DOĞUM BİLGİSİ VE SUNİ TOHUMLAMA - Deneme Sınavı - 16

İnekler ele alındığında, 200 günden önce doğumun şekillenmesi, atık (abortus) olarak kabul edilir. Söz konusu atıklar, brusellozis, kampilobakteriyozis, leptospirozis, listeriyozis gibi mikroorganizmalar tarafından oluşturulabileceği gibi, farklı fiziksel ve beslenmeye dayalı sebeplerden de kaynaklanabilir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Açık havada, merada veya çayırda serbest bir şekilde dolaşmanın, gebelik ve doğum üzerine önemli etkileri vardır. Sürekli ahırda bakılan gebe hayvanların, özellikle doğuma 1 ya da 1,5 ay kala, günün uygun saatlerinde ahır dışına çıkartılmaları ve serbest dolaşmaları sağlanmalıdır. Ortamın sıcaklığı da 16 derecenin altına düşmemelidir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Kısraklar, doğumlarına 3-4 hafta kala nalları sökülerek, rahatça dolaşabilecekleri geniş bokslara alınmalıdır. Doğru cevap D seçeneğidir.

Doğum başladıktan ve yavru suları geldikten sonra, koyun, keçi ve kısrakta yarım saat içinde doğum gerçekleşir. Eğer bu süre içinde doğum olmamış ise müdahale etmek gerekebilir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Doğum başladıktan ve yavru suları geldikten sonra, inek, kedi ve köpekte 1 saat içinde doğum gerçekleşir. Eğer bu süre içinde doğum olmamış ise müdahale etmek gerekebilir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yavru zarlarının atılır atılmaz ortamdan uzaklaştırılmaları gerekir. Çünkü tüm dişilerde yavru zarlarını yeme isteği vardır. Yavru zarlarının yenilmesi, ot yiyen hayvanlarda sindirim sistemi bozukluklarının ortaya çıkmasına neden olabilir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Göbek kordonu kedi ve köpekte 2 cm, buzağılarda 5-6 cm kadar uzunlukta bağlanıp kesilir ve tentürdiyoda batırılır. Göbek kordonu kuruyup düşene kadar, her gün tentürdiyota batırılıp dezenfekte etme işlemi sürdürülmelidir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Kolostrum, doğumdan sonra 3-4 gün içinde normal süte döner. Doğumdan sonra yavruların kolostrumdan yararlanmaları hızla azalır. Doğru cevap D seçeneğidir.

Buzağılarda ishale neden olan enfeksiyöz etkenler bakteriler (E. Coli, Salmonella, Clostridium türleri gibi), virüsler (Rota ve Corona) ve protozoonlar (Kriptosporidium, Coccidiosis türleri)’dır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Kolostrum (Ağız sütü):
Doğumdan sonra ilk 4-5 gün anne tarafından yavruya verilen ilk süttür.

Gebeliğin son iki aylık döneminde uygulanan aşılarla, annede hastalıklara karşı bağışıklık oluşturulur.

Açık havada, merada veya çayırda serbest bir şekilde dolaşmanın, gebelik ve doğum üzerine önemli etkileri vardır.

Gebeliği ilerlemiş hayvanların, tren veya kamyon gibi araçlarla sıkışık bir durumda, uzun yolculuk yapmaları sakıncalıdır.

Zorunlu bir durum yoksa, operasyonların doğumdan sonraki bir zaman
dilimine planlanması en iyi yoldur.

Doğumu yaklaşan hayvanlar, doğum yapacakları ayrı bir bölmeye (doğum bölmesi) alınmalıdır.

Sağmal ineklerin doğuma yaklaşık 45-60 gün kala sağımdan çıkarılmasına kuruya çıkarma, doğuma kadar sağılmadan geçen bu döneme de kuru dönem adı verilir.

Doğum sırasında ve sonrasında, hijyene önem verilmesi çok önemlidir. Uterus ve
meme enfeksiyonlarından kaynaklanan septisemi (zehirlenme), doğumdan sonra
24-48 saat içinde oluşur.

Yeni doğan buzağıların bağışıklık sistemi gelişmemiş olduğundan, çevre faktörlerine karşı duyarlıdırlar. Bu dönemde yapılan bakım ve besleme hataları buzağıların gelişiminin geri kalmasına, hatta ölümlerine neden olabilmektedir.

Doğan yavru, anne tarafından yalanarak temizlenir. Yalama sırasında yavrunun
solunum ve dolaşımı uyarılır.

Yeni doğan yavrular bağışıklık sistemleri gelişmeden doğarlar. Yavrular doğum sonrası bağışıklık sistemleri gelişene kadar çevresel etkilere karşı çok duyarlı olurlar. Buzağı ve kuzuların kendi bağışıklık sistemleri, doğumdan 4-6 hafta sonra gelişmektedir.

Anne, tüm yaşamı boyunca hastalıklara karşı kazandığı bağışıklık maddelerini kolostrumla yavruya aktarır. Bu nedenle, yaşlı ineklerin kolostrumu, daha fazla antikor içerdiğinden, daha değerlidir. Kolostrum, doğumdan sonra 3-4 gün içinde normal süte döner. Doğumdan sonra yavruların kolostrumdan yararlanmaları hızla azalır. Kolostrumun bağırsaklardaki emiliminin en yüksek olduğu zaman, doğumdan sonraki ilk 2 saattir. Bu nedenle, yavrunun kolostrumu bu süre içerisinde alması önemlidir.

Yeni doğanların en önemli ve öldürücü hastalığı ishaldir. Hastalığın ortaya çıkmasındaki en önemli nedenler, çevre faktörleri, yetersiz kolostrum alımları, ahır hijyeni, süt içirme hijyeni, bakım ve barındırma koşulları ve hayvanların direncini azaltan stres etkenleridir.

Söz konusu atıklar, brusellozis, kampilobakteriyozis, leptospirozis, listeriyozis gibi mikroorganizmalar tarafından oluşturulabileceği gibi, mikrobik olmayan nedenler örneğin; genetik ve doğmasal (kalıtsal) nedenler; ısı stresi, uzun yolculuklar, vurma ve çarpma gibi travmaya bağlı fiziksel nedenler; progesteronun yetersiz oluşu veya dışarıdan hormon verilmesi gibi hormonal etkiler; aşırı zayıfık, A ve E vitamini, selenyum ve iyot eksiklikleri gibi beslenme sorunları ve ilaç veya zehirli otların yenmesi gibi kimyasal etkiler sonucunda da ortaya çıkabilir.Doğru cevap D'dir.

Gebelik döneminde annenin kondisyonu ve sağlık durumu, yavrunun yaşama gücünü ve doğum sonrası annenin verim gücünü doğrudan etkilemektedir. Bu nedenle, daha sonraki dönemlerde bir sorunla karşılaşılmaması için, annenin bakımının doğum öncesi dönemden başlanıp birtakım önlemler alınarak, çok iyi yapılması gerekir. Doğru cevap A'dır.