DIŞ TİCARETTE RİSK YÖNETİMİ VE SİGORTACILIK - Deneme Sınavı - 5

Sigortacılıkta en eski dal olan Nakliyat Sigortaları, bir yerden bir yere nakil araçlarıyla taşınan malların, taşınma esnasında uğrayabileceği hasarları ve güvence altına alan sigorta türüdür.

Kara, deniz ve hava taşıt araçları ile bir yerden başka bir yere nakledilen emtianın, nakil sırasında meydana gelebilecek hasar ve kayıplara yönelik yapılan sigortalara emtia nakliyat sigortaları denilmektedir. Emtianın taşıma sırasında oluşabilecek hasarlara karşı korunması amaçlanmaktadır

Ziya: Ekonomik kayıp meydana getiren bir olay veya sigorta konusu şeyin kaybolması anlamında kullanılabilir.

Geminin Yanında Ücretsiz (FAS, Free Alongside Ship): Bu terim, satıcının yükümlülüğünün mallar geminin yanına rıhtıma veya belirtilen nakliye limanında ilgili yerlere yerleştirildiğinde bittiğini ifade eder. Alıcı, o andan itibaren malla ilgili tüm masraf, kayıp veya hasar risklerini üstlenmek zorundadır. FAS terimi de satıcının malları ihracat için gümrükten geçirmesini gerektirir.

Direk (Kati) Poliçe: Bu poliçe kapsamında, sigortalı her sevkiyatta bulunan emtia ile ilgili bilgileri sevkiyattan önce sigorta şirketine bildirmektedir. Sigortalının emtiaların yükleme yerinden varış yerine kadar geçecek süreleri ve aşamaları kapsayacak şekilde bilgilendirme yükümlülüğü bulunmaktadır. Emtia ile ilgili bilgiler arasında ise, malın cinsi, ağırlığı, markası, ambalaj türü ve sayıları, varış yerleri, taşıyıcı araçlara ait bilgiler ve doğal olarak sigorta bedeli yer almaktadır. Sigortacı bu bilgilere istinaden poliçe tanzim edip prim tahakkuk ettirir.

 

Abonman Poliçe: Sigorta sözleşmesinde yer alan koşullar çerçevesinde belirlenen bir limite kadar sigortalıya teminat sağlanması durumudur. Sigortalı, sigorta süresince elinde bulunabilecek en yüksek mal miktarının değerini belirler ve bu üst sınır üzerinden bir abonman poliçesi alabilir. Bu üst sınır sigorta şirketi için en üst düzeydeki sorumluluk sınırını belirler.

 

Dar Teminat: Poliçe kapsamında belirtilen unsurlara bağlı olarak emtianın taşınması sırasında, taşıyıcı aracın hasar görmesi nedeniyle oluşan kayıp durumlarını kapsamaktadır. Sadece poliçe kapsamında teminat altına alınan riskler için geçerlidir.

 

Safra: Gemilerin belirli bir ağırlığın altında olmaları durumunda, denizde dengede durabilmeleri için aldıkları ağırlığa denmektedir. Genelde deniz suyu olabilir.

Tekne sigortalarının fiyatlandırılmasında; teknenin cinsi, teknenin sigorta bedeli, yaşı ve tonajı, teminatın kapsamı ve teknenin sefer sahası ve faaliyet alanı rol oynamaktadır.

 

Taşıyıcının Yurt Dışı Sorumluluk Sigortası- (CMR Sigortası;Convention Marchandise Routier)  : Uluslararası eşya taşımacılığında karayolunu kullanan taşımacılık şirketlerin sorumluluk sigortasıdır. CMR kapsamında olan bir taşıma için bazı koşulları sağlaması istenmektedir. Bu kapsamda, ücret karşılığı olan bir taşıma sözleşmesi, taşıma konusu olan emtia, taşımanın özellikle kara yolunda yapılması, alıcı ile satıcının farklı devletlerde olması ve bu taraflardan birinin CMR kapsamında olması gerekmektedir.

Kulüp Sigortası “P&I”, geminin seferi sırasında donatanın, üçüncü şahıslara karşı sorumluluklarını ve masraflarını üstlenen sorumluluk sigortasıdır. “P&I” kısaltmalarındaki      P: Protecting (Koruma), I: Indemnity (Tazminat) anlamına gelmektedir. Koruma ve Tazminat Kulüpleri (P&I), donatanlar tarafından, Tekne Sigortası kapsamına girmeyen sorumluluklarına karşı tazminat ödemek üzere kurulmuştur.

Üçüncü Parti: Lojistik aracılar; Freight Forwarder hizmet sağlayıcılar. Malların bir noktadan başka bir noktaya taşınmasını sağlayan, kara yolu, demir yolu, hava yolu veya bunlardan bir kaçını kombine olarak kullanan, yükün depolanması, gümrüklenmesi, paketlenmesi, dağıtımı gibi işlemleri yapan ve bunların organizasyonu gerçekleştiren işletmeler bu sınıfta yer almaktadır.

Pazarlık maliyetleri; Gelecekteki işlemlerde olası tüm durumların dikkate alındığı sözleşmelerin müzakere edilmesi ve tesis edilmesiyle ilgili maliyetlerdir.

İşlem maliyetlerinin niteliği 3 ana unsur etkilemektedir. Bunlar; varlıkların özelliği (özgüllüğü), belirsizlik ve sıklıktır. Lojistik alanında, varlıkların özgüllük derecesi, diğer bir deyişle taşınan her emtianın kendine has özellikleri, çok önemli bir belirleyicidir. Varlıkların özgüllük derecesi, fiziksel dağıtım faaliyetinin farklılığı, standart olmayan ürünlere ve / veya pazara bağlı olarak özel taşıma veya depolama ekipmanı gerektirebileceği koşullara karşılık gelmektedir.

Kombine Taşımacılık; Avrupa yolculuğunun ana bölümünün demir yolu, iç su yolları veya deniz yoluyla olduğu ve herhangi bir başlangıç ve / veya sonda olduğu intermodal taşımacılıktır. Kara yoluyla gerçekleştirilen etaplar mümkün olduğunca kısadır.

Çok Modlu taşımacılık: Malların en az iki farklı taşıma modu ile taşınmasıdır.

Kargo (Yük) sigortası: Gönderileri fiziksel hasar veya hırsızlıktan koruyan en sık kullanılan teminat türüdür. Bu sigorta, eşyaların değerinin nakliye sırasında meydana gelebilecek hasarlara karşı korunmasını sağlar.

Sorumluluk Sigortası: Bedensel veya zihinsel yaralanma ve mülk hasarı, kişisel yaralanma sorumluluğu, kiracının mal hasarı sorumluluğu ve gönüllü tıbbi ödemeler için davalarda sigortalıyı korumak için teminat sağlanmaktadır.

Emtia Kodu:A (Emtianın AçıklamasI: Genel Bir Ürün)

Emtia Kodu: B (Emtianın Açıklaması: Kişisel eşyalar / ev eşyaları, kırılgan ürünler (cam / seramik / mermer / granit / fayans / çanak çömlek ve kırılabilir sayılan diğer mallar, bozulmayan yiyecek / içecekler / ürünler)

Emtia Kodu:C (Emtianın AçıklamasI: Dizüstü bilgisayarlar / cep telefonları / PDA’lar / iPad’ler / Tabletler / Dizüstü Bilgisayarlar ve Oyun Sistemi)

Emtia Kodu:D (Emtianın AçıklamasI: Şarap ve Bira)

Emtia Kodu:E (Emtianın AçıklamasI: Tehlikeli, Kısıtlanmış veya Kontrollü Ögeler)

 

Sörvey: Geminin taşımacılık faaliyetleri sırasında yasal düzenlemelere ve denizde güvenliğe yönelik standartlara uyup uymadığının denetlenmesidir.