DIŞ TİCARETE GİRİŞ - Deneme Sınavı - 12

Ticarete katılan firma sayısına göre takas iki, üç veya dört taraflı olabilmektedir. İkiden fazla taraf arasında yapılan takas işlemine bağlı muamele denilmektedir.

Aktarma Ticareti: Kliring işlemlerinde ihracatçı ile ithalatçının alacak-borç hesapları arasındaki dengenin sağlanamaması durumunu gidermek amacıyla geliştirilmiş bir ödeme şeklidir.

Peşin ödeme karşılığı ihracatın, döviz alım belgesinin düzenlendiği tarihten, dövizlerin döviz tevdiat hesabına alınmış olması durumunda bu hesaba yatırılma tarihinden itibaren 18 ay (gemi inşa ve ihracatı için 24 ay) içinde yapılması gerekmektedir.

Malını satan ve yurtdışına gönderen ihracatçı, alıcının/ithalatçının malı alır almaz hemen ya da ilerideki bir tarihte koşulsuz olarak belli miktarda ödeme yapılmasını emreden, yazılı bir ödeme emri olan poliçe düzenleyebilir. Poliçe ithalatçı adına düzenlenirse ticari poliçe, ithalatçının bankası adına düzenlenirse banka poliçesi adını almaktadır.

Belirli bir miktarın ödenmesini öngören ve belli bir süre için geçerli olan akreditifin, belirlenen kredi limitine ulaşıldığında ve sürenin sonuna gelindiğinde yeni bir talimata gerek kalmadan kendiliğinden yenilenmesine dönen akreditif denilmektedir.

İnsan ihtiyaçlarını karşılama özelliğine sahip mal ve hizmetlerin ülkeler arasında
alım satımını içeren işlemlere dış ticaret denilmektedir. Doğru yanıt A'dır.

Cari fiyatlarla hesaplanan dış ticaret rakamları, ekonomik karşılaştırmalarda çeşitli yorum hatalarına yol açabilmektedir. Örneğin, ihracat miktarı ve fiyatı sabitken, ithalat miktarı azalır, ithalat fiyatı yükselirse dış ticaret hacmi artış gösterir. Ancak bu dış ticaret hacminin gerçek anlamda arttığını göstermiş olmaz. Doğru yanıt B'dir.

Ekonomik Risk: İthalatçının yerleşik olduğu ülkenin makro ekonomik koşullarındaki önemli değişimler dolayısıyla finansal durumunun kötüleşmesi, borçlarını ödeyebilme gücünün zayıflaması ve mal ve hizmet bedelinin ödenmemesi riskidir. İthalat yasakları, devalüasyonlar, yapay olarak faiz oranlarının değiştirilmesi, ekonomik yapı değişiklikleri, iç ve dış ekonomik dengesizlik durumları ekonomik risklerin ortaya çıkmasına yol açabilmektedir. Doğru yanıt D'dir.

• İç ticaretin yapıldığı ülkede alıcı ve satıcılar aynı yasal düzenlemelere tabi iken, dış
ticarette farklı düzenlemelerle karşı karşıya kalabilmektedirler.
• Dış ticarette ticari, mali ve fiziki engellerle karşılaşma ihtimali varken, iç ticarette bu
engellemelerle karşılaşılmamaktadır.

Yalnızca E seçeneği ortak olmayan yönleri anlatmaktadır. Doğru yanıt E'dir.

Ekonomik Mal ve Hizmet Yetersizliği: Dış ticaretin temel belirleyicilerinden biri belirli mal ve hizmetlerin bazı ülkelerde üretiminin olmaması ya da yurtiçi üretimin ulusal ihtiyaçları karşılayacak düzeyde olmamasıdır. Doğru yanıt A'dır.

Ülkeler arası fiyat
farklılıklarının temel nedenlerini aşağıdaki gibi
özetlemek mümkündür.
• Tüketici tercih ve gelir düzeyine uygun
mal-hizmetin ülke içinde olmaması veya
yabancı ülkelerde daha ucuz olması,
• Tüketici tercihlerinin bir ülkenin belirli bir
mal ve hizmet grubuna yönelmesi,
• Ülkelerin ölçek ekonomilerinden yararlanma düzeylerinin farklı olması,
• Bazı ülkelerin yatırım-sermaye malı temininde kolaylık yaşamaları,
• Yeni iş sahalarının açılması ve kamu desteklerinin ülkeler arasında farklı olması.

• Düşük katma değere sahip (gıda, tekstil ve
dokuma ürünleri gibi) malların standart nitelikte üretilmemesi,
• Büyük firmaların, yeni rakiplerin piyasaya
girişini engellemeleri veya mevcut rakipleri
piyasadan dışlamaları,
• Nihai mal ile birlikte kullanılması zorunlu
olan tamamlayıcı malların (yazıcı ile kartuş
gibi) üretilmesi,
• Nihai mal ile birlikte daha düşük fiyatlı yan
ürünlerin (ham petrol-petrol rafinesi-plastik-asfalt gibi) üretilmesi,
• Maliyeti aynı olan bir malın, talep esnekliklerine bağlı olarak yurtiçinde ve yurtdışında
farklı fiyatlardan satılması.

Doğru yanıt B'dir.

Proforma Fatura, ihracatçının sipariş sırasında ithalatçıya gönderdiği (sözleşme yapılmadığında sözleşme yerine geçen) teklif niteliğindeki ön faturadır. Bu belge üzerinde, faturanın düzenlenme tarihi, ihracatçı ve ithalatçının kimlik bilgileri, mal/hizmetin cinsi-miktarı-fiyatı-tutarı-ağırlığıebatı-ambalaj şekli, malların menşei, taşınma ve teslim şekilleri, sigorta ve yükleme tarihi, navlun ve sigorta prim tutarları, boşaltma yeri, teklif edilen fiyatın geçerlilik tarihi ve düzenleyenin imzası yer almaktadır. Proforma fatura hukuki açıdan hiçbir mali yükümlülük yaratmamaktadır.

Doğru yanıt C'dir.

Finansman Belgeleri: Bu belgeler; poliçe, rehin senedi, antrepo makbuzu, teslim emri gibi belgeleri içermektedir. Doğru yanıt D'dir.

Ödemeler Bilançosu Dengesizlikleri: Ekonomik ve siyasi açıdan dış ticarete (özellikle ithalata) bağımlı hâle gelen ülkelerde serbest dış ticaret, döviz giderlerini artırarak ödemeler bilançosu dengesizliklerinin oluşmasına ve/veya sürekli hâle gelmesine yol açabilir. Doğru yanıt E'dir.

Tarihsel kayıtlar, dar anlamıyla ilk dış ticaret faaliyetlerinin MÖ 2000’li yılların başlarında
Mezopotamya’da başladığını göstermektedir. Doğru yanıt A'dır.

Anadolu’da bulunan Lidyalılar, MÖ 7. yüzyılda ticari faaliyetlerde kullanılmak üzere altın-gümüş karışımı bir madeni para basmışlardır. Doğru yanıt B'dir.

Dış ticaretin gelişimine en büyük katkıyı sağlayan uygarlıklardan biri Fenikelilerdir. MÖ 1000’li yıllarda Fenikeliler deniz ticareti, limanlar ve gemicilikte çok ileri gitmişler ve çoğu Akdeniz ve Afrika sahillerinde ticaret kolonileri (merkezleri) kurmuşlardır. Doğru yanıt C'dir.

Fenikeliler deniz ticareti, limanlar ve gemicilikte çok ileri gitmişler ve çoğu Akdeniz ve
Afrika sahillerinde ticaret kolonileri (merkezleri) kurmuşlardır. En önemli kolonileri Kartaca’dır. Doğru yanıt D'dir.

Merkantilizm: Sömürgecilik yapan Avrupa ülkelerine özgü ekonomik ve siyasi bir düşünce biçimidir. 1450’lilerde ortaya çıkan bu sistemdeki temel iktisadi faaliyet türü dış ticarettir. Doğru yanıt E'dir.

Konsinye İhracat: Kesin satışı daha sonra (fiilî ihraç tarihinden itibaren yaklaşık bir yıl içinde) yapılmak üzere yurtdışına mal gönderilmesi şeklindeki ihracat biçimidir. Yurt dışında düzenlenecek tanıtım amaçlı fuar, sergi gibi etkinliklere katılması için mal gönderilmesi konsinye ihracat kapsamında yer almaktadır. Doğru yanıt A'dır.