EĞİTİM PSİKOLOJİSİ - Deneme Sınavı - 5

İşbirliğine dayalı öğrenme, öğrencilerin küçük kümeler oluşturarak, ortak bir amaç doğrultusunda birlikte çalışıp öğrenmelerine dayalı bir yaklaşımdır. İşbirlikli sınıflarda, öğrenciler küçük gruplar halinde toplanarak etkileşimde bulunmaktadırlar. Gruplardaki öğrencilerin sayısı 3 ile 5 öğrenci arasında değişmektedir

Bu teknikte de takımlar 2 – 6 kişiden oluşmaktadır. Takımların karma olmasına ve birbirleri ile yakın özellikleri taşımasına dikkat edilmelidir. Öncelikle, ısınma etkinlikleri kapsamında, gruba ad verme, grubun sloganını belirleme ve düşün-tartış-yaz-paylaş çalışmalarına yer verilir. Daha sonra takımda konu ve görev dağılımı gerçekleştirilir. Konu alt bölümlere ayrılır ve öğrencilere bu alt konular verilir. Takım içerisinde görevler lider, kaynak sağlayıcı, denetçi, özetleyici, araştırmacı, kayıtçı, destekleyici, gözlemci-sorun giderici olarak belirlenir. Her oturumda bu görevlerin değişmesi önem taşır. Bu etkinliğin devamında aynı alt bölümden sorumlu olan, farklı takımlardaki öğrencilerin birleşerek etkileşim grupları oluştururlar. Elde ettikleri kazanımları birbirlerine özetlerler. Daha sonra öğrenciler yeniden gruplarına dönerler. Etkileşim gruplarında elde ettikleri kazanımları diğer arkadaşlarına aktararak, tartışırlar. Son olarak, takım içerisindeki etkinlikler öğrenciler tarafından değerlendirilir. Öğrenciler bireysel değerlendirme yaparlar. Elde edilen puanlar takımın puanına yazılır.

Yapılandırmacı yaklaşımın en önemli uygulamalarından biri olan problem dayalı öğrenme ilk defa 1950 yılında ABD’de Case Western Reserve Üniversitesinde başlayarak 1960’lı yıllarda Kanada’da McMaster Üniversitesi Tıp Fakültesinin programlarında uygulanmaya başlanmıştır. Probleme dayalı öğrenme, anlatıma dayalı programlardan, gerçek yaşam problemlerine dayalı programlara geçiş yaparak tıp eğitiminin niteliğini yükseltmek amacıyla geliştirilmiştir.

Planlama aşaması: Bu basamakta, öğrencilerin soruyu yanıtlarken hangi hedeflere ulaşacağı önceden belirlenmelidir. Bu noktada öğrencilerin konuyu belirleme, planlama ve projeyi yapılandırma sürecine katılımları sağlanmalıdır. Süreçte ayrıca beyin fırtınası etkinliklerinden yararlanılabilir.

Örnekolaya dayalı öğrenme gerçek yaşamda karşılaşılan sorunlar için, öğretim sürecinde çözüm yolları üretilerek öğrenmenin sağlanmasıdır. Örnekolaya dayalı öğrenmenin amacı bir olayı inceleyerek; olayın oluşum biçimini belirlemek, olayın nedenlerini belirlemek, olayın sonuçlarını ortaya koymak ve olayla ilgili çözüm yolları önermek, öğrenilenlerin uygulamada kullanılabilmesini sağlamak ve eleştirel düşünme, problem çözme ve karar verme becerilerini geliştirmek biçiminde sıralanabilir. Örnek olaylar genelde yazılıdır, görsel olan olaylara da yer verilebilir.

Öğrenmenin özellikleri: Sergilenen davranışın daha önce bireyin repertuarında olmaması, Bir yaşantı sonucunda kazanılmış olması, Sergilenen davranışın belli bir süreliğine de olsa kalıcı olması, Zihinsel simge ve bağlantılarda meydana gelen uzun süreli değişiklikler.

Bireyin sürekli olarak göstermediği, refleks ve içgüdüsel davranışlar olması Öğrenmenin özelliklerinden değildir.

Öğrenme ile ilgili olarak Öğrenenle İlgili Faktörler

Türe özgü hazır oluş olgunlaşma,güdülenme

Zeka düzeylerinde farklılıklar

Öğrenme için dikkatin ona yöneltilmesi

Çok mutsuz ve depresif olmamak

Öğrenme için istekli olmak  sayılabilir.

Öğrenme için ayrılan zaman şıkkı öğrenme stratejileri ile ilgilidir.

Öğrenme Stratejileri ile İlgili Faktörler: Öğrenmeye ayrılan zaman, Öğrenme ile ilgili yapılan aktiviteler, Öğrenene geri bildirim verme, Programlı öğretim verme

Öğrenme malzemesinin uygun olmaması Öğrenme Malzemesi ile İlgili Faktörlerdendir.

yaparak yaşayarak öğrenme ilkesi için Öğrenci eğitime bizzat katılmalı doğrudur. Diğer seçenekler genel Eğitim –Öğretim ilkeleridir. Bunlardan bazıları şunlardır: Öğrenci eğitiminde ekonomik olmalı, Öğrenci eğitiminde somuttan soyuta olmalı, Öğrenci eğitiminde bilinenden bilinmeyene gidilmeli, Öğrenci eğitiminde güncel olmalı

Klasik Koşullanmanın özelliklerinden bazıları şunlardır: Bitişiklik, Habercilik, Eş zamanlı Koşullanma, Pekiştirme

Açıklık ilkesi genel eğitim öğretim ilkesinden biridir.

Davranışçı öğrenme kuramı öğrenmeyi; bir uyarıcının olması, bu uyarıcıya bir tepkinin verilmesi ve verilen tepkinin pekiştirilmesi olarak özetlenebilecek bir formülle ele almaktadır.

Edimsel koşullanma organizmanın belli bir davranışı gerçekleştirdikten sonra ortaya çıkan uyarıcıların söz konusu davranışı pekiştirmesi üzerine kuruludur.

Klasik koşullanma başlangıçta nötr (ilişkisiz) olan bir uyaranın, geçirilen yaşantılar sonucu koşullu uyaran haline gelmesi durumudur. Belli bir uyaranın varlığında belli bir tepkinin ortaya çıkması olarak tanımlanmaktadır.

Pekiştirme bir davranışın olduğundan daha sık tekrarlanması için organizmaya uyarıcı verme işlemidir.

Ceza bir davranışın yapılma sıklığını azaltmayı hedefleyen uygulamalardır. Dikkat edilirse pekiştirme işleminin aksine burada davranışın arttırılması değil azaltılması hedeflenmektedir.

Sosyal öğrenme kuramında temel olarak modelden öğrenme, taklit yoluyla öğrenme ve gözlem yaparak öğrenme olmak üzere üç öğrenme yolundan söz edilmektedir.

Gözlem Yaparak Öğrenme: Sadece bir kişinin diğer kişilerin davranışlarını basit bir şekilde tekrarlaması değil, çevredeki olayları bilişsel olarak işlemesiyle kazanılan bilgi sonucunda bir davranış sergilemesidir. Öğrenmede bireyin düşünmesi, değerlendirme yapması da sürece karışmaktadır.

Zeirarnik etkisi yazım yanlışı bulunmaktadır. Doğru cevap 

Şekil-zemin ilişkisi: Bu ilkeye göre öğrenme bir şekil zemin ilişkisi içinde gerçekleşir. Organizmanın ihtiyacına bağlı olarak algı alanına giren uyaran şekil, arka planda kalan uyaran ise zemindir.

Zeigarnik etkisi: İnsanlar tamamlanmamış yaşantılarını tamamlanmış olanlardan daha önce ve daha net bir şekilde anımsama eğilimindedirler. Örneğin yarım kalmış bir iş bitirilmiş bir işe göre zihnimiz daha çok meşgul eder.

Pragnanz yasası: Gestalt kuramcıları algısal örgütlemeye yardımcı olan yasaların hepsini kapsayan genel bir yasa oluşturmuşlardır. Her psikolojik olayda anlamlı, tam ve basit olma eğilimi vardır. Koffka’ya göre, kontrol edici koşullar izin verdiği ölçüde organizmanın daha iyi bir bütüne, daha iyi bir şekle, daha iyi bir biçime yönelme eğilimi bulunmaktadır.

Sınıf yönetimi, sınıfın amaçlarının gerçekleştirilmesi için karar verme, planlama, örgütleme, eşgüdümleme ve değerlendirme işlevlerine ilişkin süreçsel bir özellik taşıyan bir disiplindir. Sınıf yönetiminin ilk eylemi karar verme etkinliğidir. Bu aşamada öğretmen hangi amaçlara, hangi uygulamalar yoluyla, hangi yöntem ve tekniklerle ulaşılacağına ilişkin bir seçim yaparak harekete geçer. Planlama, varılmış olan kararın nasıl uygulanacağına, sınıfın amaçlarına nasıl ulaşacağına dair bir düzenlemedir. Sınıf yönetiminde örgütleme, amaçlara ulaştıracak öğretimsel etkinliklerin belirlenmesi, önem sırasına koyulması, sınıfta görev ve sorumlulukların, kuralların, süreçlerin belirlenmesi ve olumlu bir öğrenme ortamının oluşturulmasını içermektedir. Değerlendirme ise sınıfta belirlenen amaçlara ve alınan kararlara ne ölçüde ulaşıldığına ilişkin hem süreç içinde hem de sonunda gerçekleştirilen döngüsel bir dönüt sağlayıcı araç olarak işlev görmektedir. Doğru yanıt C’dir.

Sınıf yönetimi; sınıftaki fiziksel, davranışsal ve örgütsel öğrenme engellerinin ortadan kaldırılarak, öğretim zamanının etkili kullanılması, davranış düzenlemelerinin gerçekleştirilmesi, demokratik ve öğrencinin etkin olduğu bir öğrenme düzeninin sağlanmasıdır. Bu tanıma göre sınıf yönetiminde öğrenme çevresinin düzenlenmesi önemli bir boyut olarak ortaya çıkmaktadır. Aynı zamanda öğretmenin öğretimi örgütleme, denetleme ve yönetme yeterlikleri sınıf yönetimi başarısında yaşamsal ögeler arasında yer almaktadır. Öğretmenlerin yönetim süreçlerini uygularken kendine özgü bakış açılarını, yeteneklerini ve de kişisel özelliklerini bu sürece yansıtmaları, sınıf yönetiminin sanat yönünü de ön plana çıkarmaktadır. Doğru yanıt D’dir.

Sınıfta olup biten olaylar herkesin gözü önünde gerçekleştiği için bu olayların gizliliği bulunmamaktadır. Dolayısıyla her şey açıktır. Ancak olup biten olayların altındaki gerçek nedenlerin her zaman görülenden farklı olabileceği de göz ardı edilmemelidir. Sınıf yönetiminin en önemli unsurlarından biri derse bir planla girmektir. Ancak ne kadar planlanırsa planlansın sınıfta olabilecek her şeyi önceden öngörmek olanaklı değildir. Bu durum öğretmenlerin sınıf yönetim becerilerini olabildiğince geliştirmelerini zorunlu kılmaktadır. Sınıfta aynı anda pek çok farklı yaşantının ortaya çıkması çok boyutlu göstermektedir. Sınıftaki toplumun öğretim yılı sürecinde yaşadıkları o sınıfın ortak tarihini oluşturmaktadır. Öğretmenin bu ortak tarihi bilmesi gelecek için öngörüde bulunmasına olanak verecektir. Doğru yanıt C’dir.

Yapılandırmacılığın temelleri konusunda alanyazında farklı düşünceler olmakla birlikte, bu yaklaşımı benimseyen ilk eğitimcinin 18. yüzyılda İtalya’da yaşayan Giambattista Vico olduğu ileri sürülmektedir. Vico, insanların kendi kendilerine ne yapılandırırlarsa onu anlayabildiklerini ifade ederek “bir şeyi bilen onu açıklayabilendir” diyerek yapılandırmacılığın tanımlanmasına temel oluşturacak açıklamaları ortaya koymuştur.

Yapılandırmacılık bir öğretim yöntemi ya da öğretim stratejisi değildir. Yapılandırmacılıkta öğretimden çok öğrenme üzerinde durulduğu görülmektedir. Bu kuramın özü; bilginin, bireyin zihninde ve bireysel özelliklerine göre anlamlandırıldığı, yapılandırıldığıdır.