EĞİTİM PSİKOLOJİSİ - Deneme Sınavı - 12

Gestalt Öğrenme Kuramı'na göre, şekil-zemin ilişkisi: Bu ilkeye göre öğrenme bir şekil zemin ilişkisi içinde gerçekleşir. Organizmanın ihtiyacına bağlı olarak algı alanına giren uyaran şekil, arka planda kalan uyaran
ise zemindir. Doğru cevap D'dir.

Algıda seçicilik: Duyu organlarına aynı anda birçok uyarıcı da gelse organizmanın beklentileri doğrultusunda ancak bazılarını algılamasıdır. Örneğin kalabalık bir insan topluluğu için de arkadaşımızı ararken herkesin yüzüne ayrıntılı olarak bakmayız. Arkadaşımızı hemen görürüz. Doğru cevap B'dir.

Bilgi işleme modeli insanın öğrenme sürecini insan beynini tıpkı bir bilgisayara benzeterek açıklamaktadırlar. Temsilcileri Gagne, Neisser, Miller, Siegler, Bruner gibi bilim insanlarıdır. Doğru cevap E'dir.

Öğrenme üç temel faktörden etkilenir. Bu faktörleri önem sırasına koymak mümkün değildir. Hangi faktör olumsuz olursa olsun sonuç başarısızlık olacaktır. Doğru cevap C'dir.

Açıklık ilkesi: Açıklık hem öğretilen malzemenin hem de öğrenen kişilerin her türlü yeniliğe açık halde olması anlamına gelmektedir. Açıklık ilkesine uyan bir öğretmen öğrencinin eşyalarla, varlıklarla bire bir karşılaşmasının önünü açar, anlaşılır bir dil kullanır ve öğrenme konusu olan konu, nesne, olay ve olguları öğrencinin etkileşimine sunar. Doğru cevap A'dır.

Yakınsal gelişim alanı: Vygotsky’ye göre, kişinin gelişimi sonu olmayan bir silindire benzer. Bu silindir üzerinde kişinin problem çözme becerileri geliştikçe yukarı doğru bir ilerleme görülmektedir. Bu gelişim alanının en altında yardım almadan çözülen problemler en üstünde ise yardım alınsa da çözülemeyecek problem yer alır. Bunların arasında ise bireyin çözebileceği problem yer alır. Doğru cevap B'dir.

Vygotsky’in kuramına dayanarak sosyal yapılandırmacılığın savunduğu temel görüşler şu biçimde sıralanabilir :
• Öğrenme ve gelişim, sosyal bir etkinliktir.
• Öğretmen, öğrencinin öğrenme sürecinde kolaylaştırıcı görevindedir.
• Öğrencilerin birbirleriyle çalışmaları ve etkileşimleri sağlanmalıdır. Öğrenciler, edindikleri yeni bilgileri arkadaşları ve öğretmenleriyle paylaşarak tartışarak benimserler.

Radikal yapılandırmacılığa göre, bilgi bireyin zihninde bizzat kendisi tarafından oluşturulur. Bu yaklaşım uyarınca, her birey edindiği bilgileri kendi deneyim ve düşünceleri doğrultusunda yapılandırır.  Radikal yapılandırmacı yaklaşım, bilginin keşfedilmediğine, bireyler tarafından oluşturulduğuna inanır. Dolayısıyla bilginin referansı, dış dünya değil bireyin yaşantılarıdır. Bireyin kendi gerçeği dış dünyadaki gerçeğe benzemeyebilir. Buna göre bilgi bilenin kendi bilgisidir ve öğrenme bireysel çabanın ürünüdür. Doğru cevap E'dir.

Johnson ve Johnson, işbirliğine dayalı öğrenmenin beş temel öğesini şöyle sıralamıştır:

1. Olumlu Bağlılık
2 Yüzyüze Etkileşim
3 Bireysel Sorumluluk
4. Sosyal Beceriler
5. Küme Sürecinin Değerlendirilmesi

E şıkkındaki "Olası çözümlerin oluşturulması" ise probleme dayalı öğrenme sürecindeki aşamalardan biridir. Doğru cevap E'dir.

Ayrılıp Birleştirme (Jigsaw) Tekniği: Bu teknikte de takımlar 2 – 6 kişiden oluşmaktadır. Takımların karma olmasına ve birbirleri ile yakın özellikleri taşımasına dikkat edilmelidir. Öncelikle, ısınma etkinlikleri kapsamında, gruba ad verme, grubun sloganını belirleme ve düşün-tartış-yaz-paylaş çalışmalarına yer verilir. Daha sonra takımda konu ve görev dağılımı gerçekleştirilir. Konu alt bölümlere ayrılır ve öğrencilere bu alt konular verilir. Takım içerisinde görevler lider, kaynak sağlayıcı, denetçi, özetleyici, araştırmacı, kayıtçı, destekleyici, gözlemci-sorun giderici olarak belirlenir. Her oturumda bu görevlerin değişmesi önem taşır. Bu etkinliğin devamında aynı alt bölümden sorumlu olan, farklı takımlardaki öğrencilerin birleşerek etkileşim grupları oluştururlar. Elde ettikleri
kazanımları birbirlerine özetlerler. Daha sonra öğrenciler yeniden gruplarına dönerler. Etkileşim gruplarında elde ettikleri kazanımları diğer arkadaşlarına aktararak, tartışırlar. Son olarak, takım içerisindeki etkinlikler öğrenciler tarafından değerlendirilir. Öğrenciler bireysel değerlendirme yaparlar. Elde edilen puanlar takımın puanına yazılır. Doğru cevap D'dir.

Proje tabanlı öğrenme, öğretilmek istenen içerik üzerinde öğrenmenin derinliğini, gerçeklerin öğrenilmesinden çok kavram ve ilkelerin kavranmasını, birbirinden ayrı beceriler kazandırmak yerine karmaşık problem çözme becerilerinin kazandırılmasını vurgulayan bir anlayışı içermektedir. Doğru cevap C'dir.

Bilginin farkında olunması: Bireyin belli bir bilgiyi kullanarak bir problemi çözmesi ile kendisini o problemin çözümüne ulaştıran stratejinin ne olduğunu fark etmesi iki ayrı şeydir. Dolayısıyla öğrencilerin sahip oldukları bilginin farkında olmalarını sağlayacak etkinlikler, onların geriye dönüp ne yaptıklarını gözden geçirmelerine olanak verecek etkinliklerdir. Örneğin, proje, örnekolay, rol oynama gibi etkinlikler bu farkındalığın sağlanmasına yardımcı olur. Doğru cevap B'dir.

Öğrenme özneldir. Öğrenme, bireylerin öğrendiği şeyleri çeşitli semboller, imgeler, grafikler ve modeller yoluyla içselleştirmesidir. Doğru cevap A'dır.

Öğrenme sosyaldir. Öğrenme bireylerin bakış açılarını paylaşma, bilgi alışverişinde bulunma ve işbirliği içinde başkalarıyla olan etkileşimleri sayesinde gelişir. Doğru cevap D'dir.

Gereksinmeleri, ilgileri, korkuları ve istekleri kapsayan genel bir kavram olan motivasyon, davranışa enerji verip bireyi bir amaç için harekete geçiren güç anlamına gelmektedir. Doğru cevap B'dir.

Bir öğrencinin bir dersi anne-babasının zoruyla çalışmak için ortaya koyduğu davranışlar durumluk güdüye; dersi sevdiği ve ilgi duyduğu için derse çalışması ise sürekli güdüye örnek olarak verilebilir. Gerçekleştirdiğimiz çoğu eylemi, temel gereksinimlerimiz motive eder: Mutfağa gidip bir bardak su alırız; bunu susadığımız için yaparız. Vücudumuzdaki sıvı seviyesi normalin altına düşmüş, bu da vücudumuzda bir dizi fizyolojik mekanizmayı harekete geçirmiştir. Görüldüğü gibi birincil güdüler, dürtü kaynaklı fizyolojik temelli öğrenilmemiş güdülerdir. Doğru cevap A'dır.

Hem insanlar hem de hayvanlar üzerinde yapılmış araştırmalar, dışsal motivasyonun zamanla içsel motivasyonu arka plana itip yok edebildiğini göstermiştir. Bu duruma aşırıya gitme (overjustification) adı verilmektedir. Doğru cevap B'dir.

Davranış Şartlandırma Teorisi, Süreç Teorilerinden birisidir. Doğru cevap A'dır.

Adams, eşitsizliğe verilen tepkilerin kişiden kişiye değişmesine karşılık, eşitsizliği azaltmak diğer bir ifadeyle algılanan eşitsizliği, algılanan eşitlik durumuna çevirmek için genel olarak davranışsal ya da psikolojik yönelimli altı yöntem tanımlamıştır. Bunlardan biri olan çıktıları değiştirme: Kişi girdilerini değiştirmeksizin çıktılarını değiştirebilir. Örneğin; düşük not alanlar daha iyi sınıf koşulları, daha iyi kitaplar ya da daha iyi öğretmenler isteyebilirler. Doğru cevap C'dir.

Edwin A. Locke ve Gary P. Latham tarafından 1960-2002 yılları arasında gerçekleştirilen yüzlerce araştırma sonucunda geliştirilen Amaç Teorisinde, insanların kendileri için saptadıkları amaçlar ve bu amaçları başarmanın kendileri için ödül olacağından, eyleme bu amaçlar için motive oldukları görüşü savunulmaktadır. Doğru cevap D'dir.