DÖNEMSONU İŞLEMLERİ - Deneme Sınavı - 2

Bilanço ve gelir tablosu dipnotlar ve ekleri ile birlikte temel finansal tabloları, fon akım, nakit akış, özkaynak değişim ve kâr dağıtım tabloları ise ek finansal tabloları oluşturur. Doğru cevap B'dir.

Varlıklar, dönen ve duran olarak adlandırılan iki grupta toplanır. Dönen varlıklar grubunda, bir yıl veya işletmenin normal faaliyet dönemi içinde paraya çevrileceği veya kullanılacağı tahmin edilen varlıklar toplanır. Duran varlıklarda ise, normal şartlar altında bir yıl içinde elden çıkarılması düşünülmeyen veya yararları bir yılda tükenmeyecek olan varlıklar yer alır. Doğru cevap D'dir.

Yabancı Kaynaklara İlişkin İlkeler:

İşletmenin bir yıl ya da normal faaliyet dönemi içinde vadesi gelen borçları, bilançoda kısa vadeli yabancı kaynaklar grubu içinde gösterilir.

İşletmenin bir yıl ya da normal faaliyet dönemi içinde vadesi gelmemiş borçları,
bilançoda uzun vadeli yabancı kaynaklar grubu içinde gösterilir. 

İşletmenin bilinen ancak tutarları uygun olarak tahmin edilemeyen durumları da bilançonun dipnotlarında açık olarak belirtilmelidir.

Tutarları kesinlikle saptanamayanların veya durumları tartışmalı olanları da içermek üzere, İşletmenin bilinen ve tutarları uygun olarak tahmin edilebilen bütün yabancı kaynakları kayıt ve tespit edilmeli, bilançoda gösterilmelidir.

Gelecek dönemlere ait olarak önceden tahsil edilen hasılat ile cari dönemde tahakkuk eden ancak, gelecek dönemlerde ödenecek olan giderler kayıt ve tespit edilmeli ve bilançoda ayrıca gösterilmelidir.

Bilançonun kısa ve uzun vadeli yabancı kaynaklar gruplarında yer alan borçlar, alınan avanslar ve diğer ilgili hesaplardan  İşletmenin sermaye ve yönetim bakımından ilişkili bulunduğu iktisadi işletmelere, iştiraklere, personele, kuruculara ve mütevellilere ait olan tutarlarının ayrı gösterilmesi temel ilkedir. Doğru cevap A'dır.

Bilanço ve gelir tablosu dipnotlar ve ekleri ile birlikte temel finansal tabloları, fon akım, nakit akış, özkaynak değişim ve kâr dağıtım tabloları ise ek finansal tabloları oluşturur. Doğru cevap E'dir.

Gelir tablosu, işletmelerdeki gelişmeleri ve cari dönemdeki kazanç gücünü tam ve gerçek olarak yansıttığı gibi, işletmenin bir dönem faaliyeti ile ilgili bilgileri de ortaya koymaktadır. Bu hâliyle gelir tablosu, işletmelerin finansal yönden başarı derecesini gösteren bir rapor durumundadır. Doğru cevap C'dir.

Gelir-gider tablosu ilkeleri şunlardır:

• Gelirler ve satışlar gerçekleşmiş gibi ya da gerçekleşenler gerçek tutarından fazla ya da az gösterilmemelidir. Belli bir dönem ya da dönemlerin gerçeğe uygun faaliyet sonuçlarını göstermek için, dönem ya da dönemlerin başında ve sonunda doğru hesap kesimi işlemleri yapılmalıdır.
• Belli bir dönemin gelirleri ve satışları bunları elde etmek için yapılan maliyet ve giderler ile karşılaştırılmalıdır. Belli bir dönem ya da dönemlerin başında ve sonunda maliyet ve giderleri gerçeğe uygun olarak gösterebilmek için stoklarda, alacak ve borçlarda doğru hesap kesimi işlemleri yapılmalıdır.
• Maddi ve maddi olmayan duran varlıklar ile özel tükenmeye tabi varlıklar için uygun amortisman ve tükenme payı ayrılmalıdır.
• Maliyetler, maddi duran varlıklar, stoklar, onarım ve bakım ile diğer gider grupları arasında uygun bir şekilde dağıtılmalıdır.Bunlardan direkt olanları doğrudan doğruya, birden fazla faaliyeti ilgilendirenleri zaman ve kullanma faktörü dikkate alınarak, tahakkuk ettirilip dağıtılmalıdır.
• Arızi ve olağanüstü niteliğe sahip gelir ve giderler meydana geldikleri dönemde tahakkuk ettirilmeli, fakat normal faaliyet sonuçlarından ayrı olarak gösterilmelidir.
• Karşılıklar, işletmenin gelirini keyfi şekilde azaltmak ya da bir döneme ait gelir-gider farkını diğer döneme aktarmak amacıyla kullanılmamalıdır.
• Dönem sonuçlarının tespiti ile ilgili olarak uygulana gelen değerleme esasları ve maliyet yöntemlerinde bir değişiklik yapıldığı takdirde, bu değişikliğin etkileri açıkça belirtilmelidir.
• Bilanço tarihinde var olan ve sonu belirsiz bir ya da birkaç olayın gelecekte ortaya çıkıp çıkmamasına bağlı durumları ifade eden, şarta bağlı olaylardan kaynaklanan, makul bir şekilde gerçeğe yakın olan, tahmin edilebilen gider ve zararlar, tahakkuk ettirilerek gelir tablosuna yansıtılır.

Doğru cevap B'dir.

Satışların maliyeti tablosunun ana kalemleri aşağıda açıklanmıştır:

Direkt İlk Madde ve Malzeme Giderleri: Mamulün bünyesine giren mamulün temel öğesini oluşturan ve mamulün bünyesine doğrudan yüklenebilen maddelerin kullanımı bu grupta yer alır. Üretimde kullanılmayan ve satılan ilk madde ve malzemenin maliyeti, tablonun ticari faaliyete ilişkin bölümünde dikkate alınır.

Direkt İşçilik Giderleri: Mamulü meydana getirmek için harcanan ve maliyetlere doğrudan yüklenebilen direkt işçilik giderlerini içerir.

Genel Üretim Giderleri: Üretim faaliyetleri ve bu faaliyetlerle ilgili olarak yapılan hizmetlere ilişkin direkt ilk madde ve malzeme ile direkt işçilik giderleri dışında kalan giderleri içerir.

Yarı Mamul Stoklarında Değişim: Henüz Mamul haline gelmemiş fakat ilk madde ve malzeme ile işçilik ve genel üretim giderlerinden pay almış, üretim aşamasındaki maddelerin dönembaşı stoku ile dönemsonu Mamul stoku arasındaki farkı bu grupta yer alır.

Mamul Stoklarında Değişim: Direkt ilk madde ve malzeme, direkt işçilik, genel üretim giderleri ve yarı mamul kullanım tutarlarının toplamı üretim maliyetini verir. Dönem başı mamul stoku ile dönemsonu mamul stoku ve mamullerinin bir bölümünü iç tüketimde kullanan işletmelerde, söz konusu tüketim miktarının toplamı arasındaki fark “Mamul Stoklarında Değişim” tutarını oluşturur. Bu tutarın üretim maliyetine eklenmesi veya çıkarılması ile satılan mamul maliyetine ulaşılır. 

Doğru cevap A'dır.

Fon akım tablosu; “belli bir zaman dilimi içerisinde” işletmede meydana gelen finansman hareketinin hangi kaynaklardan karşılandığını gösterir. Doğru cevap D'dir.

Kâr dağıtım tablolarının düzenleme amacı  özellikle sermaye şirketlerinde dönem kârından ödenecek vergilerin, ayrılan yedeklerin ve ortaklara dağıtılacak kâr paylarının açıkça gösterilmesi ve şirketlerin hisse başına kâr ile hisse başına temettü tutarlarını hesaplamasıdır. Doğru cevap B'dir.

Özkaynak değişim tablosu; ilgili dönemde özkaynak kalemlerinde meydana gelen artış veya azalışları bir bütün olarak gösteren tablodur. Özkaynak değişim tablosunun düzenleniş amacı; özellikle sermaye şirketlerinde dönem içinde özkaynak kalemlerinde meydana gelen değişmelerin topluca gösterilmesini sağlamaktır. Doğru cevap C'dir.

A seçeneği dışındaki ilkeler, yabancı kaynaklar ve özkaynaklara ilişkindir.

Bilanço ve gelir tablosu dipnotlar ve ekleri ile birlikte temel finansal tabloları oluşturur.

Hisse senetler, menkul kıymetler arasında yer alır.

Direkt İlk Madde ve Malzeme Giderleri: Mamulün bünyesine giren mamulün temel öğesini
oluşturan ve mamulün bünyesine doğrudan yüklenebilen maddelerin kullanımı bu grupta yer alır.

Fon akım tablosu; “belli bir zaman dilimi içerisinde” işletmede meydana gelen finansman hareketinin hangi kaynaklardan karşılandığını gösterir.

Ticari kaynaklardaki azalışlar,

Ortaklara Birinci Temettü: İşletmenin ödenmiş sermayesi üzerinden ilgili yasa hükmü ve ana sözleşmesi gereği ortaklarına dağıtacağı birinci tertip temettüdür.

Dönem kârı: Gelir tablosunda vergi ve yasal yükümlülüklerden önceki kârdır

Statü Yedekleri: Ana sözleşme uyarınca ayrılması gereken yedekleri kapsar

Satışların maliyeti tablosunda; işletmenin dönem içindeki stok hareketleri ile satılan mamul, ilk madde ve malzeme ile ticari malların maliyeti ve hizmet satışlarının maliyeti yer alır.