DIŞ TİCARETE GİRİŞ

Dış piyasalara açılarak mal ve hizmet satmanın iki temel yolu vardır. Birincisi,
bir firmanın ürettiği mal-hizmetleri doğrudan kendisinin ihraç etmesi, yani doğrudan ihracat yapmasıdır. İkincisi ise firmanın yurtiçi piyasadaki aracı (komisyoncu, acente vb.) firmaların yardımıyla dolaylı ihracat yapmasıdır. Doğru yanıt E'dir.

Ticari girişimcilerin ve/veya firmaların ihracat yapabilmeleri için ihracatçı/tacirlik sıfatını kazanmaları gerekmektedir. Bu kapsamda resmî olarak öncelikle vergi dairelerine kayıt yaptırılıp tek vergi numarası alınmaktadır (Gerçek usulde vergiye tabi olunmaktadır). Daha sonra ihraç edilecek mal ve hizmete göre ilgili ihracatçı birlikleri genel sekreterliğine üye olunmaktadır. tek vergi numarası sahibi olduğunu gösteren belgelerin ve noter onaylı imza sirkülerlerinin ibraz edilmesi gerekmektedir. Gerçek veya tüzel kişiler ile tüzel kişiliğe haiz olmasa da yürürlükteki mevzuat hükümlerine göre hukuki tasarruf yapma yetkisi tanınan ortaklıklar (Joint Venture-Ortak Girişim) ihracat yapabilmektedirler. Bunların ispatlanması için ilgili kurumlara (Ticaret ve Sanayi Odaları, Esnaf ve Sanatkârlar Odası, ortaklık sözleşmesinin beyanı vb. gibi) kayıtlı olduğunu gösteren belgeler alınmalı ve ihracatın yapılacağı ilgili gümrüklere teslim edilmelidir.Doğru yanıt C'dir.

Alıcı/ithalatçı bulunmasına ilişkin araştırmalar yapılırken göz önünde bulundurulması gereken temel hususlar; satıcının mal ve hizmetlerinin nitelikleri, alıcıların talep yapıları ve tercihleri, rekabetçi fiyatlar, miktar ve kalite unsurları, standartlara uygunluk vb. gibi satıcı ve alıcının kazançlarını optimum seviyeye çıkarabilecek özelliklerdir. Doğru yanıt D'dir.

İhraç olunacak mal ve hizmete, ihracat yapılacak ülkeye ve ihracat türüne göre hazırlanacak belgeler farklılık sergilese de genel itibariyle mallar gümrüklere teslim edilirken şu belgeler de ibraz edilmektedir. İhracatçı firma tarafından paketleme belgesi (çeki listesi) ve fatura; nakliye firması tarafından konşimento (taşıma belgesi); ihracatçı firma ve gümrük müşaviri tarafından
ATR, EUR 1 veya Menşe Şahadetnamesi, Sağlık Sertifikası, Kontrol Belgesi vb. hazırlanmaktadır. Doğru yanıt C'dir.

Gümrük beyannamesi, ihracatçının gümrük mevzuatına uygun olarak hazırlayıp ilgili ihracatçı birliğine onaylattıktan sonra gümrükleme işlemi için gümrük idaresine teslim ettiği belgedir. Doğru yanıt A'dır.

Taşıyıcı ile gümrük sahasına gelen mallar kontrol edilmektedir. Mal kontrolünde dört yöntemden yararlanılmaktadır. Bunlar; sarı, kırmızı, mavi ve
yeşil hattır. Sarı hatta mallarla ilgili belge kontrolü yapılmaktadır. Doğru yanıt A'dır.

İthalat yapmak için belli aşamaların takip edilmesi ve belli kurallara uyulması gerekmektedir. Bunun için öncelikle ithalat iş planı hazırlanması gerekmektedir. İş planı kapsamında; hangi mal ve hizmetlerin ithal edileceği, hangi dış piyasalardan ithalat yapılacağı, satış yöntemleri, fiyat ve ödeme şekilleri vb. gibi birçok konuda araştırma yapılması ve riski minimum yapan seçeneklere göre hareket edilmesi gerekmektedir. İş planı doğrultusunda hareket eden ticari firmaların ithalat yapmaları için takip etmeleri gereken temel aşamalar; ithalatçı sıfatının kazanılması, gümrük idaresine kayıt yapılması, satıcının/ihracatçının bulunması ve sözleşme imzalanması, mal-hizmet alımı için belge hazırlanması, gümrük ve taşımacılık işlemleri ve ithalat sonrası işlemler şeklindedir. Doğru yanıt B'dir.

Para transferi sonrasında dahilde işleme rejiminden (geçici ithalat) yararlanma
durumunda taahhütlerin kapatılması, varsa ilgili ithalat vergilerinin (gümrük vergisi, katma değer vergisi, motorlu taşıt vergisi, özel tüketim vergisi vb. gibi), kredi borçlarının vb.nin ödenmesi ithalat sonrası işlemler arasında yer almaktadır. Doğru yanıt B'dir.

Türkiye’de ihraç edilmesi yasak olan malların listesi şu şekildedir:

1. Kültür ve tabiat varlıkları (Eski eserler)
2. Hint keneviri
3. Tütün tohumu ve fidesi
4. İhracı ön izne bağlı mallar listesinde yer alan
türler hariç bütün av ve yaban hayvanları (canlı
ve cansız olarak ve tanınabilir en küçük parçaları
ile bunlardan mamul konfeksiyon)
5. Ceviz, dut, kiraz, armut, erik, porsuk, dışbudak, karaağaç ve ıhlamur adlı ağaç türlerinin kütük, tomruk, kereste, kalas ve taslak olarak ihracı
6. Doğadan toplanan doğal çiçek soğanları
7. Odun ve odun kömürü (Meyve kabuklarından üretilen mangal kömürü hariç)
8. Sığla (liquidambar orientalis)
9. Yalankoz (pterocarya carpinifolia)
10. Datça hurması (Phoenix the ophrasti crenter)
11. Zeytin (tescili yapılmış ve Millî Çeşit Listesi’nde yayınlanmış olan çeşitlerinin yurt içinde sertifikalandırılmış olanları hariç), incir, fındık, antep fıstığı, asma (sultani çekirdeksiz) fidanları

Doğru yanıt E'dir.

İthalat fiyatları sabitken, ihracat fiyatlarının yükselmesi veya ihraç fiyatları sabitken ithalat fiyatlarının düşmesi ya da her iki fiyat endeksi yükselirken ihraç malı fiyatlarının ithal malı fiyatlarından daha hızlı artması gibi durumlarda dış ticaret hadleri yükselecektir (Tersi de doğrudur). Dış ticaret haddinin yükselmesi ülke lehinedir ve yurtdışından aldığından daha fazla mal ve hizmeti yurtdışına sattığı anlamına gelmektedir.