DÜNYA MUTFAKLARI I - Deneme Sınavı - 22

Meksika’nın en meşhur içeceği tekila, kendine özgü bir ritüele göre içilir. Tekila, küçük bir tabak içinde tuz ve bir dilim misket limonu ile servis edilir. Öncelikle sol avuç içine alınan tuz bir harekette yalandıktan sonra tekila shot bardağında tek atışta içilir ve ardından misket limonu dilimi ısırılarak suyu emilir. Böylelikle misket limonu suyu ağızdaki rayihayı tatlandırırak içimi hafifletir.

Derin yağda kızartılmış mısır tortillalarının çeşitli et ve sebzelerle doldurulmasıyla hazırlanan “tostadas”lar, deniz ürünleriyle hazırlanan atıştırmalık “el caguamo”lar, patates, tavuk, peynir ve koyun etinin mısır tortillaralarına sarılıp derin yağda kızartılmasıyla hazırlanan “flautsa”lar, ve Lübnanlı göçmenlerden esinlenilerek hazırlanan döner “el huequito” lar hemen hemen her yerde bulunmaktadır.

Pek çok küçük ada ülkesine ve otonom yönetimlere sahip Orta Amerika coğrafyasında özellikle kendine has mutfak kültürleri olan ülkeler arasında Kosta Rika, Haiti, Guatemala ve Jamaika yer almaktadır. Meksika ise Kuzey Amerika ülkeleri içinde yer aldığından Orta Amerika mutfak kültürleri arasında yer almaz. Bu nedenle doğru yanıt C’dir.

Orta Amerika ülkelerinin 1821 yılında İspanyollardan bağımsızlıklarını ilan ederek aralarında kurdukları federe cumhuriyete Kosta Rika da katılmıştı. Seçilen ilk vali, sadece kendini geçindirme seviyesinde olan kahve üretimini teşvik ederek bu ürünü ihraç etmek istedi. Bu amaçla da kahve yetiştirmek isteyen her köylüye karşılıksız toprak verdi. Seçilen il vali kahve ihracatını teşvik etmeyi amaçlamıştır.  Şekerkamışı Haiti ve Jamaika’da, yam, mısır ve tatlı patates ise Jamaika’da daha çok yetiştirildiği için diğer seçenekler yanlıştır. Bu nedenle doğru yanıt A’dır.

Tropikal çiçekler ile muz ve ananas gibi tropikal meyveler Kosta Rika’nın ihraç ürünleri arasında ilk sıralarda yer almaktadır. Şeker kamışı üretimi ise Haiti‘de ün yapmıştır. Amerika Birleşik Devletleri ise özellikle mısır ve tahıl üretimi dünya ölçeğinde en üst sıralardadır.

Kosta Rika mutfak kültüründe mısırdan yapılan “tortilla”, mısır ekmeği ve “tamales” önemli besinler arasındadır. Haiti tarihte yoksullukla çok mücadele etmiştir. O zamanlardan bugüne kalan ürünlerden kurutulmuş balık, manyok unu ekmeği ve yulaf lapası hâlâ beslenmedeki yerini korumaktadır. Tortilla ve Tamales Kosta Rika mutfak kültürüne aittir. Manyok unu ekmeği ve yulaf lapası ise Haiti mutfak kültürüne ait olduğunda seçeneklerde aranmalıdır. Bu nedenle doğru yanıt E’dir.

Amerika Birleşik Devletleri’nde Çin-Amerikan mutfak kültürü oldukça popüler ve talep gören bir mutfak tarzıdır. Kanada Mutfağı geleneksel olarak yoğun bir Fransız etkisi altındadır. Kanada yerlileri, Fransız Mutfağı ürün ve tekniklerini kullanarak, yeni bir mutfak tarzı yaratmışlardır. Özellikle Fransa’nın “Normandiya” Bölgesi’nin mutfak uygulamaları ve ürünleri ağırlığını hissettirir. Kanada yoğun olarak Fransız mutfak kültürü etkisindedir. Bu nedenle doğru yanıt B’dir.

Fransızlar, Afrikalılar, İspanyollar, İtalyanlar ve Almanların mutfak kültürlerine ait malzemeler, yemek tarifleri ve pişirme teknikleri “Creole” Mutfağı’nda bir karışım olarak ortaya çıkar. Bu karışımda Çin mutfağı yer almaz bu nedenle doğru yanıt C’dir.

Orta Amerika ülkelerinde genel olarak yerel teknikler ve araç gereç kullanımı yoğunluktadır. Avrupa mutfak kültürlerinin bölgeye gelmesinden çok önceleri kullanılan teknikler bugün de kullanımını devam ettirmektedir. Bunlar arasında ızgara ve sos içinde pişirme teknikleri revaçtayken haşlama ve kavurma gibi teknikler de görülür. Özellikle İspanyollar ve İngilizlerin bölgeye yaptıkları akınlar, bu ülkelerin pişirme alışkanlıklarına kızartma tekniğini eklemiştir. Öyle ki, günümüzde kızartmalar her Orta Amerika ülkesinde en çok kullanılan teknik haline gelmiştir. Seçeneklerde verilen tüm pişirme yöntemleri kullanılmasına rağmen en çok kullanılan yöntem kızartmadır. Bu nedenle doğru yanıt E’dir.

Orta ve Kuzey Amerika ülkelerinin mutfak kültürlerinde tarihi olarak kullanılan pişirme teknikleriyle günümüzde kullanılan teknikler farklılık gösterir. Kosta Rika, Haiti, Guatemala ve Jamaika’da 1492 öncesinde genellikle daha az sofistike olan pişirme teknikleri kullanılırdı. Bunlar arasında kuru ateşte pişirme (barbecuing), az yağda çevirme (sauteeing), haşlama (broiling) gibi görece sade teknikler kullanılırken, batılıların gelmesinden sonra bunlara, rosto (roasting), buharda pişirme (vapour), isleme (füme) ve kızartma (frying) eklenmiştir. Az yağda çevirme (sauteeing) ise zaten var olan bir pişirme tekniği olduğu için yanlış seçenektir. Doğru yanıt D’dir.

Kosta Rika’da toplumsal günler içinde doğum günleri, 15. yaşgünü kutlaması “quinceanos”, düğünler ve dini toplantılar vazgeçilmez etkinliklerdendir. Quinceanos” 15. Yaşgünü kutlaması anlamına geldiğinden doğru yanıt C’dir.

Yukarıdaki yemek ve ülke eşleştirmeleri şu şekildedir: Gallo Pinto-Kosta Rika,  Pikliz-Haiti, Poutine-Kanada, Fiambre-Guatemala Kremalı Ceviz Çorbası-Amerika’ya özgü bir yemek olduğu için seçeneklerde verilen Jamaika yanlış bir ifadedir. Bu nedenle doğru Yanıt A’dır.

Meksika Mutfağı binlerce yıl öncesine dayanan Maya kültürü, ardından Aztekler, 16. yüzyılda İspanyolların Amerika kıtasını keşfiyle getirdikleri hayvanlar, bitkiler ve usullerle birlikte çok öğeli, çok renkli ve harika lezzetleri bünyesinde barındıran bir mutfak kültürü haline gelmiştir. İtalyanlar ise Meksika mutfağını etkilememiştir. Bu nedenle doğru yanıt Maya kültürü, Aztekler ve İspanyolların olduğu seçenektir. Doğru yanıt E’dir.

Meksikalılar, 1810’da İspanyollar’dan bağımsızlık kazanmak için harekete geçmişlerdir. On bir yıl süren bir bağımsızlık savaşının ardından, 1821’de bağımsızlık ilan edilmiştir. Bu nedenle doğru yanıt D’dir.

Meksika 31 eyalet ve 1 federal bölgeye sahip altı coğrafi bölgeye ayrılmıştır. Bunlar; Kuzey Meksika, Orta Meksika, Güney Meksika ve Meksika Körfezi, Yucatan Yönetimi, Pasifik sahili ve Baja Yarımadasıdır. Topraklarının yarısından fazlası deniz seviyesinden 900 m yüksek olan Meksika, çok dağlık bir ülkedir. Meksika’da 30 değil 31 eyalet olduğu için verilen bilgi yanlıştır. Diğer seçekler Meksika ile ilgili doğru bilgiler sunmuştur. Bu nedenle doğru yanıt A’dır.

Meksika, uygun iklim şartları sebebiyle tropikal meyve ve sebzede önemli bir karşılaştırmalı üstünlüğe sahiptir. Meksika’da üretim değeri olarak en önde gelen tarım ürünlerine ilişkin bilgiler şöyledir. Birinci sırada mısırı sırasıyla şeker kamışı, ot, süpürge darısı ve domates takip eder. Bu nedenle doğru yanıt B’dir

Chorizos: İspanyollar tarafından Meksika’ya getirilen bir tür domuz sosisidir.

Huitlacoche: Tam olgunluğa ulaşmamış mısırda görülen bir tür mantar hastalığının gastronomik olarak değerli bir ürün olarak kullanılmasıyla elde edilen üründür.

Mole: Meksika Mutfağı’nda hemen hemen her bölgede o bölgeye özgü sebze, baharat, et ve otlarla yapılan ama kırmızı biberin hemen hemen bütün soslarda kullanıldığı, Meksika Mutfağı’nın ana soslarından biridir.

Plantain: Yakın akrabalarının aksine çiğ olarak tüketilmesi oldukça zor olan, yüksek oranda nişasta içeren ve şekerli tadıyla pişirilerek yenilebilen muz türüdür.

Tamales  ise Kosta Rika mutfak kültürüne ait bir kavram olduğu için yanlıştır. Doğru yanıt E’dir.

İçine etler ve sebzelerden hazırlanan çeşitli karışımlar veya dolgu maddeleri koyularak hazırlanan yemek “tacos” dur. Ayrıca diğer seçenekler şu şekildedir: Mısır unuyla hazırlanan ve yemeklerin yanında ızgara edilerek sunulan “tostades”, ve mısır yapraklarından hazırlanan dolmalar olan “tamale” mısırın en çok kullanıldığı ürünlerin başında gelmektedir. Kümes hayvanları içinde en çok sevilen hindi ve en sevilen yemek de hindiden yapılan “Mole Poblano”dur. Meksika’da “guacamole” önemli bir dolgu malzemesi veya sos olarak kullanılır. Bu nedenle doğru yanıt B’dir.

Meksika denince akla gelen en önemli içecek tekiladır. Tekila ilk olarak Aztek’ler tarafından tanrılara adanan bir içecek olarak agave bitkisinden yapılmıştır. Bu nedenle içecek değil içeceğin yapıldığı bitkidir bu nedenle yanlış seçenektir. Diğer seçenekler ise şu şekildedir: Meksika Mutfağı’nda çok sayıda alkollü ve alkolsüz içecek bulunmaktadır. Bunlar içinde özellikle mısır şekeriyle fermante edilen biralar, bir tür agaveden üretilen “mezcal”, badem, susam, arpadan yapılan “horchata”, demirhindi şerbetinin değişik bir formu olan “agua de tamarindo”, Meksika misket limonlarından yapılan “limonatalar” ve tabii ki “tekila” en önde gelen içeceklerdir.  Bu nedenle doğru yanıt A’dır.

Tavuk göğsü, mısır tortillası, ekşi krema, peynir maydanoz ve göbek marulla yapılan ünlü Meksika yemeği  Flautastır. Sopa de Ajo ise sarımsak çorbasıdır. Pescado a la Vera Cruzana Vera Cruz Usulü Balık, Frijoles de Olla Haşlanmış Fasulye, Flan de Naranja ise Portakallı Flan’dır. Bu nedenle doğru yanıt B’dir.