Duran Varlıklara İlişkin Dönemsonu İşlemleri
Varlıkların duran varlık olarak sınıflandırılması kriterleri nelerdir?
İşletmenin bir yıl veya normal faaliyet dönemi içinde paraya dönüşmesi
beklenmeyen ve bir hesap döneminden daha uzun süre yararlanılan uzun vadeli varlıkları, bilançoda duran varlıklar içinde gösterilir.
Dönem Sonu işlemleri esnasında duran varlık hesaplarına kayıtlı 50.000 TL tutarında senetli alacağın ve 30.000 TL tutarında senetsiz alacağın vadesinin 1 yılın altına indiği belirlenmiştir. Hangi kayıt yapılmalıdır?
----------------------------31/12/20XX--------------------------------
120 ALICILAR 30.000
121 ALACAK SENETLERİ 50.000
220 ALICILAR 30.000
221 ALACAK SENETLERİ 50.000
-----------------------------------/----------------------------------------
Kontrol gücü nedir?
Kontrol gücü, şirketin iştiraki veya bağlı ortaklığı niteliğindeki başka bir şirketin yönetim kararlarında söz sahibi olabilme gücüdür
Mali duran varlıklar grubunda hangi hesaplar yer alır?
Mali duran varlıklar grubunda yer alan hesapları şunlardır:
240 BAĞLI MENKUL KIYMETLER
242 İŞTİRAKLER
245 BAĞLI ORTAKLIKLAR
..... yılının dönem sonunda, işletmenin uzun vadeli olarak elinde bulundurduğu X Anonim şirketinde %30 ortaklık sağlayan 750.000 TL değerli hisse senetlerinin borsa değeri 600.000 TL’ye düşmüştür. Hangi kayıt yapılmalıdır?
----------------------------------------31/12/20XX---------------------------
654 KARŞILIK GİDERLERİ 150.000
244 İŞTİRAKLER SERMAYE PAYLARI DEĞER 150.000
DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI
----------------------------------------------/-----------------------------------
Maddi duran varlıkların temel özellikleri nelerdir?
Maddi duran varlıkların temel özellikleri şöyle sıralanabilir:
• Fiziki yapıya sahip varlıklardır.
• Mülkiyetleri işletmeye aittir.
• Mal ve hizmet üretiminde veya yönetim faaliyetlerinde kullanılırlar.
• Tahmini faydalı ömürleri 1 yılın üzerindedir.
• Boş arsa ve araziler dışında faydalı ömürleri
sınırlıdır
Faydalı ömür nedir?
Faydalı ömür; bir varlığın işletme yönetimi tarafından faaliyetlerinde verimli bir
şekilde kullanılabileceği öngörülen süredir. Hizmet ömrü, yararlanma süresi ve
yararlı ömür olarak da ifade edilebilir.
Vergi Usul Kanunu’nda (VUK) maddi duran varlıklar nasıl değerlenir?
Vergi Usul Kanunu’nda (VUK) maddi duran varlıkların değerlemesine ilişkin çok sayıda hüküm bulunmaktadır. Madde 269’a göre, işletmeye dâhil tüm gayrimenkuller maliyet bedeliyle değerlenir. Gayrimenkullerin mütemmim cüzleri (tamamlayıcı unsurları) ve teferruatı, tesisat ve makinalar, gemiler ve diğer taşıtlar ile gayrimaddi haklar tıpkı gayrimenkullerde olduğu gibi maliyet bedeliyle
değerlenir.
Aktifleştirme nedir?
Aktifleştirme, bir varlık edinildiğinde ilgili bir varlık hesabına maliyet bedeliyle
kaydedilerek, bilançonun aktifine dâhil edilmesi işlemidir. Genel Kabul Görmüş
Muhasebe İlkelerine göre, faydası bir yıldan uzun bir zaman dilimine yayılan varlık edinimine ilişkin harcamaların aktifleştirilmesi yani bilançonun aktifinde uygun hesaplarda gösterilmesi gerekir.
........ tarihinde idari ofiste kullanılan 8.000TL değerinde bir tablet bilgisayarın kaybolduğu anlaşılmıştır. Söz konusu demirbaş için 2.000TL amortisman ayrıldığı belirlenmiştir. Noksanlığın nedeni araştırılmaya başlanmıştır. Nasıl bir kayıt yapılır?
----------------------------------11/04/20XX--------------------------------
197 SAYIM VE TESELLÜM NOKSANLARI 6.000
257 BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR 2.000
255 DEMİRBAŞLAR 8.000
-----------------------------------------/---------------------------------------
VUK’a göre, bir varlığın amortismana tabi tutulması için gereken şartlar nelerdir?
VUK’a göre, bir varlığın amortismana tabi tutulması için gereken şartlar şunlardır:
• Yıpranma, aşınma, paslanma veya benzer sebepler sonucunda kıymetten düşmeye maruz kalmalıdır.
• Değerleme günü itibarıyla işletmenin aktifinde yer alması gerekir.
• Bir yıldan fazla kullanım ömrü öngörülmelidir.
• Kullanıma hazır hâlde bulunmalıdır.
• Değeri belirli bir tutarın üzerinde olmalıdır.
2020 yılı için belirlenen amortisman sınırı
1400TL’dır.
• Aşınma veya yıpranmaya uğramadıkları için
boş arsa ve araziler için amortisman ayrılmaz. Ancak tarım işletmelerinde meyvalık,
dutluk, fındıklık, zeytinlik, güllük, incir
bahçeleri ve bağlar gibi tarım tesisleri ile işletmede inşa edilmiş yollar ve harklar amortismana tabi tutulur.
VUK’ta amortisman hesaplama yöntemleri nelerdir?
• Normal Amortisman
• Azalan Kalanlar Üzerinden Amortisman
• Madenlerde Amortisman
• Fevkalade Amortisman
• Kıst Amortisman
Azalan Kalanlar (Bakiyeler) Üzerinden Amortisman Yöntemi uygulama esasları nelerdir?
Azalan Kalanlar (Bakiyeler) Üzerinden Amortisman Yöntemi uygulama esasları
• Amortismana esas tutar, duran varlığın değerinden daha önce ayrılan ve birikmiş amortismanlar
hesabına kaydedilen toplam tutar düşülerek hesaplanır.
• Amortisman oranı, normal amortisman oranının 2 katıdır. Ancak bu oran %50’yi geçemez.
• Azalan kalanlar üzerinden amortisman yönteminde amortisman süresi, normal amortisman oranlarına uygun olarak hesaplanır. Sürenin son yılında kalan tutarın tamamı o yılın
amortisman payı olarak ayrılır. Başka bir ifadeyle amortisman süresinin son yılında amortismana esas
tutar tamamen gider kaydedilir.
• Bir duran varlık için azalan kalanlar yöntemiyle amortisman ayrılmaya başlandıktan sonra normal
amortisman yöntemine geçilebilir. Bu durumda amorti edilmemiş tutar kalan yıl sayısına bölünerek, eşit tutarlarda amortisman payı gidere dönüştürülür.
Amortismanların Muhasebeleştirilmesinde İz Bedeli nedir?
Amortismanların Muhasebeleştirilmesinde İz Bedeli
Bir duran varlığın öngörülen faydalı ömrünü tamamlamasına ve dolayısıyla amortisman paylarının ayrılmasına karşın, elden çıkarılmadığı hatta fiilen kullanıldığı durumlar olabilir. Muhasebe açısından bu varlıkların, elden çıkarılana kadar hesaplarda izlenmesi gerekir. Varlığın muhasebe kayıtlarında yer alması
için 1TL sembolik bir değerle gösterilmesinin sağlanması en makul çözümdür. İlan edilen faydalı ömrünün son yılında yapılan dönem sonu kayıtlarında amortisman paylarının 1TL eksik ayrılması, duran varlığın bilançoda 1TL iz bedeliyle yer almasını sağlar.
Dönem sonu işlemleri esnasında, kayıtlı değeri 100.000TL ve birikmiş amortismanı 80.000TL olan bir makinanın, işletme yönetimi tarafından, yeni üretim teknolojilerine entegrasyonu sağlanamadığı gerekçesiyle kullanımının sonlandırılmasına ve hurda değerle satışına karar verildiği anlaşılmıştır. Nasıl bir kayıt yapılır?
-------------------------------------31/12/20XX------------------------------
257 BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR 80.000
294 ELDEN ÇIKARILACAK STOKLAR 100.000 VE MADDİ DURAN VARLIKLAR
253 TESİS, MAKİNE VE CİHAZLAR 100.000
299 BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR 80.000
--------------------------------------------/--------------------------------------
Yenileme fonu nedir?
Yenileme fonu, teknolojik gelişmelerin giderek arttığı günümüz dünyasında işletmeleri varlıklarının modernizasyonu açısından teşvik etmek amacıyla vergi ertelemesi avantajı sağlayan bir uygulamadır.
İşletmenin personel servisi olarak kullandığı 100.000TL kayıtlı değeri ve 80.000TL birikmiş amortismanı olan otobüsü 11 Nisan ......tarihinde 30.000TL + %18 KDV nakit karşılığında yenileme amacıyla satılmıştır. Nasıl bir kayıt yapılır?
----------------------------------11/04/2018--------------------------------
100 KASA 35.400
257 BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR 80.000
253 TAŞITLAR 100.000
549 ÖZEL FONLAR 10.000
391 HESAPLANAN KDV 5.400
-----------------------------------------/---------------------------------------
Şerefiye nedir?
Şerefiye
Bir işletmenin iyi bir iş hacmine sahip olması ve müşterilerine karşı rakiplerine kıyasla daha fazla güven sağlaması gibi nedenlerle itibarının yüksek olması sayesinde daha fazla kâr elde etme potansiyeline sahip olması durumuna şerefiye denir
İşletme, 10 yıllığına kiraladığı mağazaya vitrin ve raf yaptırmak için 50.000TL tutarında özel maliyete katlanmıştır. Dönem sonunda özel maliyetin itfası nasıl muhasebeleştirilir?
------------------------------------31/12/20XX---------------------------------
760 PAZARLAMA SATIŞ DAĞITIM GİDERLERİ 5.000
268 BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR 5.000
------------------------------------------/------------------------------------------
Özel tükenmeye tabi varlıkları neler oluşturur?
Petrol ve maden işletmelerinin imtiyaz bedelleri ile arama, hazırlık ve geliştirme
gibi belirli bir doğal rezervden faydalanılması için yapılan ve rezervin tükenmesi ile değerini yitirecek olan giderler, özel tükenmeye tabi varlıkları oluşturur.