DOĞAL KAYNAKLAR VE ÇEVRE EKONOMİSİ - Deneme Sınavı - 19

Bölünebilirlik: Özel mallar tüketicilerin taleplerine uygun birimler hâlinde üretilebilir ve birim piyasa fiyatından arz edilebilirler. Doğru cevap A'dır.

Kamu Zararlıları: Ekonomik faaliyetler sonucu oluşan ve tüketicilerin refahını olumsuz yönde etkileyen kamu zararlıları, zarar görenlerin bu zararın azaltılması veya ortadan kaldırılması için bir fiyat ödemeye istekli oldukları malları tanımlamaktadır. Doğru cevap C'dir.

Ortak mallar, bölünemez nitelikte olmaları nedeniyle birlikte ve eşit olarak tüketildiklerinden dışarıda tutulamama ve rakipsizlik özellikleriyle öne çıkan mallardır. Doğru cevap C'dir.

Marjinal özel maliyet: Firmanın üretilen son birim malın fiyatlandırılmış girdileri için yaptığı harcamaları tanımlamaktadır. Doğru cevap B'dir.

İşlem maliyeti: Tarafların, dışsallıkların etkisini ortadan kaldırmak üzere bir araya gelme, müzakere etme, pazarlık ve sonuçlandırma sürecinde katlandıkları maliyetleri tanımlamaktadır. Doğru cevap A'dır.

Monopol: Piyasaya giriş engelleri nedeniyle yakın ikamesi olmayan bir malın arzının bir tek firma tarafından gerçekleştirildiği bir aksak rekabet piyasası türüdür. Doğru cevap E'dir.

Marjinal özel fayda: Son birim malın tüketiminden o malı tüketen kişinin sağladığı faydayı tanımlamaktadır. Doğru cevap D'dir.

"Ortakların Trajedisi" adlı makale Garrett Hardin'e aittir. Doğru cevap A'dır.

Fırsat maliyeti bir kaynağın en iyi bir başka alternatif kullanım değerini göstermektedir. Doğru cevap B'dir.

Çevresel kaynaklar söz konusu olduğunda piyasa başarısızlığı şu nedenlerden biri veya tümünden kaynaklanmaktadır: Tanımlanmamış mülkiyet hakları, kamu malları ve ortak mülkiyetteki kaynaklar, dışsallıklar, aksak rekabet piyasaları. Doğru cevap E'dir.

Mülkiyet haklarının net ve açık olarak tanımlanmış olması aşağıdaki koşulların gerçekleşmiş olmasına bağlanmaktadır: İlk olarak, kaynaklara ait mülkiyet hakları kapsamlı olarak tanımlanmış olmalıdır. Kaynağın varlığını ve sınırlarını ortaya koyan miktar ve kalitesine ait özellikleri açık bir şekilde belirtilmiş olmalıdır. İkinci olarak, mülkiyet hakkı bir kaynağın kullanımından doğan tüm fayda ve maliyetlerin doğrudan kaynağı kullanana
ait olmasını sağlayacak şekilde düzenlenmiş olmalıdır. Bu nedenle mülkiyet haklarının özelliği tamamen dışlayıcı olmasıdır. Üçüncü olarak, kaynağın mülkiyetinin getirdiği haklar devredilebilir olmalıdır. Bir başka ifadeyle kaynakların sahiplerinin onayı ile el değiştirmesi mümkündür. Son olarak, mülkiyet hakkı uygulanabilir olmalıdır. Kaynak sahipleri bu haklarını yasalarla güvence altına alınmış bir ortamda özgürce kullanabilmelidir. Doğru cevap E'dir.

Ortak mallar, bölünemez nitelikte olmaları nedeniyle birlikte ve eşit olarak tüketildiklerinden dışarıda tutulamama ve rakipsizlik özellikleriyle öne çıkan mallardır. Mülkiyet hakları tanımlanmış olsa bile bu malların yaptırımlarla korunması mümkün olmamaktadır. Ayrıca bu mallar satış veya kiralama yoluyla başkalarına devredilemezler. Doğru cevap C'dir.

Tüketimde rakipsizlik özelliğini barındıran ve fırsat maliyeti sıfır olan, mülkiyet hakları açıkça tanımlı olsa bile dışarıda tutulamama özelliği gösteren, önemli bir farkı da sahiplerin veya hizmet sağlayanların diğerlerini o malın tüketimi dışında tutamasalar bile
tüketicilerin bu mal veya hizmeti tüketmek zorunda olmamaları olan mallara yarı kamu malları adı verilir. Doğru cevap A'dır.

Bir toplumda kamu malı, kolektif ödeme istekliliği ile temsil edilen marjinal sosyal
faydanın marjinal sosyal maliyet ile eşitlendiği miktarda üretiliyorsa kamu malı
üretiminde Pareto etkinlik gerçekleşmiş demektir. Doğru cevap D'dir.

Marjinal özel maliyet firmanın üretilen son birim malın fiyatlandırılmış girdileri için yaptığı harcamaları tanımlamaktadır. Doğru cevap B'dir.

Tarafların, dışsallıkların etkisini ortadan kaldırmak üzere bir araya gelme, müzakere etme,
pazarlık ve sonuçlandırma sürecinde katlandıkları maliyetleri işlem maliyetleri olarak adlandırılır. Doğru cevap C'dir.

Piyasaya giriş engelleri nedeniyle yakın ikamesi olmayan bir malın arzının bir tek firma tarafından gerçekleştirildiği bir aksak rekabet piyasası türüne monopol adı verilir. Doğru cevap D'dir.

Tam rekabet piyasası dengesi olası dışsallıkları piyasa fiyatında içselleştiremediği için marjinal sosyal fayda ve marjinal sosyal maliyeti temsil edememektedir. Doğru cevap A'dır.

Kıtlık: İhtiyaçları karşılayacak malların ve bu malların üretimi için gerekli kaynakların sahip olunanlardan daima daha fazla olması durumudur.Cevap A'dır

Sürdürülebilirlik limitlerini aşan oranlarda kullanılması durumunda tükenebilecek miktarlarla sınırlı olan kaliteli hava, su, toprak ile balık yatakları ve ormanlar gibi yenilenebilir nitelikteki doğal kaynaklar da kendini yenileyebilme kapasiteleri oranında kıttır.