DIŞ TİCARETTE BİLGİSAYAR UYGULAMALARI

Erişim Hızı: Büyük miktarda veri içeren dosyalar üzerinde işlem yapmak oldukça zaman alıcıdır. Özellikle işletmelerde uzun dönemde oluşan üretim, muhasebe, satış gibi veriler göz önüne alındığında veri dosyalarının işlenmesi oldukça güç ve zaman alıcı olabilmektedir.

Yedekleme ve Kurtarma: Dosya sistemleri kişisel bilgileri saklamak üzere tasarlandığından sağladığı kurtarma ve yedekleme olanakları önemli veri kaynakları için yetersiz kalabilmektedir. Elektrik kesilmesi, program hatası gibi nedenler veri kaybına neden olabilmektedir

Veritabanı yönetim sistemlerinin diğer bir önemli özelliği ise veriyi tanımlayan ve veriyi işleyen bir programlama diline sahip olmasıdır. Yapılandırılırmış Sorgu Dili (SQLStructured Query Language) olarak adlandırılan bu dil ilk olarak 1970’lerin başlarında ilişkisel veritabanı yönetim sistemlerinde verinin yönetilmesi için tasarlanmış özel amaçlı bir programlama dilidir.

Veritabanı yönetim sistemleri veri ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik farklı bileşenler içerirler. MS Access veritabanının sol kenarındaki gezinti bölmesinde verilerin depolandığı tablolar, verileri seçme, güncelleme ve silme işlemlerinin yapıldığı sorgular, kullanıcı ara-yüzü sağlamak için formlar, verinin farklı görünüşlerini yazdırmak için raporlar ve otomatikleştirilmiş işlemleri gerçekleştirmek için makro ve modüller yer almaktadır.

Veriyi işlemek üzere kullanılan sorgu türlerine eylem sorgusu adı verilir.

Rapor Üstbilgisi: Kullanımı isteğe bağlı olan bu bölüm, raporun başında sadece bir kez görüntülenir. Raporu tanımlayan bir başlık, şirket logosu, tarih bu alanda kullanılabilir. Rapor üstbilgisi sayfa üstbilgisinden önce yazdırılır.

Aşağıda MS Access yazılımı için en yaygın kullanılan veri türleri ve özellikleri aşağıda sıralanmıştır.

Metin: Karakterlerden oluşan değerler için kullanılan veri türleridir. Bazı durumlarda TC kimlik numarası gibi sayı olarak kullanılmayacak değerler metin veri türü ile saklanabilirler. Depolanacak veriye göre 1 ile 255 karakter arası bir uzunlukla sınırlanabilir.
• Sayı: Sayısal verileri saklamak için kullanılan veri türüdür. Sayının büyüklüğüne göre Bayt (0-255), Tamsayı (-32.768-32.767), Uzun Tamsayı (-2.147.483.648-2.147.483.647), Tek (-3,4 x 1038-3,4 x 1038), Çift (-1,797 x 10308 ile 1,797 x 10308),
Ondalık (-9,999 x 1027 ile 9,999 x 1027) isimlerinde farklı sayı türleri kullanılır. Tek, çift ve ondalık sayı türleri kesirli sayılar için kullanılır.
• Para Birimi: Parasal değerleri kaydetmek için kullanılır.
• Evet/Hayır: Sadece iki değerden birini içeren özellikler için kullanılır. Fatura ödenme durumu için bu veri türü kullanılabilir.
• Tarih/Saat: Tarih ve saat için kullanılan veri türüdür.
• Zengin Metin: Renk ve yazı türlerinin de metinle saklandığı veri türüdür.
• Hesaplanan Alan: Tablodaki diğer alanları kullanarak üretilen bir alandır. Örneğin bir fatura tablosunda “birim fiyat” ve “miktar” alanlarının çarpımını ifade eden bir formül, yeni bir alan olarak tabloya eklenebilir.
• Ek: Bu veri türündeki bir alana bir resim, hesap tablosu gibi desteklenen belgeleri saklamak için kullanılabilir. Örneğin fatura tablosunda teslim edilen ürünün fotoğrafı bu tür ile eklenebilir.
• Köprü: Metin olarak depolanan web sayfası adresi gibi köprü niteliğindeki verileri saklamak için kullanılır.
• Not: 255 karakterden uzun metin dizeleri için not veri türü kullanılır.
• Otomatik Sayı: Otomatik sayı her satırı bir diğerinden farklılaştırmak için her satır için otomatik sayı üreten bir veri biçimidir. Birincil anahtar olarak kullanılabilir.

Kullanıcıların veritabanı oluşturmayı ve veritabanını kullanmalarını sağlayan programlar topluluğuna veritabanı yönetim sistemi adı verilmektedir.

Veritabanlarının verileri organize etmede kullandığı temel modeller aşağıda sıralanmıştır.
• Düz (tablo) model
• Hiyerarşik model
• Ağ modeli
• İlişkisel model
• Çok boyutlu model
• Çok değerli model
• Nesne yönelimi model

Veritabanı oluşturulacak sistemin varlıkları, özellikleri ve birbiri ile olan ilişkileri incelenerek kavramsal bir tasarım gerçekleştirilir. Sistemdeki varlıklar, varlıkların özellikleri ve varlıklar arasındaki ilişkiler incelenerek varlık-ilişki diyagramı adı verilen bir yapıda ortaya konur.

Veritabanlarının verileri organize etmede kullandığı temel modeller aşağıda sıralanmıştır.
• Düz (tablo) model
• Hiyerarşik model
• Ağ modeli
• İlişkisel model
• Çok boyutlu model
• Çok değerli model
• Nesne yönelimi model

Günümüzde yaygın olarak kullanılan veritabanı yönetim sistemleri arasında IBM DB2, Microsoft SQL Server, Oracle, PostgreSQL, MySQL sayılabilmektedir.

İlişkisel veritabanında varlıklar arasında temel olarak üç temel ilişki türünden bahsedilebilir. Bunlar bire-bir, bire-çok ve çoka-çok ilişkileridir

MS Access veritabanının sol kenarındaki gezinti bölmesinde verilerin depolandığı tablolar, verileri seçme, güncelleme ve silme işlemlerinin yapıldığı sorgular, kullanıcı ara-yüzü sağlamak için formlar, verinin farklı görünüşlerini yazdırmak için raporlar ve otomatikleştirilmiş işlemleri gerçekleştirmek için makro ve modüller yer almaktadır.

MS Access veri tabanında kullanıcı ara-yüzü sağlamak için form nesnesi kullanılır.

Harf verisi diye bir veri türü yoktur.

Köprü: Metin olarak depolanan web sayfası adresi gibi köprü niteliğindeki verileri saklamak için kullanılır.

<> işleçi eşit değildir açıklaması için kullanılır.

Where koşul özetleme işlevinin SQL karşılığıdır.

Now çalıştırıldığı andaki sistem tarih ve zamanı getiren işlevdir.