DÜNYA EKONOMİSİ - Deneme Sınavı - 17

ABD % 26 ile halen en üstte yer almaktadır.

Teknolojinin sağladığı imkânlar globalleşmeyi hızlandırmaktadır. Zaten teknolojik altyapı global niteliğe sahiptir.

Geleceğin ürünlerini, çoğunlukla teknik uzmanlara danışarak belirlemeye dayalı bu yaklaşıma “teknoloji itmesi (techonology push) denilmektedir.

Artımsal yenilikler ekonomik etkinlik alanlarında sürekliliği olan küçük yeniliklerdir. Bu yenilikler yeni mal ya da hizmet kuşakları ya da yeni üretim yöntemleri geliştirmez.

Kapsamlı yenilikleri yaratan teknolojiler, genellikle “jenerik teknolojiler” olarak anılmaktadır.

Çeşitli ekonomik durgunluk dönemleri incelendiğinde temel mallara olan talebin azaldığı, bu nedenle de gıda benzeri malların fiyatlarının düştüğü ve daha önceki dönemler kadar olmasa da kıtlık sorununda bir azalmaya yol açtığı gözlenir.

Eski İran’da tarım arazilerinden petrol fışkırması, halk için önemli bir problem iken, şimdi İranlıların hayati bir enerji kaynağı ve ihracatının temel malı olmuştur. 1930 öncesinde, maden yataklarında radyum cevheri arama işlemlerinde uranyum atık madde iken, 1930 sonrası önemli bir cevher olarak keşfedilmesi de kaynak kavramındaki değişkenliğe çarpıcı bir örnektir.

Teknoloji etkisiyle artırılabilen doğal kaynaklar “yenilenebilir kaynaklar” olarak adlandırılır.

Yer altından elde edilen bu kaynakların yarısı Asya’da, yaklaşık %20’si Kuzey Amerika’da, %13’lük iki pay da Avrupa ve Latin Amerika’da çıkarılmaktadır.

Irak

Buradaki genel sorun aşırı avlanmadır. Bu okyanusları genel bir mal gibi gösteren “açık denizler” prensibinin bir sonucudur. Bu hiç kimsenin avlanma alanlarının verimliliğini koruma sorumluluğu taşımaması anlamına gelmektedir.

Dünya gıda arzı ve talebindeki dalgalanmaların temel nedenlerini doğal nedenler ve iklim değişikliği, enerji kaynakları ve girdi kaynaklarındaki fiyat artışları, nüfus artışı, gıda ürünlerinin alternatif kullanım alanlarının gelişmesinde aramak mümkündür.

Açlığın sebebinin kuraklık değil fakirliktir.

Makineleşme ve sanayileşme yüzünden 19. yüzyılda ABD sanayi gücünün %94’ünde insan emeğini kullanırken, bugün bu oran %8’in altına düşmüştür.

Ozon tabakasında delinme bütün insanlığın sorunudur. Bu sorun 1970’lerde kloroflorokarbon gazlarının sprey kutularında kullanılması ile başlamış ve kitle
üretim teknolojilerindeki artışla hızlanmıştır.

Teknoloji etkisiyle artırılabilen doğal kaynaklar “yenilenebilir kaynaklar” olarak adlandırılır. Bunlar güneş enerjisi, rüzgar enerjisi, hidrojen enerjisi gibi doğal ortamda bulunabilen enerjilerdir. Bu tür enerjilerin üretimi için herhangi bir teknolojiye ihtiyaç duyulmazken bu enerjilerin kullanımı ya da artırılması için geliştirilmiş teknolojiler bulunmaktadır.

Gelgit enerjisi denizlerde ve okyanuslarda oluşan gelgit akıntılarının hareketi etkisiyle oluşan bir enerjidir.

Açlığın temel sebebi iddia edildiği gibi kuraklık değildir. Dünya genel olarak yeterli yiyecek arzına sahiptir. Bu arzı satın alabilecek güce sahip Japonya, diğer Asya ülkeleri ve
bazı Avrupa ülkeleri iyi beslenebilmektedirler. Basit bir ifade ile buradan çıkartılabilecek sonuç, açlığın sebebinin kuraklık değil, fakirlik olduğudur.

Gelişmekte olan ülkeleri Latin Amerika, Asya, İslam Dünyası ve Kara Afrika olarak gruplamak uygundur (Tanilli, 2000, s. 303-308).

Geri kalmışlığın belirtilerini aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür (Tanilli, 2000, s, 281-287):
• Bir ülkede okuryazar olmayanların çoğunlukta olması
• Kadının erkekten aşağıda tutulması
• Beslenme yetersizliği
• Sağlığı korumada yetersizlik
• Ulusal ve ekonomik bütünlüğün zayıflığı
• Yapısal işsizlik
• Kişi başına ulusal gelirin düşüklüğü
• Sınırlı bir sanayileşme
• Tarımla uğraşan nüfusun çokluğu
• Şişkin bir hizmet kesimi
• Ekonomik bakımdan kapitalist ülkelere bağımlılık
• Baskıcı siyasal rejimler
• Bozuk gelir dağılımı