir “üçüncü güç” olarak ortaya çıkmışlardır. Dorğu cevap B'dir.

Carl Rogers ve Abraham Maslow, Hümanist Kuram savunucularıdır. Albert Bandura Davranışçı Kuram; Erik Erikson ise Psikososyal Gelişim Kuramı savunucularıdır. Doğru cevap A'dır.

Eşitlikçi ve demokratik anne-baba tutumu, çocuğun aile içerisinde bağımsız bir kişilik geliştirmesi için çocuğun bir birey olarak görüldüğü ve davranışlarının akılcı bir şekilde yönlendirildiği tutumdur. Doğru cevap D'dir.

Bireylerin düşünce şekilleri, davranış biçimleri, duyguları, dış görünüşleri, yetenekleri, inançları, olayları algılama biçimleri ve bu olay ve olgulara karşı tepkileri, onları birbirinden farklı kılmaktadır. Bu farklılıklar ise genel olarak her bireyin kişiliğinin diğerlerinden farklı olmasından kaynaklanmaktadır.  Aynı olay karşısında farklı kişilerin farklı tepkiler göstermesinin temelinde de kişilik özelliklerinin etkisi vardır. Dolayısı ile sorunun doğru cevabı A seçeneğidir.

İnsanların gelişim sürecinde etkisi bulunan sosyal, kültürel ve biyolojik etmenler ve bunlar arasındaki karşılıklı etkileşimler, bir yandan bireylerin birbirine benzer özelliklerini şekillendirirken diğer yandan bireyleri birbirinden ayıran kişilik özelliklerinin oluşumuna etki etmektedir.

Kişilik kavramı ve kişilik kuramları bireyler arasındaki farklılıkları ve benzerlikleri temele
almaktadır. Bu bağlamda, bir öğretmenin sınıf içindeki bireysel öğrenme ve gelişim ihtiyaçları ile grup süreçlerini düzenleyip yönlendirmesinde kişiliğe ilişkin bilgi sahibi olmasının önemli yararları olacaktır. Sorunun doğru cevabı B seçeneğidir.

Kişilik, kişinin çevresine olan eşsiz uyumunu ve bireyin davranış eğilimlerini içeren oldukça geniş ve kapsamlı bir kavramdır. Karakter, duygular, güdüler, değerler, amaçlar ve algılama şeklinin tamamı bireylerin kişilik yapısını oluşturmaktadır. Sorunun doğru cevabı C seçeneğidir.

Allport’a göre kişilik, bireyin içsel yapısında yer alan, bireyin duygu ve düşüncelerini zyönlendiren bir gerçek iken, Rogers’a göre bireyin deneyimleri ile şekillenen örgütlenmiş kendilik algısıdır. Davranışçı yaklaşımın öncülerinden olan Skinner’a göre insanların davranışlarını anlamak için kişilik veya benlik kavramını kullanmaya gerek yoktur. Freud ise kişiliği, bilinçaltı, örtük ve bilinmeyen bir olgu olarak nitelendirmektedir. Sorunun doğru cevabı D seçeneğidir.

Kişilik, bireyin iç ve dış çevresiyle kurduğu, diğer bireylerden ayırt edici, tutarlı ve yapılaşmış bir ilişki biçimidir. Bu tanımda kişiliğin öncelikle kültürel veya günlük davranış biçimlerinden farklı olarak bireyi, diğer bireylerden ayırt eden özellikler olduğu vurgulanmaktadır. Dolayısı ile sorunun doğru cevabı C seçeneğidir.

Kişilik, bir insanın duyuş, düşünüş, davranış tarzlarını etkileyen faktörlerin kendisine
özgü bir bütünüdür. Sorunun doğru cevabı B seçeneğidir.

Karakter, kişiliğin ahlaki boyutunu, mizaç ise duygusal ve devinimsel boyutunu ifade eder. Sorunun doğru cevabı D seçeneğidir.

Kişiliğin özellikleri şu şekilde özetlenebilir:
• Kişilik, doğuştan getirilen ve sonradan kazanılan özelliklerden oluşur.
• Kişilik, sosyal ortam içinde sergilenen davranışların toplamıdır.
• Kişilik, planlı bir biçimde oluşturulan bir çevrenin ortaya çıkardığı bir olgudur.
• Kişilik, bedensel ve zihinsel özelliklerin toplamından oluşur.
• Davranışların toplamından oluşan kişilik, aynı zamanda davranışlara da yön verir
ve idare eder.
• Her kişilikte doğuştan getirilen bir mizaç vardır ve bu mizaç kişiliğin vazgeçilmez
bir özelliğini oluşturur.
• Kişilik, bireysel dengenin oluşturduğu bir bütündür.

Sorunun doğru cevabı E seçeneğidir.

Kişilik kuramcılarının kişiliğe yönelik bakış açılarını şekillendiren birbirine karşıt görüşler içeren temel felsefi varsayımlar bulunmaktadır. Bu karşıt varsayımlar:
• Özgürlüğekarşıbelirlenimcilik
• Kalıtımakarşı çevre
• Tekilliğekarşı tümellik
• Proaktifliğekarşı tepkisellik
• İyimserliğe karşı kötümserliktir.

Sorunun doğru cevabı D seçeneğidir.