DÜNYA MUTFAKLARI I - Deneme Sınavı - 14

Amerika Birleşik Devletleri, kuzeyde Kanada ve güneyde Meksika ile komşudur, doğusunda Atlantik Okyanusu’na ve batısında Pasifik Okyanusu’na kıyısı vardır.

Dünyadaki tüm göllerin %60’ı Kanada’dadır.

Jamaika hem ılıman iklimin etkisi hem de tarihsel mirasıyla şeker kamışı ülkesi olarak bilinir.

Kosta Rika’da kahve ve eritilmiş şeker kamışından yapılan “agua dulce” meşhurdur.

Orta Amerika ülkeleri içinde Guatemala’ya özgü öğünler üzerinde durmak bir hayli zordur. Çünkü ülke nüfusunun önemli bir bölümü günlük beslenmelerini sağlıklı bir şekilde yapamamakta ve yetersiz beslenmeye bağlı hastalıklarla başa çıkmaya çalışmaktadırlar.

Tamales, genellikle tatlandırılmış mısır ve patates ezmesiyle karıştırılmış tavuk, domuz, pirinç, zeytin, havuç, bezelye ve acı biberle doldurulan, kare şekli verilerek mısır yaprağına sarılan bir yiyecektir.

Guatemala’da “fiambre” denildiğinde yaklaşık 50 çeşit ürünle yapılan bir tür salata akla gelir. Bu salatanın ana maddesi mayalanmış lahanadır.

Bisküvi, kelime anlamı olarak
“iki kere pişirilen” anlamına gelmektedir. Bisküvi, gastronomik olarak hamuru hazırlanırken pişirilen ve daha sonra şekil verilerek bir kez daha pişirilen ürünlere verilen isimdir.

Kuzey Amerika ülkelerinde kızartmalık olarak en çok tercih edilen yağ yer fıstığı yağıdır.

Haiti piklizi teknik olarak değilse bile tat ve aroma olarak Almanların “sauerkraut”una benzemektedir.

Fransız İmparatorluğu’nun 18. yüzyıldaki en zengin sömürgelerinden biri haline gelen Saint-Domingue, 1780’lerde Avrupa’da tüketilen şekerin %40, kahvenin ise %60 kadarını üretmişti. Bu dönemde, şekerkamışı ve kahve ekim alanlarında çalıştırılmak üzere 790.000 kadar Afrikalı köle getirildiği tahmin edilmektedir.

Kuzey Amerika’ya ulaşan, en azından ulaştıklarına dair güvenilir kanıt bulunan, ilk Avrupalılar olan Vikingler, Kızıl Erik’in (Erik the ReD) 985 yılı civarında bir yerleşim yeri kurduğu Grönland’dan yola çıkarak kıtaya geldiler. Kızıl Erik’in oğlu Leif’in 1001 yılında, bugün Kanada olarak bilinen kuzeydoğu kıyılarını keşfettiği düşünülmektedir. Bu tarihlere ait Viking evlerinin kalıntıları kuzey Newfoundland’daki L’Anse-aux-Meadows’da bulunmuştur. Bu, diğer Avrupalılar’ın Kuzey Amerika’ya ulaşmasından yaklaşık 500 yıl önceydi. Avrupalılar’ın kalıcı yerleşim yerleri kurması ise bir 100 yıl daha alacaktı.

Kosta Rika, Orta Amerika’da Pasifik Okyanusu’ndan Karayip Denizi’nin arasında kalan bölgede bulunmaktadır. Kuzeyde Nikaragua, güneyde Panama’yla komşu olan Kosta Rika, dünyanın en küçük ülkelerinden biri olmasına karşın, kendi iklimi ve tropikal hava koşullarının etkisiyle dünyadaki bio-çeşitliliğin %6’sına ev sahipliği yapmaktadır. Kosta Rika yedi eyalete ayrılmıştır. Bunlar, San José, Heredia, Alajuela, Cartago, Guanacaste, Limón, ve Puntarenas’tır. Kosta Rika’nın ihraç ürünleri arasında ilk sıraları tropikal çiçekler ile muz ve ananas gibi tropikal meyveler almaktadır. Bunları, Gurme kahveleri ve tekstil ürünleri takip etmektedir. Ülke ayrıca Latin Amerika ülkelerinde turistik ürün rekabetinde ilk sırada yer almaktadır.

Haiti, Atlantik okyanusu ve güneyde Karayip Denizi’yle çevrelenen Hispanyola Adası’nda yer alan bir ülkedir. Haiti nüfusunu oluşturanlar büyük oranda İspanyol ve Fransız sömürgecilerin Afrika’dan getirdikleri kölelerin soyundan gelenlerdir. Haiti, Hispanyola Adası’nı Dominik Cumhuriyeti ile paylaşmaktadır. Haiti özellikle tropik çiçek ve şeker kamışı üretimi ile ün yapmıştır

Kosta Rika mutfak kültüründe mısırdan yapılan “tortilla”, mısır ekmeği ve “tamales” önemli besinler arasındadır. 1502-1560 yılları arasında İspanyol kâşiflerin ilk akınlarında büyükbaş hayvancılık Kosta Rika’ya yayılmıştır. Yine o yıllarda Avrupa kıtasına ait pek çok meyve, sebze tahıl ülkeye getirilmiştir. Portakal, çilek, marul, şeker kamışı, pirinç, buğday ve ekmek bunların bazılarıdır.

Haiti’de coğrafi konum tüketilen ürünün türünü belirler. Kıyı bölgelerde balık ve deniz ürünleri tüketimi fazlayken, iç bölgelerde baklagiller ve sebzeler ana protein kaynağı olarak kullanılmaktadır. Yerli halkın günlük beslenmede en çok kullandığı besinler, bamya, mango türleri, misket limonu türleri ve Hindistan cevizidir.

Cajun ve Creole Mutfağı’nda uygulanan teknikler her aşamada kendini hissettirir. Yemeklerin hazırlanması aile bireyleri ve konuklar arasında daima tartışma konusudur. Geleneksel olarak Cajun yemekleri bir tencerede pişirilir. Çorbalar, güveçler, “gumbo” ve “jambalaya” pişirilirken genellikle içeriğe giren malzemeler aynı tencere veya güveçte birlikte pişirilir. Dağıtım öncesi yabani av hayvanlarının etleri, tavuklar ve tuzlanmış et pişirilip belirli sayıda kâselere pay edilerek yoksul aileler tarafından paylaşılır. New Orleans “Creole” Mutfağı’nın önemli bir merkezidir. Şehre gelen ilk göçmenler eski ürünlerini yeni dünyanın ürünleriyle birleştirerek yeni bir mutfak ortaya çıkarmış ve bu mutfak özel olarak “New Orleans Mutfağı” olarak ün kazanmıştır.

Kosta Rika Mutfağı denince akla öncelikle “Gallo Pinto” gelir. Gallo pinto (çilli horoz), Afrikalılar’ın bölgeye gelmelerinden sonra o yöreye özgü bir kavram olarak kullanılmıştır. Adı, içinde bulunan siyah veya kırmızı fasulyeyle beyaz pirincin karışımından aldığı renk farklılığından gelmektedir.

Kanada Mutfağı geleneksel olarak yoğun bir Fransız etkisi altındadır. Kanada yerlileri, Fransız Mutfağı ürün ve tekniklerini kullanarak, yeni bir mutfak tarzı yaratmışlardır.

Kosta Rika, Haiti, Guatemala ve Jamaika’da 1492 öncesinde genellikle daha az sofistike olan pişirme teknikleri kullanılırdı. Bunlar arasında kuru ateşte pişirme (barbecuing), az yağda çevirme (sauteeing), haşlama (broiling) gibi görece sade teknikler kullanılırken, batılıların gelmesinden sonra bunlara, rosto (roasting), buharda pişirme (vapour), isleme (füme) ve kızartma (frying) eklenmiştir.