DÖNEMSONU İŞLEMLERİ - Deneme Sınavı - 2

Ticari mallar

İşletmelerinin sahip ve yöneticileri, stoklar hakkında detaylı bir şekilde bilgi sahibi olmak isterler. Yönetimin ihtiyaç duyduğu bilginin detayına ve işletmenin içinde bulunduğu sektörün özelliklerine bağlı olarak stoklara ilişkin bilginin üretilmesinde farklı muhasebe yöntemleri uygulanır. Bunlar; (1) Aralıklı envanter yöntemi ve (2) Devamlı envanter yöntemi, olarak sınıflandırılır. Dolayısıyla cevap A şıkkıdır.

Stok sayımı muhasebe dışı envanteri ifade etmektedir. Bu nedenle sayma ve değerleme işlevini içermektedir. Eğer bir işletme yöneticisinin aşağıdaki yakınmaları söz konusu ise, bu işletmenin stok kontrolüne ilişkin sorunları vardır demektir ve sistemin bu parçası etkin çalışmadığı anlaşılmalıdır. Bu yakınlar ve kaygılar şöyle örneklendirilebilir:
• Acaba kaç çift 42 numara siyah tokalı ayakkabı var?
• Bilgisayara göre bu üründen depoda var görünüyor, ama depoda yok!
• Acaba stok miktarları tespit edilirken depoda sayım yapan kişiler doğru saydı mı?
• Mağaza personeli sayımı objektif ve doğru şekilde yaptı mı?
• Sayım için mağazalar kapatılacak, satış kaybı yaşayacak mıyım?
• Sayım sonuçlarını kullanmak doğru olmaz. Çünkü miktarlar yanlış!
• Sayım için mevcut işgücümü kullanmak zorundayım. İşler yavaşlayacak!
• Sayım işlemi için koordinatör lazım. Kim yapacak bu kadar işi!

Dolayısıyla cevap B şıkkıdır.

Net gerçekleşebilir değer: Geçici fiyat ve maliyet dalgalanmalarının yaşanmadığı bir iş akışı içinde stokların satılması durumunda elde edilmesi beklenen satış tutarını ifade etmektedir.

VUK, işletmelerin doğrudan satmak amacıyla satın aldıkları stoklarını ve bilanço gününde stok olarak bulunan varlıklarını maliyet bedeliyle değerlenmesi gerektiğini belirtmektedir.
Maliyet bedelinin kapsamını aşağıdakilerin toplamı olarak ifade etmektedir:

I-) Satın alma bedeli
II-) Taşıma ve hamaliye giderleri
III-) Gümrük vergileri
IV-) Taşımaya ilişkin sigorta giderleri ve
V-) KDV dışındaki satın alımları ile ilgili diğer vergiler
VI-) Sadece mal alımı için sağlanmış ve kullanılmış kredilerin faiz ve komisyonlar.

Cevap D şıkkıdır.

Finansal raporlama tarihinde stokların değerlemesi sürecinde kıymeti düşen stokların maliyet değeri üzerinden değerlemesine VUK izin vermemektedir. VUK madde 278’e göre, bu tür stokların değerlemesinde emsal bedelinin kullanılması gerektiği belirtilmektedir. Emsal bedelinin stoklara uygulanmasında üç temel kriter esas alınmaktadır:
• Stokların değer düşüklüğü; yangın, deprem ve su baskını gibi doğal âfetlerden kaynaklanmalıdır.
• Stokların değer düşüklüğü; stokların bozulması, çürümesi, kırılması, çatlaması, paslanması gibi durumların sonucunda ortaya çıkmalıdır.
• Stok değer düşüklüğü işletme açısından önemli kabul edilmelidir.

Dolayısıyla cevap E şıkkıdır.

Maliyet temelli stok kontrol yöntemlerinde; stok kartı incelendiğinde iki temel kısımdan oluştuğu görülmektedir. Dolayısıyla cevap A şıkkıdır.

İlk Giren İlk Çıkar Maliyet Varsayımı (İGİÇ) yöntemi iki temel amaca hizmet etmektedir. Dolayısıyla cevap B şıkkıdır.

İnsan gücü, donanım, yazılım ve koordinasyon, Stokların Envanter İşlemleri Ve Kayıtları konusu kapsamında Stokların Fiziki Sayımının önemli unsurlarıdır. Dolayısıyla cevap C şıkkıdır.

Standart maliyet yöntemi, özellikle fiyat düzeyinde değişme yaşanmaması durumunda etkin bir şekilde uygulanabilecek ileriye dönük tahmini bir yöntemdir. Standart maliyetlerin belirlenmesinde iki yaklaşım izlenmektedir. Dolayısıyla cevap D şıkkıdır.

Devamlı envanter sistemini kullanan işletmeler dönem içinde satış gerçekleştirildiğinde satılan malın maliyeti bilindiği için, her bir satışa ilişki 621. Satılan Ticari Mallar Maliyeti hesabı kayda alınmıştır. Dolayısıyla cevap E şıkkıdır.

Yanıt A'dır. Fiziki envanter sayımı sonucu satılan stokların maliyetinin tespit edilmesine olanak sağlar.

Yanıt E'dir. Süpermarkettir. Kuyum, akvaryumcular, benzin istasyonları,
kum ocakları, keresteciler gibi işletmeler aralıklı
envanter sistemini uygulayabilmektedir. Bu tür işletmelerde satın alınan ticari mallar maliyet değeri ile kayıt altına alınırken, depolama sürecinde ne fiziksel olarak ne de muhasebe yönüyle ticari malların takibi söz konusu olamayabilmektedir. Örneğin akvaryumcularda sürekli bir stok hareketi söz konusudur. Akvaryum tanklarına aynı cins balık
farklı fiyatlardan gelebilir. İşletme bir balığı sattığında, hangi fiyattan satın aldığı balığı sattığının bilememektedir. İşletmenin sattığı balıkların maliyeti ve sahip olduğu balıkların maliyeti bilgilerine ulaşabilmesi için belirli aralıklarla envanter sayımı
ve değerlemesi yapması gerekmektedir.

Yanıt C'dir. Bir varlık veya borcun piyasa değeridir.

Yanıt D'dir. Tamamlama maliyeti, işletmenin stoklarını satılabilir duruma getirebilmek amacıyla paketleme, ambalajlama, eklentilerini ilave etme, temizleme gibi maliyetleri kapsamaktadır.

Yanıt B'dir. Tamamlama maliyetidir.

Yanıt E'dir. Dönem içi alışlar maliyete dahil edilmeyen mallardır ifadesi yanlıştır.

Yanıt C'dir. Çiçekçi için uygun değildir.

Yanıt A'dır. Basit ortalama maliyet yönteminde, dönemin satışa hazır mallarının toplam maliyetinin dönemin satışa hazır mallarının miktarına bölünmesi ile ortalama birim maliyet bulunmaktadır.

Yanıt C'dir. Mevcut envanter sayım listelerinin üretilmesidir.