DÖNEMSONU İŞLEMLERİ - Deneme Sınavı - 4

Yabancı paralar günlük dilde döviz olarak adlandırılmaktadır. Ancak ticari hayatta döviz denildiğinde yabancı para (dolar, avro vd.) cinsinden
düzenlenmiş değerli kağıtlar (çek, senet vb.) anlaşılır. Yabancı para cinsinden nakitler (banknot ve
demir para) ise efektif olarak adlandırılır.

Muhasebenin temel
kavramlarından parayla ölçülme kavramı gereği
her ülke ulusal para birimi ile kayıt yapmak durumunda olduğu için, yabancı para hareketlerinin
Türk Lirasına dönüştürülerek kaydedilmesi gerekir.
Dolayısıyla, işletme bir yabancı para aldığı zaman o
günkü kur üzerinden Türk lirasına çevirerek hesaplarına kaydeder. Yabancı paraların değerlemesinde
kullanılan kur Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından tespit ve ilan edilir

Mutabakat, banka kayıtları ile işletme kayıtlarının karşılaştırılması işlemidir.

İşletmelerin nakit fazlasını
değerlendirmek amacıyla sıkça yararlandıkları finansal araçlar arasında yer alan menkul kıymetler şöyle
sıralanabilir:
• Hisse Senedi
• Tahvil
• Finansman Bonosu
• Hazine Bonosu
• Kâr-Zarar Ortaklığı Belgesi
• Gelir Ortaklığı Senedi
• Yatırım Fonu Katılım Belgesi

şletmenin kısa vadeli (geçici) yatırım amacıyla edindiği menkul kıymetler, Tek Düzen Hesap Planında
11 kodlu Menkul Kıymetler hesap grubunda izlenir.

Hisse senetleri, anonim şirketler veya sermayesi
paylara bölünmüş komandit şirketler tarafından çıkartılan, şirkete sermaye koyan kişilere verilen, şirket sermayesine katılma payını temsil eden kıymetli belgelerdir. İşletmeler âtıl durumdaki fonlarını
değerlendirmek amacıyla hisse senedi satın alarak,
hisse senedini ihraç etmiş şirketin sermayesine ortak
olurlar.

Menkul kıymetler, işletmelerin kısa veya uzun vadede fiyat artışlarından yararlanarak gelir elde etmek, faiz geliri veya kâr payı sağlamak gibi amaçlarla edindikleri finansal araçlardır.

Karşılık ayırmak, gelecekte ortaya çıkması muhtemel gider ve zararların bugünden kaydedilmesi demektir. İşletme, henüz gerçekleşmemiş fakat ilerde gerçekleşmesi muhtemel gider ve zararlarını kaydederek dönem kârının daha düşük çıkmasını sağlar.Böylece, duruma göre daha az vergi ve temettü ödemesi yaparak gelecekte maruz kalabileceği zararların yaratacağı ekonomik darboğazı aşabilmek için fon oluşturur.

Tahviller ve bonolar, devletin veya özel şirketlerin ödünç para temin etmek amacıyla ihraç ettikleri borçlanma belgeleridir. Devlet ve özel sektörün piyasadan bir yıldan uzun süreli borç almak için ihraç ettikleri borçlanma belgelerine tahvil, bir yıla kadar borç almak için ihraç ettikleri borçlanma belgelerine ise bono denir.

İkincil piyasa; daha önce ihraç edilmiş menkul kıymetlerin işlem gördüğü, yani alım satımının yapıldığı piyasadır.

. Borsada işlem görmeyen borçlanma belgeleri ise kıst getiri yöntemiyle değerlenirler. Yani borçlanma belgesinin alındığı tarihten cari dönem sonuna kadar geçen sürenin getirisi hesaplanarak tahakkuk kaydı yapılır.

Kıst getiri yöntemi; değerleme günü itibarıyla geçen sürenin getirisinin hesaplanarak tahakkukunun yapılmasıdır.

Alacakların senede bağlı olup olmaması

senetsiz alacaklarının izlenmesi için kullanılır.

Mutabakat (doğrulama, teyit) işlemi yapar.

Müşteriden olan alacaklardan düşülmek suretiyle

Faiz borcu

Kambiyo kârı veya kambiyo zararı olarak

reeskont işlemi

Şüpheli alacak

Şüpheli alacak