EĞİTİM FELSEFESİ - Deneme Sınavı - 11

Bilimsel önermeler genellikle sentetiktir; ancak felsefi önermeler genellikle analitik ve bazen de metafiziktir: Felsefe ve bilim özleri gereği aklın ürünleridir, yani ikisinde de akılcı bir eylemlilik söz konusudur. Buna karşılık bilimsel önermelerin evrende karşılıkları vardır ve kanıtlanan türdendir. Felsefi önermeler ise analitik ve metafiziktir yani deney, gözlem, araştırma ve belgeleme yoluyla kanıtlanacak türden değildir. Bir bakıma temele alınan bir önermeden onunla çelişmeyen iç tutarlığı olan önermeler elde edilir

Eğitimin istendik davranış oluşturma süreci olarak tanımlanması genel kabul gören bir yaklaşımdır. Bu öz gereği istendik davranış değişimi oluşturmak eğitimin genel amacıdır.

Tarihsel olarak bakıldığında felsefe teriminin ilk kez Pytagoras’ın kullandığı belirtilmekle birlikte felsefe (Philosophia) terimi kesin anlamını Platon ve Aristoteles felsefesinde kazanmıştır. Kaynağı Yunanca philosophia terimine dayanan felsefe, “sevgi” (philia) ve “bilgi, bilgelik” (sophia) sözcüklerinin birleşmesinden oluşmuştur.

Felsefe evren ve bütün hakkında belirli bir görüş elde etmeye çalışan bir çabadır: Felsefe bireyin dünden bugüne kazandığı bilgi ve deneyim birikimi ile edindiklerinin sistemleştirilmesine olanak verir. Bu süreç bir bakıma bireysel bir dünya görüşünün oluşturulmasıdır. Ancak felsefe olay ve olgulara dar, tek yön- lü bir anlayışla değil; bütüncül bakmayı amaç edinir. Filozof bakış, yaşamı bir iş adamı ya da sanatçının salt kendi uzmanlık alanı açısından görmek yerine; bir bütün olarak kavranılmasını amaçlar. Felsefe burada “düşünce felsefesi”ni “eleştirel felsefe”den ayrık tutar. Felsefe değişik bilim ve çalışma alanlarının düşünce ve sonuçlarını alarak daha bütüncül olana ve evrensele yaklaşır.

Diğer şıklarda yer alan ve böyle olmakla ya bir felsefi yaklaşıma ya da felsefeyle dolaylı olarak bağlantı içerisinde olan bilimlere karşılık gelen unsurların aksine, bilgiyle ilgili olan felsefi araştırmaları kendi kapsamı altında bir araya getiren epistemoloji, bizzat felsefenin ana bir disiplini olarak kabul edilmektedir, ayrıca bkz; Eğitim Felsefesi-1, s. 5-7

Kant sonsuz bir belirsizliğe giden bir felsefi araştırmanın özlü deyişini bu ileri sürümünde yansıtmaktadır, ayrıca bkz; Eğitim Felsefesi-1, s. 5

Cevap şıkkında belirtilenin aksine felsefe ve bilim Antik Yunan’dan modern ve hatta postmodern dönemlere kadar bir ve aynı yolda ilerlemişlerdir, ayrıca bkz; Eğitim Felsefesi-1, s. 7

Kazanımlar bir yana, tutarlı olmayan bir açıklama, tutarlı bir bütünü açıklama uğruna ileri koşulan yöntemin bu temel amacına aykırıdır, ayrıca bkz; Eğitim Felsefesi-1, s. 8

Tanımın geçtiği yer için bkz; Eğitim Felsefesi-1, s. 8

Epistemoloji; etikten, ontolojiden, estetikten veya teolojiden farklı olarak yalnızca bilgiyle ilgilenmektedir

Ahlak felsefesi iyinin görüldüğü her yerdedir, ayrıca bkz; Eğitim Felsefesi-1, s. 6

Diğer şıklar felsefe ve eğitim arasındaki etkileşime ilişkin değil; felsefe, bilim ve eğitim hakkında genel açıklamalarda bulunurken, cevap şıkkında belirtilen, felsefenin eğitim süreçleriyle olan doğal ilişkisinin temel bir nedenini sunmaktadır, ayrıca bkz; Eğitim Felsefesi-1, s. 11

Felsefi bir bilgi pratik ve estetik bilimler için de kullanılabilmektedir, ayrıca bkz; Eğitim Felsefesi-1, s. 1-11

Eğitim ülke yönetimine katkısı açısından politik; kıt kaynakların üretilmesi ve tüketilmesine etkisiyle ekonomik; insan davranışını toplumsal süreçte değiştirmeyi amaçlaması yönüyle de toplumsal nitelik taşır.

Eğitimin tüm işleyişinde eğitim felsefesi kılavuz işlevi görür.

Eğitim felsefesi, farklı disiplin ve yaklaşımların eğitim alanına uyarlanmasında birliktelik sağlar. Eğitim; planlama, yönetim ve değerlendirme boyutlarıyla karmaşık bir süreçtir.

Daimicilik, eğitim felsefeleri içinde en tutucu, gelenekçi ve esnek olmayan felsefe olarak bilinir. Bu görüşe göre bütün zamanlar ve toplumlarda gerçeğin yapısı değişmemektedir.