Dış Ticarete Yardımcı Uluslararası Kuruluşlar

Ülkelerin ekonomik bütünleşmeye giderken bu
oluşumun başarılı olmasında;

 • Entegrasyon içinde yer alan ülkelerin kalkınma seviyelerinin ve üretim yapılarının
birbirine yakın düzeylerde olması,
• Coğrafi bakımdan ülkeler arası yakınlık,
• Ortak kültürel geçmiş,
• Sanayileşme açısından uyguladıkları dış ticaret politikalarının benzerliği,
• Alt yapı imkânlarının özellikle de ulaştırma
imkânlarının gelişmişliği,
• Bütünleşmeye dâhil olan ülkelerin ekonomilerinin birbirini tamamlayıcı nitelikte olması,
önemli bir rol oynamaktadır(Yiğit, 2003: 37).

Birleşmiş Milletler (BM) Antlaşması, 26 Haziran 1945 tarihinde San Francisco’da imzalanmış ve 110. maddeye uygun olarak 24 Ekim 1945’de yürürlüğe girmiştir.

Uluslararası güvenin korunması ve barışın devamlılığının sağlanması, uluslararası arenada ülkelerin ekonomik, toplumsal ve kültürel açıdan iş birliğinin sağlanması amacı için krulmuş bir örgüttür.

Birleşmiş Milletlerin asıl üyeleri, Uluslararası Örgütlenme konusunda San Francisco’da yapılan Birleşmiş Milletler Konferansı’na katılmış olan ya da 1 Ocak 1942 tarihli Birleşmiş Milletler Bildirgesi’ni önceden imzalamış bulunan ve işbu Antlaşmayı imzalayarak 110. Madde uyarınca onaylayan devletlerdir.

Birleşmiş Milletler Sistemi; Birleşmiş Milletler Genel Sekreterliği, Birleşmiş Milletler fon ve programları (UNICEF ve UNDP gibi), özel teşkilatlar (UNESCO ve WHO gibi) ve ilgili kuruluşlardan oluşmaktadır

Kuruluş, geniş çerçevedeki problemleri çözüme kavuşturmak, üye ülkelerin ortak çıkarları doğrultusunda hareket etmeleri ve çıkarlarını koruyabilmeleri için BM sistemi içinde yüksek koordinasyon sağlamayı amaç edinmiştir.

İç Gözetim Dairesi (OIOS), Hukuk Müşavirliği (OLA), Siyasi İşler Dairesi (DPA), İnsani İşler
Koordinasyon Ofisi (OCHA) gibi daire ve diğer birimlerden oluşmaktadır.

Genel Sekreterliğin merkezî New York’tadır. Ayrıca dünyanın pek çok ülkesinde büroları vardır. Bunlardan önemli üçü Cenevre, Viyana ve Nairobi’dedir.

İç Gözetim Dairesi, bağımsız ve profesyonel iç denetim sağlar. Gözlemleme, soruşturma ve değerlendirmenin yanı sıra yönetim kademesine danışmanlık hizmeti vermek ve yönetim adına soruşturma yürütmek de OIOS’un görevleri arasındadır.

Hukuk Müşavirliği, Teşkilatın yasal konularda hizmet veren merkezidir. Genel Sekretere ve Genel Sekreterlik birimlerine, Birleşmiş Milletlerin ana ve yardımcı organlarına kamusal ve özel uluslararası hukuk alanında yasal tavsiye verir. Kamusal uluslararası hukuk, uluslararası deniz ve ticaret hukuku ile ilgili yasal organlar için sekreterya görevlerini yerine getirir.

Barış harekâtları dairesi, üye devletlere ve Genel Sekretere uluslararası barış ve güvenliği sağlama ve koruma çalışmalarında destek vermekle yükümlüdür.

DESA, sürdürülebilir kalkınma, toplumsal cinsiyet eşitliği ve kadınlarının konumlarının güçlendirilmesi, kalkınma politikaları analizi, nüfus, istatistik, kamu yönetimi ve dijital yönetim, sosyal politika ve kalkınma alanlarında faaliyet gösterir.Yerel Halklar Daimi Forumu, Birleşmiş Milletler Bilgi ve İletişim Teknolojileri Çalışma Kolu ve Birleşmiş Milletler Orman Forumu’na destek vermek yine faaliyet alanının içine giren konulardır. 

Birleşmiş Milletlerin amaçları aşağıdaki gibidir;
• Uluslararası barış ve güvenliği korumak için
barışa yönelik tehditleri öngörerek önlemler almak ve bu tehditleri önlemek,
• Barışın bozulmaması için ortaya çıkabilecek sorunlar ya da saldırı durumlarında çözüme
yönelik etkin ortak önlemler almak ve uluslararası uyuşmazlıkların düzeltilmesini ya da çözümlenmesini barışçı yollarla, adalet ve uluslararası hukuk ilkelerine uygun olarak gerçekleştirmek,
• Uluslararasında, halkların hak eşitliği ve kendi geleceklerini kendilerinin belirlemesi
ilkesine saygı üzerine kurulmuş dostça ilişkiler geliştirmek ve dünya barışını güçlendirmek için diğer uygun önlemleri almak,
• Ekonomik, sosyal, kültürel ve insancıl nitelikteki uluslararası sorunları çözmek,
• Irk, cinsiyet, dil ya da din ayrımı gözetmeksizin herkesin insan haklarına ve temel özgürlüklerine saygılarının geliştirilip güçlendirilmesinde uluslararası iş birliğini sağlamak,

• Bu amaçlara ulaşılması yolunda ulusların giriştikleri eylemlerin uyumlaştığı bir odak olmaktır.

Birleşmiş Milletler aşağıdaki ilkeler doğrultusunda tutum sergiler;
• Tüm üyelerinin eşit egemenliğine dayanır.
• Tüm üyeler Antlaşmada belirtilen yükümlülüklerini iyi niyet çerçevesinde yerine getirmek zorundadır.
• Ortaya çıkan uluslararası anlaşmazlıkları tüm üyeler, uluslararası barış, güvenlik ve
adaleti tehlikeye sokmadan barışçıl yollarla çözümlemek zorundadır.
• Tüm üyeler başka bir devlete tehdit oluşturmaktan ya da başka bir devlete karşı güç
kullanmaktan kaçınmalıdır.
• Tüm üye ülkeler, Antlaşma gereğince ortaya çıkan her faaliyetin uygulamasına tam destek vermelidir.
• Birleşmiş Milletler Antlaşması’ndaki hiçbir madde BM’ye herhangi bir devletin iç işlerine karışma yetkisi tanımaz.

• ILO: International Labour Organization
(Uluslararası Çalışma Teşkilatı)
• FAO: Food and Agriculture Organization
of the UN (Gıda ve Tarım Teşkilatı)
• UNESCO: UN Educational, Scientific and
Cultural Organization (BM Eğitim, Bilim
ve Kültür Teşkilatı)
• WHO: World Health Organization (Dünya Sağlık Teşkilatı)
• World Bank: (Dünya Bankası)
• IMF: International Monetary Fund (Uluslararası Para Fonu)
• ICAQ: International Civil Aviation Organization (Uluslararası Sivil Havacılık Teşkilatı)
• UPU: Universal Postal Union (Evrensel
Posta Birliği)
• ITU: International Telecommunication
Union (Uluslararası Telekomünikasyon)
• WMO: World Meteorological Organization (Dünya Meteoroloji Teşkilatı)
• IMO: International Maritime Organization (Uluslararası Denizcilik Teşkilatı)

• WIPO: World Intellectual Property Organization (Dünya Telif Hakları Teşkilatı)
• IFAD: International Fund for Agricultural
Development (Tarımsal Gelişme Uluslararası Fonu)
• UNIDO: UN Industrial Development Organization (BM Sanayi Kalkınma Teşkilatı

Uzman kuruluş statüsünde olmamakla birlikte aşağıdaki kuruluşlar BM organları ile bağlantılı olarak faaliyet göstermektedir;
• IAEA: International Atomic Energy Agency
(Uluslararası Atom Enerjisi Kurulu)
• WTO: The World Trade Organization
(Dünya Ticaret Teşkilatı)
• UNHCR: United Nationas High Commissiyoner for Refugees (BM Mülteciler Yüksek Komisyonu)

Genel Kurul, Güvenlik Konseyi, Eknomik ve Sosyal Konsey, Vesayet Konseyi, Uluslararası Adalet Divanı ve Genel Sekreterlik

IMF, ABD New Hampshire eyaletinin Bretton Woods kentinde 1-22 Temmuz 1944 tarihleri arasında Türkiye’nin de içinde olduğu bir araya gelen 45 ülkenin 27 Aralık 1945’te ana sözleşmeyi imzalamaları ile kurulmuştur ve 1 Mart 1947’de finansal operasyonlarına başlamıştır.

İslam dünyasını birleştirmek, Müslüman devletlerinin çıkarlarını korumak için 1969 yılında Rabat’ta 24 ülkenin katıldığı Birinci İslam Zirvesi’nde İslam İş Birliği Örgütünün (İİÖ) temelleri atılmıştır. 1970 yılında İslam Ülkeleri Dışişleri Bakanları İKT Genel Sekreterliğini kurmuşlardır. Ana Sözleşmesi hazırlanan İİÖ, 1972 yılında toplanan Dışişleri Bakanları Üçüncü Konferansınca onaylanmıştır

Ekonomik bütünleşmenin amaçları;
• Üye ülkeler arasında ticaret hacminin artırılması,
• Kalkınma amacıyla geniş bir piyasanın yaratılması,
• Yaşam standartlarının iyileştirilmesi,
• Bölgesel dengesizliklerin azaltılması,
• Dünyadaki siyasi ve ekonomik gelişmelerde
üye ülkelerin elinin güçlendirilmesidir.