EĞİTİM FELSEFESİ

Daimici eğitim felsefesinde çocukta ruhsal ve zihinsel potansiyeli geliştirmek hedeflenir. Bu çerçevede insan aklını ve iradesini geliştirme, içinde yaşadığı dünyaya değil, evrensel ve değişmez gerçeğe uyum sağlama temel savları arasında yer almaktadır. Bireyin potansiyelini keşfetme ve kültür aktarımı daimiciliğin dışında yer alan unsurlardır. Doğru Yanıt B seçeneğidir.

Daimicilikte öğretim programında, insan yaşamındaki evrensel ve tekrar eden konulara önem verilmeli, aklı geliştirecek düşünsel konuları içermeli ve mantıksal bütünlülük olmalıdır. Bu konuların öğretilmesinde ezberleme, mantık yürütme, tümdengelim gibi yöntemler kullanılmalıdır. Ölçme sistemi aklı kullanılmasına dayandırılarak elitist anlayış doğrultusunda seçici olmalıdır. Tarık öğretmenin benimsediği eğitim anlayışı daimiciliği yansıtmaktadır. Doğru Yanıt A seçeneğidir.

Daimicilik önceden var olan bilgiye odaklanırken; esasicilik kültür aktarımına odaklanmıştır. Öğretim süreçlerinde daimicilik tümdengelimi, esasicilik tümevarımı kullanmaktadır. Esasicilikte beceri kazandırma ön planda ve ölçme içeriğin yansıtılmasına dönükken; daimicilikte bilgilerin var olan keşfedilmesi ve ölçmede akıl yürütme durumlarının ortaya çıkarılması hedeflenmektedir. Ancak her ikisi de içeriği öğrenme süreçlerinin merkezine yerleştirmektedir. Doğru Yanıt E seçeneğidir.

İlerlemecilik felsefesine göre öğretmen öğreticilikten çok rehberlik görevi yüklenmektedir. Öğretmen sınıf­ta demokratik ve işbirliğine dayalı bir öğrenme ortamı oluşturma görevi yüklenir. Yeniden oluşturmacılık felsefesinde de öğretmen, demokratik tutumlara sahip olmalı, öğrencileri demokratik bir biçimde değişime hazırlamalıdır. Bu bağlamda ilerlemecilik ve yeniden oluşturmacılık eğitim felsefelerinde öğretmene yüklenen görevler birbirine benzer olarak öngörülmektedir. Doğru Yanıt C seçeneğidir.

En yalın haliyle pragmatizme göre doğrunun ölçütü yarardır ve yararlı olan şey doğrudur. İlerlemicilik felsefesine dayalı eğitim sistemlerinde içeriğin ve konuların belirlenmesinde bireysel ve toplumsal yararın gözetilmesi pragmatizm ve ilerlemecilik ilişkisini ortaya koyan bir durumdur. Doğru Yanıt D seçeneğidir.

Yeniden oluşturmacılık, felsefesi diğer eğitim felsefelerinden temel farklılığı gelişmeci değil, değiştirmeci olmasıdır. Yeniden oluşturmacılık gelişme değil bir “atlama”dır. Bu akıma göre batı uygarlığının düştüğü bunalımdan kurtulması için toplumun var olan değerlerinin yeniden yorumlanması kaçınılmaz bir zorunluluktur. Buna göre yukarıda verilen ifade yeniden oluşturmacılığın temel özelliği olan değiştirmeciliğine vurgu yapmaktadır. Doğru yanıt B'dir.

Politeknik eğitim şu temel ilkeleri benimsemektedir:
• Uygulama ve kuram arasındaki bütünlük sağlanmalıdır.
• Okul bir endüstri kurumu gibi üretim merkezi olmalıdır.
• Kolektif bilincin oluşturulması için birlikte çalışma ve üretimde bulunma etkinliklerine yer verilmelidir.
• Kişilik eğitimi önemsenmelidir.
• Diyalektik akıl yürütme öğretilmelidir.
• İdeolojik eğitim yapılmalıdır.
• Beden ve sanat eğitimi yapılmalıdır.
• Politeknik eğitimde ölçme ve değerlendirme öğrencinin diyalektik akıl yürütmenin kullanıp kullanmadığının, üretime katkısı, kolektif çalışma gücü ve topluma katkısı gibi konuları içermelidir.

Buna göre; ideolojik eğitim, diyalektik akıl yürütme ile kuram ve uygulama bütünlüğü politeknik eğitimin ilkeleri arasında yer almaktadır. Mutlak gerçekliklerin aktarılması ile her yerde aynı tip eğitimin verilmesine dayalı evrensel ve değişmez anlayışı ise daimicilik felsefesinin özellikleri arasında yer almaktadır. Doğru yanıt C'dir.

Eğitim felsefesi, eğitimin gerçekleştirilmesinde farklı alanlar arasında eşgüdüm sağlayarak bütüncül bir yaklaşım sağlar. Eğitim felsefesi, farklı disiplin ve
yaklaşımların eğitim alanına uyarlanmasında birliktelik sağlar. Eğitim; planlama, yönetim ve değerlendirme boyutlarıyla karmaşık bir süreçtir. Eğitim felsefesi bu bağlamda ‘kılavuz liderlik’ işlevi yüklenir. Örneğin amaç, içerik, süreç ve değerlendirme birlikteliğini sağlanması için yol göstericidir. Ayrıca eğitim felsefesi; sosyal, siyasal yapı ve eğitim programı uyuşumunun sağlanmasına katkıda bulunur. Eğitim felsefesi eğitimin amaçlarını etkileyen ve belirleyen etkenlerden biridir. Eğitimin amaçlarının sisteme yön veren sosyal, ekonomik ve siyasal süreçlerden soyutlanması olanaksızdır. Amaçlar, özleri gereği okulların sosyal rolleri ve çocukların gereksinimleri açısından bir eğitim felsefesini yansıtır

Türkçede değişmezcilik ya da kökleşik görüş adlarıyla da anılır. Daimicilik felsefesi daha çok idealist ve realist felsefeden
etkilenmiştir. Eğitim felsefeleri içinde en tutucu, gelenekçi ve esnek olmayan felsefe olarak bilinir

Esasiciliğe göre insan toplumsal ve kültürel bir varlıktır; hiçbir bilgi ile doğuştan donanık değildir. Bu nedenle toplumsal kültürde bulunan kesin doğrular yeni kuşaklara aktarılmalı; böylece değişim, kuşaklararası çatışma önlenmeli, kültürel miras korunmalıdır.

Esasicilik felsefesine yönelik yapılan eleştiriler genelde bu felsefenin muhafazakâr olmasına ve eğitim alanına yönelik sahip olduğu tek boyutlu bakış açsına yöneliktir. Esasicilik, öğrencinin serbestîsine karşıt olması bakımından özgürlük karşıtı görülür

Politeknik eğitim şu temel ilkeleri benimsemektedir:
• Uygulama ve kuram arasındaki bütünlük sağlanmalıdır.
• Okul bir endüstri kurumu gibi üretim merkezi olmalıdır.
• Kolektif bilincin oluşturulması için birlikte çalışma ve üretimde bulunma
etkinliklerine yer verilmelidir.
• Kişilik eğitimi önemsenmelidir.
• Diyalektik akıl yürütme öğretilmelidir.
• İdeolojik eğitim yapılmalıdır.
• Beden ve sanat eğitimi yapılmalıdır.
• Politeknik eğitimde ölçme ve değerlendirme öğrencinin diyalektik akıl yürütmenin kullanıp kullanmadığının, üretime katkısı, kolektif çalışma gücü
ve topluma katkısı gibi konuları içermelidir.

Söz konusu öğretim teknikleri daimicilik eğitim felsefesinin içerisnde yer almaktadır.

Politeknik eğitim, diyalektik materyalist felsefeye dayanan bu anlayış genelde
reel sosyalist ülkelerde uygulama olanağı bulmuştur. Arke olarak madde, maddedeki çelişki ve onun doğurduğu çelişkidir. Temsilcileri Diderot, Holbach, Marks ve Engels’tir. Eğitimin genel amacı insanlar arasında barışı, kardeşliği ve adaleti sağlayarak sömürüye son verilmesine katkı vermektir.

Yeniden oluşturmacılık, felsefesi diğer eğitim felsefelerinden temel farklılığı
gelişmeci değil, değiştirmeci olmasıdır. Yeniden oluşturmacılık gelişme değil bir
“atlama”dır (Varış, 1987, s. 73). Bu akıma göre batı uygarlığının düştüğü bunalımdan kurtulması için toplumun var olan değerlerinin yeniden yorumlanması kaçınılmaz bir zorunluluktur.

Özverili öğretici, otorite figürü, iyi güzel ve doğrunun yayıcısı, zihnin gelişimini sağlayan direktör, erdemlik taşıyıcısı ve öğreticisi şeklinde öğretmen-öğrenci rolü yer almaktadır.

Eğitimin felsefi açıdan ele alınışında eğitimin dış görünüşü, eğitimin içeriği ve kullanılacak dil olmak üzere üç öğe üzerinde durulur. Dolayısıyla, doğru cevap A.

Genel olarak formel eğitimin planlı, programlı bir amaç doğrultusunda belirli bir mekânda uzman kişilerce yapılması amaçlanır (Şimşek, 2008, s. 5). Eğitim alanında amaçlı, düzenli ve sistemli çalışılması zorunluluktur. Bu bağlamda eğitim felsefesi program geliştirme sürecinde amaçların temel sayıltılarının açıklığa kavuşturulması, aday amaçları belirlenmesi ve değiştirilmesi ile amaç iç ve dış tutarlılıklarını değerlendirilmesi ve amaçların önem sırasına koyulması konularında eğitim alanına katkıda bulunur. Bu sebeple, doğru cevap B şıkkıdır.

Tüm seçenekler eğitim felsefesinin işlevlerinden birine karşılık gelmesine rağmen soruda dile getirilen konu eğitim felsefesinin eğitimin işlevlerinin ne olacağını belirlemesine dairdir. Dolayısıyla, doğru cevap C şıkkıdır.

Türkçede değişmezcilik ya da kökleşik görüş adlarıyla da anılır. Daimicilik felsefesi daha çok idealist ve realist felsefeden etkilenmiştir. Eğitim felsefeleri içinde en tutucu, gelenekçi ve esnek olmayan felsefe olarak bilinir (Wiles ve Bondi, 2002, s. 64). Bu görüşe göre bütün zamanlar ve toplumlarda gerçeğin yapısı değişmemektedir. Bu nedenle Daimiciler geçmişe dönerek insan doğası, gerçek, bilgi, erdem ve güzellik gibi evrenin değişmeyen görünümlerini öne çıkarırlar (Erden, 1998, s. 128). Genelde yeni kuşağın davranışlarının iyi, güzel ve doğru olmadığı ileri sürerler. Bu nedenle eğitimde kültürel değerlerin aktarımının son derece önemli olduğunu savunurlar. Daimicilik felsefesine dayanan eğitim sistemleri konu ve içerik açısından şu nitelikleri göstermektedir. Konular ve içerik genelde yapıyı koruyan önceden belletilmiş apriori bilgilerin aktarılmasını amaçlayan içeriklere sahiptir. Sınıf ortamında gerçeklerin değil, ideal olanın sunulması ve öğrencilerin akıllarını ve iradelerini geliştirme olanaklarının yaratılması savunulur. Dolayısıyla, doğru cevap A şıkkıdır.