DÜNYA MUTFAKLARI II - Deneme Sınavı - 17

Yiyecek hizmetlerine ilişkin en eski kayıtlar Mısır’da bulunurken; mutfak kültürü ise, en eski uygarlıklardan olan Çin, Hitit ve Mezopotamya ile birlikte gelişmiştir.

Yiyecek hizmetlerine ilişkin en eski kayıtlar Mısır’da bulunurken; mutfak kültürü ise, en eski uygarlıklardan olan Çin, Hitit ve Mezopotamya ile birlikte gelişmiştir.

Japonca ismini oluşturan kanji karakterler “güneş” ve “orijin” manasına gelir. Bu karakterler sebebiyle Japonya “Doğan Güneşin Ülkesi” olarak da bilinmektedir.

Japonya yaklaşık üç bin civarındaki adadan oluşan bir ülkedir. Bu adaların içinde en büyükleri olan Honşu, Hokkaido, Kyuşu ve Şikoku adaları ülkenin %97’sini oluşturur.

1947 yılında anayasanın kabulünden sonra Japonya parlamenter monarşi ile yönetilmektedir. Devletin başı Japon imparatoru, hükümetin başı ise başbakandır. Seçimle işbaşına gelen bir meclisi vardır

Ülke toplam yıllık balık avcılığında dünyada 4. sırada gelmektedir.

Japonya’da çok sevilen bir balık türü olan Balina, uluslararası antlaşmalar gereği avlanması yasak olduğu için avlanamamaktadır.

Yemeğe başlamadan önce yenilecek olan bitki ya da hayvana, minnet ve teşekkürleri ifade etmek için “itadakimasu” denir.

Wasabi, su kenarında yetişen bayır turbu. Kök bitki, küçük uzun patates şeklinde tüketilir.

Tofu, çok proteinli ve östrojen içeren soya fasulyesi.

Japonya tarihi, Çin’de bulunan kayıtların dışında, günümüze kadar ulaşan eski belgeler “Koci-ki” ve “Nihon-şoki” (yada Nihongi) adındaki iki yarı mitolojik kaynaktan ibarettir. Bu iki kaynak MÖ yedinci yüzyıl ve MS yedinci yüzyıl arasındaki olayları anlatmaktadır.

Japonya’da ülke topraklarından ekime elverişli olan alan, ülkenin yüz ölçümünün 1/5’i oranındadır. Japonya’nın yalnızca %13,3’ü tarıma uygundur. Bu nedenle Japonya tarımda dışa bağımlı olan bir ülkedir ve dünyanın en çok tarımsal ürün ithal eden ülkeleri arasında yer alır. Japonya’da yetişen ürünlerin başında pirinç ve buğday gibi tahıllar; portakal, karpuz ve armut gibi meyveler; sığır, piliç, domuz gibi hayvanlar; süt ve yumurta gelmektedir.

Japonya’da yemek Haşi adı verilen yemek çubukları ile yenilir. Yemeğe başlamadan önce yenilecek olan bitki ya da hayvana, minnet ve teşekkürleri ifade etmek için “itadakimasu” denir. Bu kelimenin anlamı “alıyorum”dur ve yenilecek olan bitki veya hayvana .. “Sen benim için, beni yaşatmak için öldün / öldürüldün, ben de senin bedenini tüm minnet ve teşekkür duygularımla alıyorum / kabul ediyorum” demek için söylenir.

Japon kültüründe yemek yer sofrasında, minderlerde oturularak yenmektedir. Genellikle ortaya büyük tabaklarda gelen yemeklerden herkes kendi tabağına Haşi ile almaktadır. Kendi tabağına yemek alınırken Haşi’nin ağıza giren kısmı değil diğer tarafı kullanılmaktadır.

Suşi, pirinç sirkesi ve şeker ile tatlandırılmış pirincin, çiğ balık, deniz ürünleri, sebzeler veya omlet ile çeşitli biçimlerde bir araya getirilmesinden oluşan bir yemektir. Suşi’nin içerisindeki balık tamamen çiğ olabileceği gibi, marine edilmiş veya füme olarak da hazırlanabilmektedir.

Sake, Japonların pirinç ve tahıl tozundan yapılan ulusal içkisidir. Yaklaşık % 18-20 alkol içerir. Hafif ekşimsi bir tadı vardır. Sake yıllandırılmaz. Aroması çok iyi koşullarda muhafaza edilirse altı aydan bir yıla kadar korunabilir. Sake, türüne göre soğuk ya da sıcak olarak servis edilir ve özel sake bardaklarında içilir.

Tempura, sebze, balık ve midyenin su, un, yumurta karışımına batırılıp susam yağında kızartılmasıdır. Özel hazırlanan bir hamura bulanan büyük karides, mevsim balıkları ve sebzelerin yumurta, su ve unlu bir karışıma bulandıktan sonra kızgın yağda kızartılmasıyla yapılmaktadır.16. yüzyılda Portekizliler tarafından Japonya’ya gelmiştir. Tempura’nın hamuru soğuk su, un ve yumurta ile hazırlanmaktadır.

Japonlar dünyada en uzun yaşayan insanlardır. Ayrıca Japonya’daki obezite oranı da %3 kadar düşük bir orandır. Japon yemek kültürünün bu konularda önemli katkıları olduğu düşünülmektedir. Özellikle yemek pişirme yöntemi ve inandıkları beslenme felsefesi bu konularda etkili olmaktadır. Öncelikle Japonlar, yemeklerini hafif bir buharlı tavada son derece hızlı bir şekilde pişirirler. İkinci olarak, “Hara hachi” felsefesine uygun davranırlar. “Hara hachi” Japonca Okinawa dilinde “sofradan tam doymadan kalkmak” anlamına gelmektedir.

Besinlerin doğal ve mevsime uygun bir şekilde tüketildiği Japon mutfağında Çin mutfağının etkileri görülmektedir. Milattan önce 300’lü yıllarda Çin mutfağının etkisi altında kalan Japonya, Çinlilerden pirinç yetiştirmeyi, haşi kullanmayı, soya sosu ve tofuyu öğrenerek kendi mutfağında uygulamaya başlamıştır.

Çay, Japon kültüründe içecekten ziyade bir seremoni, bir sanat, törensel bir keyiftir. Çay, Japonlar için geleneksel kültürün en önemli ögelerinden biridir. Hatta halk dilinde kaba insanlara, duyarsız kişilere “çayı eksik” denilmektedir. Çay, Çin kamelyası diye bilinen bitkinin kurutulmuş yapraklarından yapılan çok eski bir iksir ya da içkidir.