DIŞ TİCARETLE İLGİLİ KURUMLAR VE KURULUŞLAR

Avrupa Birliği ortaya çıkan en gelişmiş ekonomik bütünleşme örneği olarak verilebilir.

Ülkelerin ekonomik bütünleşmeye giderken bu oluşumun başarılı olmasında, kültürel geçmişlerin farklı ve çeşitli olması değil; ortak kültürel geçmişin paylaşılmış olması olumlu rol oynar.

Birleşmiş Milletler Sistemi Ana Koordinasyon İcra Kurulu'nun (CEB) eski adı Koordinasyon Yönetim Komitesidir (ACC) ve tüm BM sistemini temsil etmektedir. Geniş çerçevedeki problemleri çözüme kavuşturmak, üye ülkelerin ortak çıkarları doğrultusunda hareket etmeleri ve çıkarlarını koruyabilmeleri için BM sistemi içinde yüksek koordinasyon sağlamayı amaç edinmiştir.

Birleşmiş Milletler Antlaşması’ndaki hiçbir madde BM’ye herhangi bir devletin iç işlerine karışma yetkisi tanımaz.

Üye ülkeler arasındaki ilişkilerin devamlılığını sağlamak, IMF’nin, döviz kurunun istikrarını koruma amacını gerçekleştirebilmesi için gereklidir.

Guvernörler Kurulu, IMF’nin en yetkili organıdır. Her üye ülkenin istediği tarzda atadığı bir guvernör ile yedeğinden meydana gelir.

Yapısal uyum kolaylığı, uzun vadeli ve çok düşük faizli bir olanaktır. Gelir düzeyi düşük IMF üyesi ülkeler yararlanabilir. Bu kolaylıktan yararlanabilmek için üye ülkenin IMF ve IBRD’nin liderlik ettiği orta vadeli makroekonomik yapısal uyumlaştırma programını yürürlüğe koyması ve IMF’nin belirlediği 19 en düşük gelirli ülkeden biri olması gerekmektedir.

OECD; IMF, Dünya Bankası ya da DTÖ gibi uluslararası parasal iş birliğinin gerçekleştirilmesi, kredi ya da parasal yardımlar için kaynak bulunması veya ticaretin uluslararası fikir alışverişi çerçevesinde liberalleştirilmesi gibi görevler üstlenmemiştir. Fakat makro ekonomik incelemeler ve analizleri kapsayan faaliyetlerinin yanı sıra OECD, sürdürülebilir kalkınma ve kalkınma yardımları, iklim değişikliği, eğitim, nüfusun yaşlanması, emeklilik ve sigortacılık sistemleri vb. alanlarda gerçekleştirdiği faaliyetler ile üyesi olsun ya da olmasın ülkelerin yapısal alanlardaki gelişimine katkı sağlamaktadır.

BDT’yi Azerbaycan, Beyaz Rusya, Ermenistan, Kazakistan, Kırgızistan, Moldova, Özbekistan, Tacikistan ve Rusya Federasyonu devletleri oluşturmaktadır. Gürcistan ve Ukrayna topluluktan ayrılmıştır. Estonya, Letonya, Litvanya bu birleşim içinde yer almamıştır.

Geçmişi 14.yy’a kadar uzanan Avrupa’daki bütünleşme hareketi 20.yy’ın ancak ikinci yarısında hayat bulmuştur. Bütünleşme 1932 yılında Belçika, Hollanda ve Lüxemburg’un Ouchy Anlaşması’nı imzalayarak oluşturduğu Benelux’le şekillenmeye başlamıştır. Ancak gerçek anlamda kapsamlı bir bütünleşmenin başlaması, Schuman Planı’nın 9 Mayıs 1950’de ilan edilmesidir.

Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Anlaşması (GATT) 1948 yılında yürürlüğe girmiştir. Doğru cevap A'dır.

1957 yılında temelleri atılan Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET) dünyadaki Bölgesel Ekonomik Entegrasyonlara verilebilecek en iyi örnektir. Bu oluşumun Roma Antlaşması ile kurulmuştur. Doğru cevap B'dir.

Ülkelerin ekonomik bütünleşmeye giderken bu oluşumun başarılı olmasında;

• Entegrasyon içinde yer alan ülkelerin kalkınma seviyelerinin ve üretim yapılarının birbirine yakın düzeylerde olması,
• Coğrafi bakımdan ülkeler arası yakınlık,
• Ortak kültürel geçmiş,
• Sanayileşme açısından uyguladıkları dış ticaret politikalarının benzerliği,
• Alt yapı imkânlarının özellikle de ulaştırma imkânlarının gelişmişliği,
• Bütünleşmeye dâhil olan ülkelerin ekonomilerinin birbirini tamamlayıcı nitelikte olması, önemli bir rol oynamaktadır. Doğru cevap C'dir.

Birleşmiş Milletler (BM) Antlaşması, 26 Haziran 1945 tarihinde San Francisco’da imzalanmış ve 110. maddeye uygun olarak 24 Ekim 1945’de yürürlüğe girmiştir. Doğru cevap D'dir.

Birleşmiş Milletler Sistemi; Birleşmiş Milletler Genel Sekreterliği, Birleşmiş Milletler fon ve programları (UNICEF ve UNDP gibi), özel teşkilatlar (UNESCO ve WHO gibi) ve ilgili kuruluşlardan oluşmaktadır. Doğru cevap E'dir.

IMF, ABD New Hampshire eyaletinin Bretton Woods kentinde 1-22 Temmuz 1944 tarihleri arasında Türkiye’nin de içinde olduğu bir araya gelen 45 ülkenin 27 Aralık 1945’te ana sözleşmeyi imzalamaları ile kurulmuştur. Doğru cevap A'dır.

Guvernörler kurulu; IMF’nin en yetkili organıdır. Her üye ülkenin istediği tarzda atadığı bir guvernör ile yedeğinden meydana gelir. Doğru cevap B'dir.

OECD’nin 20 kurucu üyesi bulunmaktadır. (Türkiye, ABD, Kanada, Fransa, Hollanda, Belçika, Lüksemburg, Federal Almanya, İtalya, Portekiz, İngiltere, Danimarka, İrlanda, Yunanistan, İsviçre, Avusturya, İsveç, İzlanda, Norveç ve Avrupa Topluluğu). Doğru cevap C'dir.

Günümüz itibariyle İİÖ’nün üye sayısı 57’dir. Müslüman nüfusun bulunduğu Asya ve Afrika kıtaları ve Orta Doğu bölgesindeki ülkelerin pek çoğu bu örgütün üyesidir. Bunlara ek olarak Avrupa’dan Arnavutluk ve Amerika’dan Surinam bu örgüte üye olmuştur. Doğru cevap D'dir.

Şu anda OPEC, Suudi Arabistan, Venezuela, İran İslam Cumhuriyeti, Irak, Kuveyt, BAE, Libya, Nijerya, Katar, Cezayir, Angola ve Ekvador olmak üzere 12 üyeden oluşmaktadır. Doğru cevap E'dir.