DIŞ TİCARETİN FİNANSMANI VE TEŞVİKİ

Cironun, poliçe veya poliçeye ekli “alonj” denilen bir kağıt üzerine yazılması ve cironta tarafından imzalanması gerekir. Ciro poliçenin arka veya ön yüzüne yazılabilir. Poliçenin ön yüzüne yapılan cironun “tam ciro” olması zorunludur. Uygulamada ciro poliçenin arka yüzüne, kabul ve aval ise poliçenin ön yüzüne yapılır.

Aval veren kimse senedin ödenmesini garanti eder. Bu nedenle poliçenin dolaşımı kolaylaşır. Aval, poliçenin yüzüne yazılan şartsız ve rücu edilemez bir kefalettir. Poliçeye keşideci, muhatap ve cirantalar da aval verebilir. Diğer yandan poliçe borçlularından herhangi biri lehine aval verilebilir. Aval şerhinde avalin kimin lehine verildiği açıklanmalıdır

Yapılacak olan ticarette hangi ödeme şeklinin kullanılacağı ihracatçı ve ithalatçı arasında karar verilen bir durumdur. Burada önemli olan nokta, seçilen ödeme şeklinin hem ihracatçı hem de ithalatçı açısından en az riskli olanın tercih edilmek istenmesidir. Ayrıca ithalatçı taraf yine en az maliyetli ödeme şeklini istemektedir. Bu bölümde dış ticarette kullanılan; peşin ödeme, mal mukabili ödeme, vesaik mukabili ödeme, kabul kredili ödeme, konsinye ihracat, karşı ticaret ve akreditifli ödeme yöntemleri anlatılacaktır.

Peşin ödeme yöntemi ithalatçı ve ihracatçı açısından değerlendirildiğinde en önemli unsurun risk olduğu görülmektedir. Çünkü peşin ödeme; ithalatçı açısından en yüksek, ihracatçı açısından ise en düşük riske sahip ödeme şeklidir. İthalat yapan taraf açısından peşin ödeme her ne kadar tercih edilmeyen bir ödeme şekli olarak görülse de bazı durumlarda ithal edilecek mallarda büyük indirimler sağlıyorsa tercih edilebilmektedir.

Belge karşılığı ödeme veya Türk Hukuku uygulamasındaki adı ile “vesaik mukabili ödeme” bankanın ithalatçıdan mal bedelini tahsil etmesi ya da gelecek bir tarihte tahsil etmek üzere vadeli poliçe düzenlenmesi karşılığında, ihracatçı tarafından kendisine verilmiş (tevdi edilmiş) belgeleri, malları gümrükten çekebilmesi için ithalatçıya vermesidir. Vesaik mukabili ödeme yönteminde esas olan, yapılan dış ticaret işlemi sonucunda, ihracat bedelinin, satıcı tarafından hazırlanan belirli belgeler karşılığında, ithalatçı tarafından ödenmesidir.

boyunca kullanılan belgeler dış ticaretin vazgeçilmez unsurlarıdır. Bu belgeler ülkeden ülkeye ve üründen ürüne farklılık göstermektedir. Finansman belgeleri bir dış ticaret işleminde bankaların kredi verme ve krediye aracılık etme durumlarında kullanılır. Ayrıca bu belgeler taraflar arasındaki borç alacak akitlerini olduğu kadar malların mülkiyetini de temsil etmektedir. Dış ticarette kullanılan finansman belgeleri olarak poliçe, bono, aval, kontrol ve numune alma yetkisi, antrepo makbuzu, teslim emri ve rehin senedi ele alınacaktır.

Konsinye ihracat; kesin satışı sonra yapılmak üzere dış alıcılara, komisyonculara, ihracatçının yurt dışındaki şube ve temsilciliklerine mal gönderilmesi şeklinde yapılan ihracattır. Konsinye satış, gerçekte bir satış değil, satış imkânı arama yoludur. Malın kısmen veya tamamen satılamaması mümkündür. Bu durumda satılamayan mallar geri getirilir. Malı gönderen tüccar veya işletmeye “konsinyatör” (consignor) ve malı satmak koşuluyla teslim alan tüccar veya işletmeye de “konsinyi” (consignee) denilmektedir.

Satıcının ihracat sözleşmesindeki değerin belirli bir yüzdesindeki malı karşı taraftan ya bizzat satın alması ya da satışın bir üçüncü tarafça gerçekleştirilmesini sağlamasına dayanan bir işlemdir. Karşı ticaretin en yaygın kullanılan şeklidir. İhracatçının böyle bir taahhüde girmeden önce, üçüncü tarafla anlaşması gerekir.

Akreditifli Ödemede Taraflar Akreditifli ödemede amaç ihracatçı ve ithalatçının korunmasıdır. Bu nedenle ödeme ve teslim işlemlerinin gerçekleşmesi için söz konusu ödeme işleminin bazı tarafları bulunmaktadır. Bunlar; amir, amir banka, ihbar veya teyit bankası ve lehdardır. Amir: İthalat yapan taraftır ve bankasına akreditif açma talimatı amir tarafından verilir. Amir Banka: İthalatçının vermiş olduğu talimat doğrultusunda akreditifi açan bankadır. İhbar veya Teyit Bankası: Amir bankadan aldığı akreditifi lehdara yani ihracatçı tarafa ileten bankadır. İhbar ya da teyit bankası akreditifin şartlarını ihracatçı tarafa bildirmekle yükümlüdür. Lehdar: Satıcı firma lehine akreditif açılan ihracatçı firma olup akreditif şartlarına uygun vesaiki iştira bankasına ibraz ederek vesaikin bedelini tahsil eden satıcıdır.

Burada doğru cevap, E şıkkıdır. Muhtasar belgesi dış ticarette kullanılan finansman belgelerinden bir değildir?

Burada doğru cevap, D şıkkıdır. İthalatçının ülkesindeki bankasının, ihracatçıya yapılacak ödemeyi hatırlı müşterisi olan ithalatçı adına üstlenmesi durumunda ortaya çıkan işleme ilişkin belgeye Rehin Senedi denir.

Burada doğru cevap, B şıkkıdır. Bankanın ithalatçıdan mal bedelini tahsil etmesi ya da gelecek bir tarihte tahsil etmek üzere vadeli poliçe düzenlenmesi karşılığında, ihracatçı tarafından kendisine verilmiş (tevdi edilmiş) belgeleri, malları gümrükten çekebilmesi için ithalatçıya vermesi şeklinde yapılan dış ticaret ödeme şekline Vesaik Mukabili Ödeme denir.

Burada doğru cevap, C şıkkıdır. Mal bedelinin belli bir vadede ödenmesini taahhüt eden ve ödemenin bir poliçe ile yapıldığı ödeme yöntemi Kabul Kredili Ödeme yöntemidir.

Burada doğru cevap, A şıkkıdır. Kesin satısı sonra yapılmak üzere dış̧ alıcılara, komisyonculara, ihracatçının yurt dışındaki şube ve temsilciliklerine mal gönderilmesi şeklinde yapılan ihracata Konsinye ihracat denir.

Burada doğru cevap, D şıkkıdır. Konsinye ihracat başvuruları İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliğine yapılır

Akreditif bir karşı ticaret türü değildir. İhracatta bir ödeme şeklidir.

Burada doğru cevap, C şıkkıdır. Satıcının ihraç̧ ettiği mal bedelinin tümünü̈ veya bir kısmını mal karşılığı almasına dengeleme denir.

Burada doğru cevap, A şıkkıdır. Dış ticarette ithalat yapan tarafın bankasının, ihracatçıya mal bedelinin ödenmesini garanti ettiği ödeme şekline akreditifli ihracat denir.

Burada doğru cevap, B şıkkıdır. Sınırsız akreditif diye bir şey yoktur. Diğer seçeneklerdekiler akreditif türlerinden bazılarıdır.