DOĞAL KAYNAKLAR VE ÇEVRE EKONOMİSİ - Deneme Sınavı - 10

Ekolojik sistem: Doğadaki canlı ve cansız varlıkların, karşılıklı etkileşim içinde meydana getirdikleri süreç ve akımlardan oluşan dinamik yapıyı tanımlamaktadır.

Tam rekabet piyasası: Çok sayıda alıcı ve satıcının bulunduğu, alıcı ve satıcıların piyasa ile ilgili her türlü bilgiye eksiksiz sahip olabildiği, piyasaya giriş ve çıkış önünde bir engelin bulunmadığı, mal ve hizmetler ile üretim faktörlerinin homojen olduğu varsayılan ve bu varsayımların tümünün eksiksiz gerçekleştiği durumda var olduğu kabul edilen bir piyasa türüdür.

Pareto’nun etkinlik ölçütüne göre kaynakların yönetiminde etkinliğin sağlanmış olduğu bir çözüme ulaşıldığı zaman, artık toplumda bir kişinin durumunu kötüleştirmeksizin bir başkasının durumunu iyileştirmek mümkün değildir.

Marjinal kirlilik kontrol maliyeti: Bir firmanın yaydığı kirliliği bir birim azaltmak için katlanması gereken maliyeti göstermektedir. Kontrol edilen kirlilik miktarı arttıkça marjinal kirlilik kontrol maliyetinin arttığı kabul edilmektedir.

Marjinal ikame oranı: Bir tüketicinin aynı fayda düzeyinde kalmak koşuluyla paylaşımdan aldığı mallardan birinde artma veya azalma olması durumunda vazgeçmeye razı olacağı veya talep edeceği miktarların oranını ifade etmektedir.

Edgeworh kutusu: iki malın iki tüketici arasında veya iki üretim faktörünün iki mal veya hizmet üretimi arasındaki olası tüm dağılımlarını gösteren bir diyagramdır.

Farksızlık eğrileri: Tüketiciye aynı fayda düzeyini sağlayan farklı mal bileşimlerinin geometrik gösterimidir.

Bütçe doğrusu: Tüketicinin veri piyasa fiyatları karşısında belirli bir bütçe ile satın alabileceği maksimum mal miktarlarını göstermektedir.

Marjinal teknik ikame oranı: Bir firmanın istihdam ettiği bir üretim faktörünün miktarını azalttığında aynı miktar üretim için diğer üretim faktörünün istihdamını ne kadar arttırması gerektiğini göstermektedir.

Fırsat maliyeti: Bir kaynağın en iyi bir başka alternatif kullanım değerini göstermektedir.

Aksak rekabet piyasaları: Tam rekabet piyasasını var eden temel koşullardan en az birinin gerçekleşmemesi durumunda oluşan piyasa türlerini tanımlamaktadır.

Çevresel kaynaklar söz konusu olduğunda piyasa başarısızlığı aşağıda sıraladığımız nedenlerden biri veya tümünden kaynaklanmaktadır:

Ortak mallar satış veya kiralama yoluyla başkalarına devredilemezler.

Doğru cevap B şıkkıdır.

Bir kıt kaynağın piyasa eliyle dağılımının toplumsal refah açısından optimal olabilmesi için kullanılan kaynağın marjinal sosyal faydasının marjinal sosyal maliyetine eşit olması gerekmektedir.

Tam kamu mallarına örnek olarak; ulusal savunma hizmeti, biyolojik çeşitlilik, temiz hava, sele karşı koruma hizmetleri ve görsel güzellikler gösterilebilir.

Otoyollar, köprüler, balıkçılık ve su sporları için ayrılmış siteler, gezi ve yürüyüş alanları, sanat galerileri ve tarihi mekânlar sıkışıklık mallarına verilebilecek örneklerdir.

Marjinal özel fayda: Son birim malın tüketiminden o malı tüketen kişinin sağladığı faydayı tanımlamaktadır.

İşlem maliyeti: Tarafların, dışsallıkların etkisini ortadan kaldırmak üzere bir araya gelme, müzakere etme, pazarlık ve sonuçlandırma sürecinde katlandıkları maliyetleri tanımlamaktadır.

Monopol: Piyasaya giriş engelleri nedeniyle yakın ikamesi olmayan bir malın arzının bir tek firma tarafından gerçekleştirildiği bir aksak rekabet piyasası türüdür.

Kullanım hakları bireyler veya gruplar arasında transfer edilebilir ifadesi ortak mallara ait özelliktir.

Yasal olarak mülkiyet sahibinin tanımlanmasına olanak yoktur ifadesi ortak mallara ait özelliktir.

Mülkiyet hakları açıkça tanımlı olsa bile dışarıda tutulamama özelliği göstermektedir ifadesi yarı kamu mallarına ait bir özelliktir.

Sahiplerin veya hizmet sağlayanların diğerlerini o malın tüketimi dışında tutamasalar bile tüketicilerin bu mal veya hizmeti tüketmek zorunda olmamalarıdır ifadesi yarı kamu mallarına ait özelliktir.

Doğru yanıt D şıkkıdır.