DIŞ TİCARETTE BİLGİSAYAR UYGULAMALARI

İmalat sanayi için, OECD tarafından yapılan bir sınıflama önerisinde sektörlerdeki Ar-Ge yoğunlukları esas alınarak 4 farklı sektörel grup
tanımlanmaktadır. Bunlar:
• İleri teknoloji (Havacılık ve Uzay, Bilgisayar, Elektronik-haberleşme ve İlaç Sektörleri),
• Orta-İleri teknoloji (Mesleki, Bilim ve ölçüm cihazları, Taşıt araçları, Makine, İlaç hariç
Kimyasallar),
• Orta-Düşük Teknoloji (Lastik, Plastik ürünler, Demir-çelik, Metal eşya, Metalik olmayan
mineraller, Petrol rafinerileri),
• Düşük Teknoloji (Dokuma-giyim, Gıda-içki-tütün) olarak sıralanmaktadır

Girişimcileri etkileyen başlıca faktörler şunlardır:
a. Siyasi yapı:, siyasi krizler, yönetim şekli vb.
b. Sos-Kültürel yapı ve Din, gelenek görenek vs.
c. Demografik Yapı; Nüfus miktarı ve yapısı
d. Hukuki Yapı: Uluslararası antlaşmalar, vergiler
e. Ekonomik yapı; para ve maliye politikaları

Bilgi teknolojileri kavram olarak; “Verilerin kayıt edilmesi, saklanması, belirli bir işlem sürecinden geçirmek suretiyle bilgiler üretilmesi, üretilen bu bilgilere erişilmesi, saklanması ve nakledilmesi” gibi işlemlerin etkili ve verimli yapılmasına olanak tanıyan teknolojileri tanımlamaktadır. Kısaca, bilgi
teknolojileri, bilgisayar ve iletişim teknolojileri (B.İ.T)’ni kapsamaktadır.

Uygulama Yazılımları (Application Software); bu kullanıcıların işlerine çözüm sağlayan örneğin çek, senet, stok kontrol, bordro, kütüphane kayıtlarını tutan programlar, bankalardaki müşterilerin para hesaplarını tutan programlar vs. gibi yazılımlardır. Bu kitabın kapsamı açısından önemli olan yazılımlar daha çok bu tipte olanlardır.

İstemci (Client) Bilgisayarlar
Bir ağ sistemi içerisinde çalışacak şekilde tasarlanmış bilgisayarlardır. İstemci bilgisayarlar, kişisel bilgisayarlar kadar gelişkin bir yapıya sahip değildirler. Maliyetlerin düşük olması için, yapacakları iş genelde uygulama yazılımlarını kullanarak veri tabanına veri yüklemek ve verileri işlemekle sınırlı tutulmuştur. Fazla bir donanım öğesine sahip olmadıkları için çeşitleri sınırlıdır. Genellikle veri depolamak için ana bilgisayardaki sabit diski kullandıklarından kendi sabit diskleri yoktur.

1801 yılında Joseph Marie Jacquard'ın dokuma tezgâhındaki işlemi
otomatikleştirmek adına ürettiği delikli kartlar ise bilgisayarların gelişme sürecindeki, kısıtlı da olsa, ilk yazılımlanabilme (kurulabilme) izlerinden sayılır. Kullanıcının sağladığı bu kartlar sayesinde, dokuma tezgâhı kart üzerindeki delikler ile tarif edilen çizime işleyişini uyarlayabiliyordu. Bilgisayarın, ilk ticari
anlamda satışa sunulan formu olan UNIVAC, 1952 yılında yapılmıştır.

Bugün bilgisayar teknolojisinde kullanılan mikroçipler ise, bir çok entegre devrenin birleşip küçültülmüş halidir.
“Termoiyonik lamba” ya da kısaca “lamba” denen elektron tüpünün yerini alan transistörler çok daha küçük, uzun ömürlü ve daha ucuzdur. Transistör 1948′de geliştirilen ABD’li Mühendisler John Bordeen (1908), Walter H. Brattion (1902-1987) ve William B. Shockley (1910-1989) bu buluşları nedeniyle Nobel Fizik ödülünü (1956) paylaşmışlardır.

Teknoloji; “iş görme sürecinde araçlara, aygıtlara bağımlı olarak girdileri, çıktılara dönüştüren ya da bu oluşumda etkili olan karmaşık mekanizma” olarak tanımlanır. Bilgi teknolojileri ise, kapsamı açısından;
• bilginin ortaya çıkartılması,
• ortaya çıkartılan tüm bilgilerin toparlanması,
• toparlanan bilgilerin biriktirilmesi,
• biriktirilen bilgilerin, gerekli şekillerde işlenmesi,
• bir araya gelen bilgilerin işlenmesinin ardından elde edilen bilgi bütününün yeniden kontrolden geçirilerek toparlanması,
• toparlanan bilginin gerekli yerlere yayılması,
• yayılan bilgilerin saklanıp, korunması şeklindeki tüm bu işlemlerin gerçekleştirilmesinde kullanılan araçların bütününe verilen genel addır. Tüm bunlar Bilgi teknolojilerinin işlevlerini oluştururlar.

Bilgiyi üreten, geliştiren ve yöneten bir bilgi toplumunda aracıların ortadan kalkmasının, maliyetleri azaltarak tüketiciler lehine ve kaynakların optimal dağılımını sağlayarak da toplum refahına hizmet edeceği düşüncesi “bilgi ekonomisi”nin en iyimser öngörüsünü oluşturmaktadır. Tüketicilerin giderek
organize olması ve bu yöndeki yasal düzenlemelerin artması, bu öngörüyü destekler niteliktedir.
BİT’lerin en önemli özelliğinin, teknolojik yeteneklerinin sürekli artması ve maliyetlerinin de sürekli olarak düşmesi olduğu kabul edilmektedir. Bu ilişkiyi ifade eden üç kural vardır. Bunlar:
1. Moore Kuralı: Fiyatına göre ürünün kullanım hızı daha fazla artmaktadır. Örneğin; bilgisayarların gün geçtikçe artan işlem güçlerine ve hızlarına karşın fiyatları giderek düşmektedir.
2. Gilder Kuralı: Birim fiyat değişmeden iletişim sistemlerinin toplam bant genişliği her yılda bir 13’e katlanmaktadır.
3. Metcalfe Kuralı: Bir iletişim ağının değeri ağdaki düğüm (node) sayısının karesiyle orantılıdır. Dolayısıyla bir ağa bağlı olmanın değeri üssel olarak artarken, kullanıcı başına fiyatı sabit kalmakta hatta azalmaktadır.

Bilgi teknolojileri ilgili alanları itibariyle, bilgisayarlar, mikro elektronik (ve tümleşik devreler),
iletişim teknolojisi, multimedya ve biyoteknoloji olmak üzere genel olarak beş farklı alanda ortaya
çıkmaktadırlar. Bunlar:
1. Bilgisayarlar: Daha önce de açıklandığı gibi, bilgisayarlar; insanların yapabilecekleri işlerin bir bölümünü nasıl yapılacağı insanlar tarafından tanımlanmak kaydıyla, insanlardan daha çabuk ve güvenilir şeklide çözen otomatik makinelerdir.
2. Mikro elektronik: Mikroelektronik ve iletişim birbirini tamamlayarak birlikte gelişmektedir. Bu etkileşim öyle güçlenmiştir ki sonuç olarak onları tek bir çatı altında buluşturmuştur: B.İ.T.
3. İletişim: Yukarıda konu edildiği üzere, mikro elektronikteki gelişme ile birlikte iletişim teknolojisi de yenilenmiştir.
4. Multimedya: Multimedya, yazılı metin, çizgi grafikler, film ve ses gibi bilgilerin bir araya getirilerek numaralanması ve hacminin küçültülerek kullanıma sunulma işlemidir. Medya sektörü bilgi toplumun ve bilgi ekonomisinin öncüllerinden biridir.
5. Biyoteknoloji: Biyoteknoloji "Özel bir kullanıma yönelik olarak ürün veya işlemleri dönüştürmek veya meydana getirmek için biyolojik sistem ve canlı organizmaları veya türevlerini kullanan teknolojik uygulamalar” olarak tanımlanmaktadır.

 Biyoteknoloji tıbbi ve tarımsal konularda yeni bir çığır açmıştır. Özellikle tıbbi biyoteknolojide yaşanan gelişmeler neticesinde hastalıkların teşhis ve tedavisinde büyük mesafeler kat edilmiştir. Tarımsal biyoteknolojideki gelişmeler sayesinde üretim ve çevre korunmasında faydalı olabilecek gelişmeler de olmuştur. Bu yöntemle büyük ölçekli üretim yapılabilmesi ve ayrıca, biyoteknolojik ürünlerin üretilmesi için gerekli teknolojik gelişmenin patent haklarının saklı tutulabilmesi nedenleriyle ticari kazancın boyutları da hızla artmaktadır.

Bilgi temelli ekonomik gelişim teknolojinin üretilmesinin yanısıra, farklı alanlardaki kullanımının artmasıyla yani yaygınlaşmasıyla refahın artmasını sağlayacaktır.
Bu nedenle, beşerî sermaye özellikle teknoloji bilgili insan gelişmekte olan ülkeler için büyümenin ve kalkınmanın en önemli unsurudur. Aşağıda teknolojinin yararlı olduğu başlıca alanlara değinilmiştir.
1. Üretim; Sanayinin gelişmesinde teknolojinin katkısı çok büyüktür. Teknolojik ilerleme sanayi alanında olduğu kadar tarımsal kesimde de önemli bir yer tutmaktadır. Günümüzün gelişmiş ülkelerindeki sanayileşme, tarımda verimlilik artışı sonucu, bu kesimde istihdam edilen işgücünün serbest kalarak sanayi kesiminde istihdam edilmesi ile gerçekleştirilmiştir. Tarım sektöründe hayvan gücünün yerine makinelerin kullanılması, drenaj ve sulama kanallarının yapımı ve yeni hibrid tohumlarının geliştirilmesi, tarımsal üretimin artmasına ve ekonomik büyümeye katkıda bulunmuştur.
2. Sağlık; Bilindiği gibi teknoloji tıp bilminin gelişiminde çok önemli katkılar sağlamıştır.
Hastalıkların önlenmesi, tedavisi ya da teşhisinde teknolojik ürünlerden yararlanılmaktadır.
3. Eğitim; Eğitimde teknolojiden yararlanılarak eğitimin özürlüler gibi hem daha fazla insan
kitlelerine ulaşmada, daha hızlı ve kolay öğrenme ve öğretmede yararlanılmaktadır. örneğin
episkop, projeksiyon makinesi ve televizyon gibi ürünler yardımıyla okullarda ders anlatmada
kolaylık sağlanmaktadır.
4. Sosyal ve kültürel alanlarda; Teknolojinin bir diğer faydası insanların düşüncelerini, duygularını daha fazla insana anlatmasının daha kolay bir hale gelmesidir. Matbaa sayesinde basılıp yayılan kitaplar sayesinde insanlık kültür birikimini arttırmıştır. İnternet, gazete, televizyon, radyo ve diğer iletişim aletleri ile daha fazla insana haberler, bilgiler ulaştırılmaktadır.
5. Ulaşım; Teknoloji sayesinde çok uzak mesafeleri çok daha kısa zamanda katetmek olanaklı hale gelmiştir.
6. Güvenlik; Özel ve kamusal kesimde insanların güvenliğinde, örneğin trafik problemlerini
çözmede ya da kullanılan taşıtlarda kullanılan teknolojik unsurlar önemli yer tutmaktadırlar.
7. Günlük yaşam; Teknoloji sayesinde insanlar günlük yaşam içindeki işlerini daha hızlı, kolay, konforlu yapabilmektedirler. Örneğin evlerde kullanılan buzdolabı, çamaşır veya bulaşık makinesi gibi teknolojik ürünler emekten ve zamandan tasarruf sağlamıştır.
8. İletişim; Bilgi ve iletişim teknolojileriyle özellikle ve internet sayesinde dünyanın diğer bir
ucundan diğer ucuna anında (online) bilgi ulaştırılabilmesi mümkün hale gelmiştir. Örneğin,
ileride ayrıntısı ile ele alınacak olan dış ticarette yazışmaların artık kelime işlemciler tarafından gerçekleştiriliyor olması yine işletmelere birçok tasarruf yaratmaktadır.

Bilgi ekonomisi: “Küreselleşmeyle bilgi ve iletişim teknolojilerinin karşılıklı etkileşimi sonucu, hızlanarak artan geleneksel mal ve hizmet üretiminin yanı sıra teknolojik yeni dijital ürün ve hizmetlerin üretilip ticaretinin yapıldığı; enformasyon (bilgi) ve inovasyon (yenilik)a dayalı göstergelerle tanımlanan
ve ölçülen; verimliliğin ve rekabetin, geleneksel faktörlerden farklı beşeri sermaye ve hızlılık gibi başka unsurlara dayandığı genel ekonomik dinamiklerdir.”

bir ağ sistemi içerisinde çalışacak şekilde tasarlanmış bilgisayarlara istemci bilgisayarlar denir. bu nedenle doğru cevap A seçeneğidir.

Bilgisayarın ilk ticari anlamda satışa sunulan formuna UNIVAC denilir. Doğru yanıt B seçeneğidir.

birim fiyat değişmeden iletişim sistemlerinin toplam bant genişliğinin her yıl 13 katı olmasını ifade eden kural gilder kuralı olup doğru cevap C'dir.

yazılı metin, çizgi grafikler, film ve ses gibi bilgilerin bir araya getirilerek numaralanması ve hacminin küçültülerek kullanıma sunulma işlemine multimedya denilir. bu nedenle doğru yanıt D şıkkıdır.

mekandan ve zamandan bağımsız yapının olması bilgi ekonomisinin sınırsızlık temel özelliğine ilişkindir ve doğru cevap E seçeneğidir.

bilginin yalnızca sahiplerine değil başkalarına da dışsal yarar sağlaması bilgi ekonomisinin bağlılık temel özelliğine ilişkindir ve doğru cevap A seçeneğidir.

bilgi toplumunda fiziksel emekten ziyade zihinsel emek yoğundur. bu nedenle doğru cevap B olmaktadır.

Dünya Ekonomik Forumu Ağa Hazırlık Endeksinin içerdiği bileşenler çevre koşulları, hazırlık olma, kullanım ve yaratılan etki olup dört tanedir. doğru cevap C şıkkıdır.