DOĞUM BİLGİSİ VE SUNİ TOHUMLAMA

Peristaltik: Bazı organların çeperlerinde görülen, organ içindeki maddeyi hareket ettirmeye yardımcı olan, ritmik ve kuvvetli kasılıp gevşeme devinimleri.

Zigot uterusa ininceye kadar morula, blastula ve gastrula devrelerini tamamlamış olur.

Yavruyu uterus içinde saran üç zar vardır. Bunlar dıştan içe doğru koriyon, allantois ve amniondur. Bu zarlar, aynı zamanda, göbek kordonu ve plasentayı da oluştururlar.

Mandalarda gebelik süresi 308-320 gün arasındadır.

Gözlemlemeyle bulunabilen gebelik belirtileri; huyun yumuşaması, kilo almaya eğilim, memelerin büyümesi, yavrunun hareketleri olarak adlandırılır.

Evcil hayvanlarda gebelik sırasında plasenta tarafından salgılanan ve gebelik tanısında kullanılan hormonlar progesteron, östrojen, PMSG ve relaksindir.

Progesteron: Progesteron hormonu gebeliğin sürmesi için zorunlu olup gebelik tanısında kedi ve köpek dışında diğer evcil hayvanlarda değerlendirilen en önemli hormondur.

Relaksin: Kedi ve köpeklerde gebelik tanısında kullanılır. Bu hormon plasenta tarafından sentezlenmekte olup gebeliğin 20. gününden sonra kanda görülür. Gebeliğin 30-32. günlerinde kandaki değerleri pik (en üst) düzeylere ulaşmaktadır (4-6 ng/ml).

Uterus Dışı Gebelik: Yavru uterus dışında gelişmesini sürdürür. Döllenmiş ovumun ovaryum üzerinde kalması veya herhangi bir sebeple (örn; oviduktun yırtılmasıyla) karın boşluğuna düşmesi ve gebeliğin burada sürmesidir. Karın boşluğu yavrunun gelişimi için uygun bir ortam olmadığından, bu durumda gebelik sonuna kadar sürmez. Bazen de uterus yırtılarak yavru kısmen veya tamamen karın boşluğuna düşebilir. Bu durumda yavrunun uterusla bağlantısı kesilmezse gebelik sürebilir.

Sperma ve ovumun nukleusları birlesip diploid sayıda kromozomlu tek bir hücreye zigot ya da spermaovium adı verilir.

Fetal dönem gebeliğin ikinci üçte birlik döneminden doğuma kadar olan evredir. Bu dönemde yavru zarları ve plasenta oluşumunu tamamlar.

Şıklarda verilen hayvanların ortalama gebelik süreleri sırasıyla şöyledir: Eşek 348-377 gün, Manda 308-320 gün, İnek 270-295 gün, Koyun 144-157 gün ve Domuz 110-118 gün.

Röntgen ısınları embriyonun gelişimine zarar verebileceği için, gebeliğin ilk yarısında (gebeliğin 35. gününden önce) kullanılması önerilmez.

Plasenta tarafından sentezlenip gebeliğin 20. gününden sonra kanda görülmeye başlanan Relaksin hormonu kedi ve köpeklerde gebelik tanısında kullanılır.

Yalancı gebelik patolojik bir durumdur. Hakiki gebelikte olduğu gibi karın büyür. Nedeni genellikle piyometra (uterusta irin toplanması) veya tümördür.

Dizigotik (iki zigot) ikizlik; aynı kızgınlık döneminde birden fazla yumurtanın döllenmesi ile oluşan ikizliktir. Kardeş ikizlik de denir. Yavrular birbirlerine kardeş kadar benzerler. Aynı cinsiyette olmayabilirler.

Omuz ve açlık çukurluğunun terlemeye başlaması kısraklarda görülür. Bu terleme doğuma 3-4 saat kala baslar ve doğum sonuna kadar sürer. Diğer belirtiler ineklerde görülür.

Kasılmaların etkisi ile büyüyen amnion kesesi ile yırtılır ve yavru dışarı çıkar. Amnion zarının yırtılması gecikirse yavru boğulabilir. Yavrunun soluk almasını sağlamak için keseyi elle yırtmak gerekir.

Peristaltik: Bazı organların çeperlerinde görülen, organ içindeki maddeyi hareket ettirmeye yardımcı olan, ritmik ve kuvvetli kasılıp gevşeme devinimleri.

Zigot uterusa ininceye kadar morula, blastula ve gastrula devrelerini tamamlamış olur.