EĞİTİM BİLİMİNE GİRİŞ - Deneme Sınavı - 27

Her politik düzen, kendi varlığını sürdürmeyi sağlayacak bir eğitim sistemi planlar.

Psikoloji; insan davranışları, öğrenme biçimi ve zekâ gibi konularda çalışmalar
yaparak eğitim politikalarının hazırlanmasına ve gerçekleştirilmesine katkı
sağlamaktadır.

Toplum ve birey açısından bakıldığında eğitimin kasıtlı kültürleme süreci olarak
tanımlandığı görülmektedir. Bu tanımda vurgulanan “kasıtlı kültürleme” sözcüğü, aslında politik anlayışı ve onun istediği davranış değişimini ifade etmektedir.

Psikoloji: Psikoloji, insan davranışlarını ve bu davranışların nedenlerini incelemektedir. Psikoloji; insan davranışları, öğrenme biçimi ve zekâ gibi konularda çalışmalar yaparak eğitim politikalarının hazırlanmasına ve gerçekleştirilmesine katkı sağlamaktadır. Öğrenme kuramları ile ilgili açıklamalar, psikolojiden gelmekte ve öğrenmeyle ilgili ilkeler öğrenme psikolojisi çalışmaları sonucunda ortaya konmaktadır. Psikoloji, kişilik gelişimine ilişkin çalışmalar yaparak sağlıklı kişilik gelişimine katkı getirecek bilimsel bilgiler sunmaktadır. Psikolojinin sunduğu bu bilgiler, aynı zamanda eğitim politikalarının bireyin gelişmesine yönelik bilimsel gerekçelerini oluşturmaktadır. 

Sosyoloji: Sosyoloji, eğitim politikasının belirlenmesinde etkili olan alanlardan birdir. Eğitim kavramı ile ilgili tanımların kimilerinde eğitimin “kültürleme süreci” olarak ifade edildiği bilinmektedir. Eğitimin bu tanımından yola çıkarak eğitim politikalarının sosyolojisi ile yakın ilişki içinde olduğu söylenebilir. Toplum, sürekli değişim içindedir; eğitim politikaları, bu değişimin yönünü, zamanını, hızını ve gerçekleştirilme biçiminin planlanması işini üstlenmektedir. Toplumsal yapının biçimlendirilmesinde ya da toplumsal yapının belirlenmesinde etkili bir araç olması nedeniyle politika, eğitim sosyolojinin konusu olarak ele alınmaktadır (Ergun, 2005, s.39). Bu açıdan bakıldığında toplumsal yapıya ilişkin hedeflerin gerçekleştirilmesi için sosyoloji ve eğitim politikaları arasında güçlü bir ilişki olması gerektiği açıkça görülmektedir. 

Tüm ifadelerde eğitim bilimi ve politika ilişkisine dair bazı çıkarımlar yer almaktadır. Eğitim kasıtlı bir kültürleme ve davranış değişimi süreci olup, bu süreç politik anlayış ve değerlere göre değişkenlik gösterir. Bu bağlamda bir ideoloji tarafından istenmeyen davranışlar tüm kültürlerde benzer ya da aynı olamaz.

Eğitim kavramı ile ilgili yapılan tanımlar dikkate alındığında bu tanımların iki görüş etrafında toplandığı görülmektedir. Bu görüşlerden biri sosyolojik/toplum bilimsel, diğeri ise psikolojik/bireysel görüştür. Sosyolojik görüş, eğitim yoluyla bireylere geçmiş birikimler aktarılarak onların topluma uyum sürecinin güçlendirileceğini savunmaktadır. Psikolojik görüş ise bireyin yeteneklerini en üst düzeye çıkartarak onun gelişimine katkıda bulunmak için eğitimden araç olarak yararlanılması gerektiği anlayışına dayanmaktadır (Ergun, 2005, ss. 39-41). Seçeneklerde belirtilen tüm ifadelerin hem sosyolojik hem psikolojik görüşe göre değerlendirilebilecek yönleri bulunmakla birlikte, topluma uyum süreçlerine destek olmak sosyolojik; bireyin yeteneklerini geliştirmeye katkıda bulunma ile ilgili diğer maddeler ise psikolojik görüş ile daha yakından ilişkilidir.

Eğitim politikası

13-17 Kasım 1999 tarihleri arasında yapılan XVI. Milli Eğitim Şûrası’nda sözü edilen tüm ilgililerin katılımı sağlanmıştır. Bu nedenle doğru cevap "E" dir.

Eğitim kurumları açısından maliyet, eğitim hizmetlerinin bir biriminin üretilmesi sürecinde kullanılan tüm girdilerin değerini ifade etmektedir.

Büyüme; bir ülkenin toplam olarak reel milli gelirinde meydana gelen yıllık artış oranını ifade etmektedir.

Maliyet, ekonomik süreçlerde genel olarak para
ile ifade edilmektedir.

Kamu yönetimi, eğitim kurumları, özel öğretim kurumları, öğretmenler ve Milli Eğitim Bakanlığı; eğitim hizmetlerinin üreticisi durumundadırlar.

Doğru cevap "c" seçeneğidir.Yani "öğrenci velileri"dir.

Mal ve hizmetlerin insan gereksinimlerini gidermesi amacıyla kullanımı, tüketim kavramıyla açıklanmaktadır.

Ekonomik büyüme ve kalkınma kavramları, çoğunlukla birbirlerine yakın kavramlar olarak görülse de yapısal olarak farklılık göstermektedir. Genel olarak bir ülkenin kişi başına düşen milli gelirinin artması durumunda, o ülkenin bireylerinin yaşam standartlarının da yükseleceği varsayılır. Ancak bu iki durum arasında her zaman doğru orantı olmayabilmektedir (Kaynak, 2005, ss.48-49). Ekonomik büyüme, bir ülkenin toplam olarak reel milli gelirinde meydana gelen yıllık artış oranını ifade etmektedir. Gelişmekte olan ülkelerdeki kalkınma politikalarının birinci basamağı, gelişmiş ülkelerle aralarındaki gelişmişlik uçurumunu kapatmak amacıyla daha hızlı bir büyüme düzeyine ulaşmaktır (Seyidoğlu, 1992, s.106). Büyüme ve kalkınma kavramları, ekonomi biliminin bir alt dalı olan kalkınma ekonomisinin temel konularını oluşturmaktadır. Kimi ülkeler, kalkınma sürecini yaşamadan da ekonomik büyüme süreci içerisinde olabilmektedir. Büyüme daha çok nicel, kalkınma ise nicelikle birlikte nitelik boyutunu da içeren bir kavramdır.

Ekonomik kalkınma, bir ülkedeki ekonomik dönüşüm süreciyle birlikte sosyal dönüşümün de gerçekleşmesini kapsayan bir kavramdır. Bu anlamda kalkınma çabaları şu boyutlarda ele alınmaktadır (Kaynak, 2005, ss.43-47): • İnsanların doğayla mücadele ederek yaşamlarına devam etmelerini sağlayan üretim ve teknoloji • İnsanların yaşam standartlarını yükselten insan • Bireylerin iş ve istihdam koşullarını geliştiren istihdam • Küresel ekonomik rekabette ülkelerin diğerlerine göre önde yer almalarını kapsayan liderlik • Ekonomik üretim sürecini, çevreye minimum zararı verecek biçimde gerçekleştiren çevre • İnsanların ekonomik, sosyal ve siyasal yönlerden yaşam düzeyini yükselten özgürlük

Ekonomik büyüme, bir ülkenin toplam olarak reel milli gelirinde meydana gelen yıllık artış oranını ifade etmektedir. Ekonomik kalkınma ise bir ülkedeki ekonomik dönüşüm süreciyle birlikte sosyal dönüşümün de gerçekleşmesini kapsayan bir kavramdır. Kimi ülkeler kalkınma sürecini yaşamadan da ekonomik büyüme süreci içerisinde olabilir. Bu bağlamda toplam reel milli gelirdeki artış daha çok nicel, diğer seçeneklerde sunulan kalkınma göstergeleri ise söz konusu nicelikle beraber nitelik boyutunu da içeren bir kavramdır.

Tablo 6.1’de de görüleceği üzere soru kökünde verilen değişkenler bağlamında en kalabalık eğitim kademesi ilköğretimdir.

Eğitim hizmetlerinden yararlanmak amacıyla yapılan kırtasiye harcamaları, öğrenim ve kayıt bedelleri, eğitim hizmetinin sürdürülebilmesi için yapılan barınma ödemeleri, servis ücretleri kişisel eğitim harcamalarını oluşturmakta iken, öğretmen maaşları kamu harcamalarını oluşturmaktadır. Doğru cevap E'dir.

Alternatif Maliyet